Het weer breekt momenteel record op record. En daarmee stuwt de zon niet alleen het kwik in de thermometer voort, maar ook de kilometer lange stalen Hanzeboog spoorbrug in Zwolle. De brug is circa 20 centimeter langer dan normaal. Het langst sinds de openstelling in juni 2011. Een verschil van naar schatting 30 centimeter ten opzichte van een zeer koude winterdag. Geen probleem, want een voor Nederland unieke installatie zorgt dat de brug wel tot 90 centimeter verschil kan groeien en krimpen.

Hanzeboog
De architect die de Hanzeboog over de IJssel tussen Zwolle en Hattem ontwierp, had een markante spoorbrug voor ogen. En dat is gelukt. Verschillende prijzen hebben de schoonheid van de brug inmiddels bevestigd. Maar die schoonheid maakt wel dat er een aaneengesloten stalen brug is gebouwd van een kilometer lang. En al dat staal, dat zet nu uit. Speciaal daarvoor is een Duitse vinding in gebruik, om de groei deze dagen op te vangen.

Compensatielas
Het is misschien wel het nieuwe galgje woord voor op de camping in 2015: de compensatielas. Het spoor heeft er talloze om het krimpen en uitzetten van stalen spoorstaven op te vangen. De Hanzeboog heeft zelfs een compensatie inrichting. Het zorgt dat het massieve deel van de brug aan een kant, op de oever in Zwolle, over teflon platen heen en weer kan schuiven op de pijlers. In Duitsland is dit concept al vaker toegepast in spoorbruggen, maar in Nederland is de Hanzeboog tot nog toe de enige.

Spoorstaven
De compensatie inrichting zorgt vervolgens ook dat het spoor zelf dat op de brug ligt, dat krimpende en weer groeiende verschil aan kan. Speciale ‘scharen’ maken dat de dwarsliggers nooit meer dan 60 centimeter uit elkaar liggen. Ook eindigen de spoorstaven van de brug in een lange punt van enkele meters. Ze schuiven dan millimeter voor millimeter strak langs de spoorstaven op de oever. Als je langs de binnenzijde van de spoorstaven kijkt, zie je een rechte lijn. En dat is weer de lijn die de wielflens (de opstaande rand) van de treinwiel volgt om de trein in het spoor houden.