Een fietsbrug van 95.000 kilo vervoeren en inhijsen: zo doe je dat
Wat doe je wanneer je een dag de tijd krijgt om een brug tussen twee steden te vervoeren en de bebouwde kom in te hijsen? Wagenborg Nedlift liet het deze zomer zien in Enschede. Een fietsbrug van 35 meter lang en 95.000 kilo zwaar werd op zijn plek getakeld over de Tubantiasingel. Ongeveer twaalf uur eerder stond de brug nog in Almelo. Werkvoorbereider Huub Franke neemt Infrasite mee in de operatie.
Het is niet de eerste brug die het bedrijf vervoert of inhijst. Toch zijn geen twee projecten hetzelfde. De nieuwe fietsbrug in Enschede werd over tientallen kilometers vervoerd voor een hijsklus langs het hoofdspoor in de buurt van het centrum. Wagenborg Nedlift deed het in minder dan een dag tijd.
Er komt meer bij kijken dan het beschikbaar maken van mensen en materieel, leren we van werkvoorbereider Huub Franke. De vraag is niet alleen hoe je de brug van A naar B krijgt, maar ook hoe je dat zo snel, veilig en kosteneffectief mogelijk doet, legt hij uit. “Dat betekent samen met de opdrachtgever nadenken over de uitvoering, berekeningen maken en zorgen dat de uiteindelijke operatie zonder problemen verloopt.”
Een korte video met beelden van de brug en werkzaamheden. Het artikel gaat verder onder de video.
Transport
Op de klus in Enschede kijkt Franke tevreden terug. Het werk was ver voor tijd klaar. Infrasite sprak de werkvoorbereider om elke stap van de operatie door te nemen, van het transport tot aan het inhijsen. Hij begint bij het begin: vrijdagochtend 21 juli. Op de dag van de operatie ligt de brug ‘s morgens in Almelo klaar in de productiehal van Buiting, de bouwer van de brug. Hier wordt het stokje overgedragen aan het team van Wagenborg Nedlift. Aan hen de taak om de brug in Enschede te krijgen, een reis van ongeveer dertig kilometer over de weg.
Bochten zijn geen kinderspel wanneer je een brug van 35 meter lang met een vrachtwagen vervoert. Daarom plaatst het team de brug op twee trailers, ook wel bekend als conventionele aslijnen (rollers). Dat zijn trailers met hydraulische vering en besturing achter de vrachtwagen. “Zo kan je bijvoorbeeld over heggen, wegmeubilair en andere obstakels heen draaien om een bocht te maken”, legt Franke uit. Op de foto hieronder zie je de trailers, oftewel ‘draaischamels’, elk voor een uiteinde van de brug.
De brug steunt niet direct op de trailers, maar op twee tussenstukken – een voor elke trailer – die Wagenborg samen met Buiting ontwierp. Zo blijft de brug veilig vastzitten tijdens het transport. Het artikel gaat verder na de foto. 
Nadat de brug is geladen gaan er een paar uur voorbij voor het vertrek. Omdat je niet zomaar de weg op kan met een lading als deze, had het team eerder een ontheffing aangevraagd voor het exceptioneel transport. Vanwege de omvang van het transport mocht er pas om tien uur ‘s avonds worden gereden. Dus vertrekt de brug op dat tijdstip, inclusief begeleidingsbussen om weggebruikers voor de veiligheid te waarschuwen voor de vrachtwagen en brug.
Opbouw
Eerder die avond treffen de collega’s in Enschede voorbereidingen voor het inhijsen. Op de locatie van de operatie bij de Tubantiasingel bouwt het team een fundering op voor de hijskraan, een 700 tonner. De fundering, het zogeheten ‘schottenplateau’, wordt speciaal aangelegd voor deze klus. “Het schottenplateau was noodzakelijk om de stempeldrukken van de kraan weg te geleiden naar de ondergrond, rekening houdend met de onderliggende kabels en leidingen”, vertelt Franke.
Nadat het schottenplateau is aangelegd begint het team met het opbouwen van de kraan. Twee uur later zijn alle hijsmiddelen ingericht. Rond middernacht arriveert de vrachtwagen met de brug op het werkterrein. Daarmee is de laatste fase aangebroken. De kraanmachinist hoeft de brug alleen nog maar van de trailers te tillen en over de Tubantiasingel heen te hijsen. Dat klinkt eenvoudig, maar schijn bedriegt.
“Deze brug moest een klein beetje scheef komen te liggen”, vertelt Franke. “Dus hebben we daar op voorhand samen met Buiting passende hijsmiddelen voor uitgedacht.” De technische tekeningen werden uitgebreid met de medewerkers overlegd, waaronder de kraanmachinist. Die zit om twee uur ‘s nachts klaar om aan de slag te gaan.
Hier is de kraan al opgebouwd. Het artikel gaat verder na de afbeelding. 
Inhijsen
Eerder dan twee uur ’s nachts beginnen was geen optie, want op dat tijdstip begon de stremming van het treinverkeer over het spoor dat parallel loopt aan de fietsbrug. “Als de laatste trein is langsgekomen krijg je een seintje van ProRail”, zegt Franke. Bij werkzaamheden langs het spoor bevestigt de beheerder wanneer het veilig is om te beginnen.
Als de telefoon in Enschede overgaat, hangt de fietsbrug nog net niet in de lucht. “Echt alles stond klaar”, legt Franke uit, want het team moest de klus binnen vier uur zien te klaren. De stremming werd om zes uur ‘s ochtends opgeheven. Op dat moment was het inhijsen gelukkig allang achter de rug. Uiteindelijk heeft de operatie minder dan een uur gekost. “Alles paste. Mijn complimenten aan iedereen die aan de brug heeft meegewerkt.”
De brug ligt op zijn plaats. Het artikel gaat verder na de afbeelding. 
Afwegingen
Het idee om een kraan te gebruiken voor het plaatsen van de brug – in plaats van bijvoorbeeld een inschuifsysteem – hoort bij het werk van Wagenborg Nedlift, legt Franke uit. Bij transport- en hijsklussen zorgt het bedrijf niet alleen voor de uitvoering en passend materieel, maar ook voor de berekeningen en het ontwerp, in samenwerking met de opdrachtgever.
“De vraag is altijd wat je nodig hebt qua mensen en materieel. En ook of dat past in de omgeving. De kraan voor dit project was bijvoorbeeld speciaal uitgerust met twee systemen om flexibeler te werken op krappere locaties: VarioBallast en VarioBase.”
Het zijn dat soort afwegingen die Wagenborg Nedlift en de opdrachtgever samen maakten in de loop van het project. Denk nog maar eens terug aan de trailers waarop de brug werd vervoerd: daarmee lukte het om over obstakels heen te draaien, waardoor veel verkeersborden, heggen en een aantal bomen op de route konden blijven staan.
“De keuze voor een bepaald soort kraan of voertuig heeft vaak met kosten te maken, maar dat is niet het enige wat telt. Een grotere kraan kost natuurlijk meer, maar als dat betekent dat je minder obstakels hoeft weg te halen, dan kan het uiteindelijk voordeliger uitpakken.”
Coördineren
De samenwerking op de dag zelf is minstens zo belangrijk als de voorbereiding, leren we van Franke. Een brug als die in Enschede moet niet alleen heelhuids op zijn plek komen te liggen, het moet ook binnen een strakke planning gebeuren. “Er is bijvoorbeeld op voorhand met de medewerkers van alle betrokkenen partij een bespreking over de uitvoering van het werk. Dat is het moment waarop de neuzen dezelfde kant op worden gezet.”
“Uiteindelijk lukte het om de klus ver voor tijd af te ronden. Niet alleen het inhijsen, maar ook het laden van de brug, begeleiden van het transport en afzetten van de bouwplaats gingen goed. Er gaat een heel lang traject van voorbereiding en overleg aan vooraf. Het is mooi om te zien hoe het dan weer lukt.”
Fietsbruggen in de F35
Wagenborg Nedlift voerde de opdracht uit voor Buiting en Strukton. De fietsbrug werd geplaatst als onderdeel van de aanleg van de F35, een directe fietsverbinding van 62 kilometer in Overijssel. Sommige delen van het fietspad zijn al klaar, maar op veel plekken wordt er nog gewerkt. Een daarvan is Enschede, waar Wagenborg Nedlift dit jaar twee fietsbruggen plaatst. De eerste is de brug over de Tubantiasingel, die sinds 21 juli op zijn plek ligt. De tweede wordt over de Lambertus Buddestraat geplaatst. Dat gebeurt naar verwachting dit najaar.
Een kaart van het tracé van de F35. 
Lees ook:
