Het Rijk moet werk maken van nationaal Fietsplan en de miljoenen euro’s uit het Europees herstelfonds besteden aan toekomstige fietsinfrastructuur. Dat stelt een coalitie van provincies, vervoerregio’s en gemeenten en de Fietsersbond. Er is haast geboden omdat er tot 2027 zeker 7 miljard euro nodig is voor die fietsinfrastructuur van de toekomst.

De coalitie dringt er bij het Rijk op aan om door te pakken op de uitvoering van het Nationaal Toekomstbeeld Fiets (NTF). De plannen zijn gemaakt en provincies en regio’s hebben geld gereserveerd, maar er is momenteel geen zicht op middelen vanuit het Rijk om het NTF ook daadwerkelijk uit te voeren. Terwijl er toch een bedrag van 7 miljard euro nodig is tot aan 2027. De partijen willen daarom dat het Rijk werk maakt van een nationaal Fietsplan en de miljoenen uit het Europees Herstelfonds in gaat zetten voor toekomstige fietsinfrastructuur. Het Rijk en de regio moeten afspraken maken over een meerjarige nationale uitvoeringsagenda fiets, met bijbehorend budget, en nadenken over een gezamenlijke programmering voor de regio tot aan 2030.

Uitvoering gepauzeerd

De schrijvers van deze brief benadrukken dat het Rijk nodig is om echt aan slag te gaan met het Nationaal Toekomstbeeld Fiets. Eerder is berekend dat er tot aan 2027 zeker zeven miljard euro nodig is voor de aanleg van fietsinfrastructuur van de toekomst. Maar door de langdurige kabinetsformatie hebben de provinciale en lokale overheden geen zicht op Rijksmiddelen en vanuit het nieuwe Mobiliteitsfonds is tot de formele invoering in 2030 weinig tot geen financiële speelruimte.

Om wel aan de miljoenen te komen, vragen de overheden en de Fietsersbond in de brief om binnen het huidige MIRT een nationaal programma NTF op te zetten met een looptijd tot 2030. Dit levert financiering op voor de aanpak van de fietsbarrières die direct raken aan Rijksprojecten. Daarnaast zou het Rijk een bijdrage kunnen vragen uit het Europese Herstelfonds.

Maatschappelijke doelen

De middelen uit dit fonds zijn deels bedoeld voor de vergroening en het toekomstbestendiger maken van de samenleving. Juist dat doet de fiets, menen de auteurs en ondertekenaars van deze brief. “Een plek voor de fiets in het Europese herstelplan ligt voor de hand”, denkt Gerard Slegers, dagelijks bestuurslid van de Vervoerregio Amsterdam. “Het nationale herstelplan moet namelijk voor minimaal 37 procent worden besteed aan klimaatdoelen. De fiets is hiervoor een logisch middel, terwijl het ook geschikt is om nieuwe woningbouw te ontsluiten en te voldoen aan de eisen vanuit Brussel.”

Investeren in fietsinfrastructuur moet snel gebeuren om de verstedelijkingsopgave in goede banen te leiden, denkt de coalitie. De fiets is een essentieel onderdeel van de beweging naar een slim, duurzaam en veilig mobiliteitssysteem. Esther van Garderen, directeur van de Fietsersbond: “Om de klimaatdoelen te bereiken én nieuwe woningen bereikbaar te maken moeten wij teruggrijpen naar een oer-Hollandse oplossing; de fiets. Ook voor het bereikbaar houden van de voorzieningen buiten de steden is de fiets onmisbaar.”

Inzet Rijk hard nodig

De provinciale, regionale en lokale overheden zeggen de komende tijd te blijven investeren in het fietsnetwerk en bijvoorbeeld in parkeervoorzieningen, data en campagnes. Tegelijkertijd is structurele en actieve inzet van het Rijk nodig om echt een schaalsprong fiets te kunnen maken en de gesignaleerde opgave het hoofd te kunnen bieden. De landelijke overheid kan helpen bij het oplossen van bovenregionale vraagstukken of bottlenecks, bijvoorbeeld op het gebied van wet- en regelgeving, fiscale regeling of capaciteit in de uitvoer. Bovendien wordt het daardoor gemakkelijker om kansen op Europees niveau te benutten.

Deze brief is opgesteld door de Fietsersbond en de Vervoerregio Amsterdam en wordt gesteund door de Provincies Noord-Brabant, Limburg, Zeeland, Zuid-Holland, Overijssel, Drenthe, Groningen, Friesland, Utrecht, Flevoland, Gelderland en Noord-Holland en de gemeenten Amersfoort, Amsterdam, Houten, Apeldoorn, Den Haag, Eindhoven, Enschede, Goes, Groningen, Den Bosch, Utrecht, Leiden, Nijmegen, Maassluis, Rotterdam, Tilburg, Zwolle en de Groene Metropoolregio Arnhem Nijmegen.

Lees ook: Groningen steekt nog eens 13,5 miljoen euro in fietsinfrastructuur