Bouwers boren 350 funderingspalen voor reizigerstunnel Amsterdam Zuid
Terwijl we onder het dak van de nieuwe Brittenpassage lopen zien we net hoe een imposante machine een vijf meter lange buispaal de grond in draait. Wanneer de paal er eenmaal in zit, gaat een lasser aan de slag om de volgende er bovenop te lassen.
“De palen vormen de fundering van de passagevloer en moeten 27 meter diep de grond in”, vertelt Stephan Keizer, hoofduitvoerder bij de bouwcombinatie Nieuw Zuid (Boskalis, Mobilis en Van Gelder). “Maar vanwege de beperkte hoogte in de passage boren we ze in delen. Die lassen we vervolgens aan elkaar vast. Zo deden we dat eerder ook met de combiwanden aan weerszijden van de passage.”
Een machine brengt per dag drie palen de grond in. Dagelijks zijn twee van die machines in gebruik, dus gaat het om zes palen per dag. In totaal moeten er voor de gehele Brittenpassage 350 worden ingeboord, waarvan 220 aan de zuidkant. In deze video is te zien hoe een deel van de palen voor de passagevloer in februari 2024 de grond in werd gebracht.
Artikel gaat verder na de foto’s. © Marcel Steinbach / Zuidasdok
Zuidkant op diepte
De bouw van de passage hoort bij de uitbreiding van het station. Die uitbreiding is nodig om de verwachte groei van het aantal reizigers aan te kunnen. Op dit moment zijn dat er ongeveer 80.000 per dag; in de toekomst meer dan 200.000, vertelde een woordvoerder eerder tegenover Infrasite.
In de afgelopen jaren is uitgebreid verslag gedaan van de betonnen, miljoenen kilo’s zware dakdelen die de bovenkant zullen vormen van de Brittenpassage. Maar naast het dak draait het werk evengoed om de bodem. Zo is de zuidkant van de Brittenpassage sinds begin 2024 op diepte: in enkele maanden tijd haalden de bouwers zo’n 35.000 kubieke meter grond vandaan onder de A10, metro- en treinsporen bij het station.
“Ook zijn we klaar met het aanbrengen van de grondkeringen (damwanden om te kunnen afgraven, red.) en hebben we de resten van de Amstelveenboog volledig verwijderd”, wijst Keizer richting de toekomstige ingang van de passage aan de Arnold Schönberglaan. “Wat je nu ziet, zijn de contouren van de toekomstige passage aan de zuidkant. Aan de noordkant moeten we natuurlijk nog beginnen met graven, daar kijken we nog wel enkele maanden tegen een berg zand aan.”
Artikel gaat verder na de foto’s. © Marcel Steinbach / Zuidasdok
Wapening afhangen en betonstorten
De teller voor het aantal palen aan de zuidkant stond afgelopen maart op zo’n 153. Keizer: “Zodra een paal in zijn geheel in de grond zit, wordt er een wapeningskorf in afgehangen. Ook dat doen we weer in kortere delen die we aan elkaar lassen. Als de wapening in de buispaal zit, dan gaat er een deksel op de paal.”
“Het beton storten we pas later, omdat we de komende tijd nog veel heen en weer rijden met zwaar materieel. We rijden dan over sommige palen heen, dus dekken we het geheel eerst af met stalen rijplaten die het gewicht verdelen. Die vormen dan een tijdelijke bouwweg.” Eind maart is stapsgewijs begonnen met het storten van beton voor de palen.
Artikel gaat verder na de foto’s. © Marcel Steinbach / Zuidasdok
Poer(en)
Op sommige plekken in de Brittenpassage gaan meer palen de grond in – aan de noordwestkant bijvoorbeeld, waar een fietsenkelder wordt gebouwd. In het midden van de passage leggen de bouwers over de gehele lengte bovendien een rij poeren aan. Dat zijn zeer stevige (ondergrondse) betonnen constructies. Daarbovenop worden later de kolommen gebouwd die de steunpunten van de passage zullen vormen.
“Deze moeten heel veel gewicht dragen, dus je kunt je voorstellen dat palen hier niet voldoende zijn”, zegt Keizer. “Die poeren kun je eigenlijk zien als een heel groot blok beton van 70 meter lang en zo’n 5 meter breed, van noord naar zuid, maar dan met om de 15 meter een onderbreking.”
Kolommen erin, tijdelijke steunpalen eruit
De poeren komen onder de tijdelijke steunpalen in de passage. Die tijdelijke steunpalen zijn eerder aangelegd om de dakdelen te dragen. Een aantal van die dakdelen zijn al ingeschoven, de plaatsing van de laatste twee gebeurt in de zomer van 2024. De betonstort voor de poeren vindt ver voor die tijd plaats.
Keizer: “Als de poeren klaar zijn, kunnen we de nieuwe kolommen voor de passage gaan bouwen. De oude en tijdelijke steunpalen kunnen we dan nog niet zomaar weghalen. Eerst zorgen we ervoor dat de nieuwe kolommen de dakdelen als het ware ‘overnemen’ van de oude steunpalen. Om dat te doen vijzelen we de dakdelen eerst een stukje op en brengen we definitieve opleggingen aan tussen de kolommen en de dakdelen. Pas dan kunnen de oude steunpalen weg.”
Jaren te gaan
Als het goed is lopen de eerste reizigers in 2027 door de nieuwe Brittenpassage heen. Zoals eerdergenoemd komen de laatste dakdelen naar verwachting deze zomer op hun plek te liggen. Het werk op de grond gaat daarna door. Tegen het najaar worden de laatste meters ontgraven voor de noordelijke toegang van de tunnel. Daarmee zal de passage voor het eerst licht zien vanuit beide kanten, noord en zuid. Infrasite schreef eerder een artikel over de resterende werkzaamheden.
Artikel gaat verder na de foto’s. © Geert van der Klugt / Promedia Group
Zuidasdok
De bouw van de Brittenpassage en de uitbreiding van het station maken deel uit van een groter project, Zuidasdok. Dit bestaat verder uit de verbreding en ondergrondse aanleg van de A10 Zuid in beide richting. Het is nu nog toekomstmuziek, maar over ongeveer tien jaar komt het zuidelijke wegdeel in een tunnel te liggen die ergens na 2024 onder de Brittenpassage wordt gebouwd. Tenminste, dat is op dit moment de bedoeling.
Het project wordt al jaren geplaagd door kostenstijgingen. Eind 2023 maakte minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat bekend dat het project weer duurder kan uitpakken dan eerder verwacht, dit keer met 600 tot 800 miljoen euro. Mogelijk moeten er “moeilijke keuzes” gemaakt worden, zei de minister in januari 2024. Aan welke keuzes hij dacht, werd op dat moment niet gezegd. Daarover krijgt de Tweede Kamer voor de zomer meer informatie, aldus Harbers.
Lees ook:
- Miljoenen kilo’s beton glijden over de Zuidas
- Harbers vol lof over aanleg Maasdeltatunnel: ‘Niet lullen maar poetsen’
U las zojuist één van de gratis premium artikelen
Onbeperkt lezen? Profiteer nu van de introductieaanbieding voor € 10,- per maand.
Bent u al abonnee?
