In december 2017 heeft Rijkswaterstaat de opdracht gegund voor aanpassingen van het weggedeelte N18 tussen Varsseveld en Lichtenvoorde. In deze aanbesteding wilde Rijkswaterstaat het gebruik van groene en biobased materialen stimuleren voor objecten langs deze weg, zoals fietstunnels en een carpoolplaats. Uit een eerdere marktverkenning in april 2015 was gebleken dat er voor een weg verschillende mogelijkheden zijn als het gaat om biobased toepassingen. De aanbesteding is geëvalueerd en het rapport is nu beschikbaar.

Projectdefinitie
Het projectteam van de N18 had hiervoor de projectdefinitie ‘Groen bouwen’ geformuleerd: […] Biobased producten/materialen zijn materialen waarvan de grondstoffen geheel of gedeeltelijk afkomstig zijn uit al of niet bewerkte biomassa […]. Het resultaat van de aanbesteding is dat er veel hout wordt toegepast, maar nog geen innovatieve biobased materialen. De volledige definitie voor groen bouwen vindt u in het evaluatierapport. Het evaluatierapport is opgesteld door Royal HaskoningDHV.

Marktverkenning
De marktverkenning van 2015 gaf aan dat naast duurzaamheidsvoordelen biobased producten ook financiële voordelen voor de inkoper, budgethouder of gebruiker kunnen hebben. Hoewel de aanschafprijs van biobased producten veelal wat hoger is, kunnen specifieke eigenschappen ervoor zorgen dat de levensduurkosten (TCO) gunstiger uitvallen. Zo kwam in de marktverkenning naar voren dat tijdelijke voorzieningen die biologisch afbreekbaar zijn (geotextiel, boomankers) mogelijk een gunstige Total Cost of Ownership hebben. Deze producten kunnen in de grond achterblijven waardoor bespaard kan worden op verwijderingskosten. Bij de aanbesteding zou men zich op deze voordelen van biobased producten kunnen richten. Een mooie circulaire invulling.

Bevorderen innovatie
De marktverkenning in 2015 richtte zich op producten die op dat moment al te koop waren. Ook toen was al duidelijk dat er meer biobased producten mogelijk zijn, maar die door het gebrek aan vraag nog niet leverbaar waren. Denk daarbij aan producten die grotendeels uit kunststof bestaan en relatief makkelijk vervangen kunnen worden door biobased alternatieven. Door in de aanbesteding te focussen op vervanging van fossiele materialen wordt de verantwoordelijkheid bij de leverancier gelegd. Dit kan innovatie bevorderen.

Geleerde lessen
Een dergelijke aanbesteding levert veel inzicht in hoe groen en biobased in te kopen. Om te zorgen dat straks biobased ook een rol speelt bij de A1 en Via15, zal in ieder geval een formele opdracht van de directie Rijkswaterstaat worden geregeld. Dit is van belang om biobased niet vrijblijvend maar onderdeel van de scope van het project te laten zijn. De marktverkenning uit 2015 gaf veel inzicht, een update hiervan staat voor 2017 op het programma. Tenslotte is het goed om te realiseren dat het verplicht gebruik van de milieuberekeningstool DuboCalc vooralsnog geen biobased producten zal opleveren: deze zijn (nog) niet opgenomen in de database.

PIANOo congres
Mocht u na het lezen van de evaluatie nog vragen hebben of graag in discussie gaan met de mensen van het projectteam of de aannemer? Tijdens het PIANOo congres op 1 juni 2017 zullen de hoofdrolspelers in een eigen sessie met geïnteresseerden de discussie aangaan om samen met het publiek te verkennen hoe het beste biobased inkopen te realiseren om ambitieuze doelen te bereiken op het gebied van circulair en klimaatvriendelijk. Inschrijving voor het PIANOo-congres is vanaf half april mogelijk.

Meer informatie
Rapport evaluatie N18 – Pilot projecten biobased inkopen
Marktverkenning Biobased Inkopen voor de N18
Dossier Biobased inkopen
Aankondiging van gegunde opdracht N18externelinkteken.gif op tenderned.nl