Den Haag – Op 7 maart 2008 heeft Minister Eurlings van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat een brief gezonden aan de Tweede Kamer over problemen met de toerit en tunnels A73.

Hieronder leest u de volledig brief 200828662506 A 73 tunnels Roermond en Swalmen. Kamerstuk | 2008-03-07 en de bijlage 200828662506 Bijlage Toerit naar de tunnels in de A73 te Roermond en Swalmen. Bijlage | 2008-03-07.(*)

Geachte voorzitter,

Gaarne informeer ik uw Kamer met deze brief over de voortgang die de afgelopen dagen is geboekt bij de tunnels in de A73 te Roermond en Swalmen. Tevens heb ik de antwoorden bijgevoegd op de vragen van de vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat van uw Kamer.

Zoals u bekend is zijnde tunnels in de A73 op 18 februari 2008 gedeeltelijk opengesteld. Na de gedeeltelijke openstelling zijn er meer sluitingen noodzakelijk geweest dan was verwacht. In een technische briefing en eerdere brieven is de Tweede Kamer hier reeds over geïnformeerd. De veiligheid van het gebruik van deze tunnels door het personenverkeer staat voor mij voorop. Uiteraard wil ik – net als u – deze veilige tunnel zo spoedig mogelijk in gebruik nemen. Om dit te bereiken zijn de onderstaande recente acties ondernomen.

Zoals aangekondigd zijn op basis van de storinganalyse van de eerste twee weken de tunnelsystemen in het afgelopen weekeinde onderzocht en geoptimaliseerd. In de tunnels is door RWS en de aannemer samen getest en in de installaties zijn wijzigingen aangebracht die het aantal storingen zullen verminderen.

Deze werkzaamheden zijn onder te verdelen in:

a. het opsporen van diverse storingen in de technische installaties:

b. het treffen van maatregelen om afsluitingen van de tunnels t.g.v. verkeerstechnische oorzaken te minimaliseren en het negeren van rood licht te zoveel mogelijk te voorkomen;

c. het verder afbouwen van de tunnels van de tijdelijke naar de definitieve situatie.

Concreet zijn de volgende testen en werkzaamheden uitgevoerd:

Ad a:

De afgelopen twee weken zijn de tunnels zes keer afgesloten geweest als gevolg van storingen in diverse technische installaties. Op één na zijn alle oorzaken daarvan opgespoord en verholpen. De oorzaak van het uitvallen van de camera’s in de linker tunnelbuis van de tunnel te Swalmen op maandagmiddag 18 februari kon nog niet exact worden vastgesteld. Daartoe is een extra controle maatregel getroffen: er is een extra registratiepunt zodat de oorzaak in de toekomst wel direct bekend is als deze storing zich nogmaals voor mocht doen.

Ad b:

De tunnels zijn de afgelopen weken twaalf keer afgesloten geweest omdat een te hoog voertuig vlak voor de tunnels werd gedetecteerd.

Deze week zal ook de hoogtedetectie op grotere afstand van de tunnels zijn aangesloten (ten noorden van de aansluiting Waterloo en ten zuiden van de aansluiting Linne) waardoor te hoge voertuigen eerder, via deze aansluitingen, Rijksweg 73 kunnen verlaten en niet in de buurt van de tunnels komen.

Daarnaast is er de afgelopen weken geconstateerd dat het rode stoplicht bij afsluitingen nogal eens genegeerd wordt door bestuurders. Daarom zijn de stoplichten boven de rijstrook nu lager opgehangen en zijn in de zijbermen tekstkarren bijgeplaatst. Door deze maatregelen wordt het attentieniveau verhoogd.

Ad. c:

De aannemer is het afgelopen weekend ook verder gegaan met het afbouwen van de tunnels door het uitvoeren van diverse werkzaamheden voor de definitieve situatie. Dit zal de komende maanden continu plaatsvinden.

Op zondag is daarnaast een uitgebreide pers-rondleiding gehouden. Dit vond plaats in het kader van de toezegging om de communicatie intensiever en pro-actiever te maken. Er waren en zijn veel persvragen, met name over het doorrijden van te hoge vrachtwagens. Deze open communicatie-aanpak gaf ook gehoor aan de wens van de gemeente Roermond en de provincie Limburg. Het doel hiervan was om het publiek, de verkeersdeelnemers goed te informeren en zo veel mogelijk tot een veilig gedrag te bewegen.

Op maandagmorgen 3 maart is de tunnel om 7,30u opengesteld voor verkeer, dit was iets later dan gepland omdat bij het volgen van het testprotocol voor de openstelling één systeem niet goed bleek te functioneren.

Het afgelopen weekend is een filedetectie- en waarschuwingsysteem vóór de tunnels geïnstalleerd. Het ontstaan van files nabij de tunnelingang wordt nu eerder naar de weggebruikers gesignaleerd waardoor de kans op kop-staartbotsingen aanzienlijk wordt verminderd.

Het voorgaande is in intensief bestuurlijk en technisch overleg besproken zodat we samen met alle betrokkenen de vinger aan de pols te houden. De komende periode gaan we op de ingeslagen weg verder. Dit betekent dat de tunnels in vlot tempo dichter bij een openstellingduur van 100% zullen komen. Daarna zal de toerit bij de Roertunnel worden verlegd.

De gedeputeerde en de verantwoordelijk wethouder hebben hun waardering voor de werkzaamheden en communicatie-aanpak uitgesproken.

De vragen die de vaste commissie van Verkeer en Waterstaat hierover stelt, beantwoord ik separaat in de bijlage.

Hoogachtend,

DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,

Camiel Eurlings

BIJLAGE

Vragen van de vaste commissie voor verkeer en Waterstaat aan de Minister van Verkeer en Waterstaat over de toerit naar de tunnels in de A73 te Roermond en Swalmen

1. Klopt het artikel in Dagblad De Limburger?

1. Het artikel is in zoverre juist dat de toerit naar de Roertunnel niet voldoet aan het uitgangspunt van de tunnelregelgeving dat er in en vlak voor de tunnel zo min mogelijk verstoring in het verkeer mag zijn door een wijziging in het aantal rijstroken (art. 10 van het Besluit aanvullende regels veiligheid wegtunnels, Stb. 2006, 248). Het artikel wekt de indruk dat de bestuurders niet zouden zijn ingelicht over de toerit en de te nemen tijdelijke verkeersmaatregelen. Conform de afspraak om elkaar goed te informeren en in samenwerking tot oplossingen te komen, zijn de gemeente en de provincie op 18 januari ingelicht over de tijdelijke verkeersmaatregelen.

2. Kunt u op de oorzaak van dit probleem ingaan?

2. De planologische besluitvorming rond de A73 is in 2004 gereed gekomen. Op basis hiervan heeft de aanleg van de tunnel en toeleidende wegen een aanvang genomen. De gevolgen van het latere Besluit aanvullende regels veiligheid wegtunnels waren toen nog niet te overzien. Dit Besluit uit 2006 houdt in dat het aantal rijstroken vlak voor en binnen de tunnels gelijk dient te zijn. De EU-richtlijn hanteert hierbij als uitgangspunt dat er, voor een tunnel, op een afstand die binnen 10 seconden wordt afgelegd geen in- of uitvoegbeweging mogelijk moeten zijn.

Het voorgaande heeft eind 2006 aanleiding gegeven om een onderzoek in te stellen naar de maatregelen die nodig zijn om de veiligheid van de tunnel op het niveau van het eerder genoemde Besluit te brengen. In de samenloop van wijziging van de regelgeving en ontwerp van de tunnel is verondersteld dat een structurele oplossing met behulp van verkeersmaatregelen mogelijk zou zijn. Toen duidelijk werd dat dit niet mogelijk was, is actie ondernomen om tot een toekomstvaste oplossing te komen, namelijk het verleggen van de toerit. Voor deze toekomstvaste oplossing is, gelet op een overgangsbepaling uit het Besluit, tot uiterlijk 2014 de tijd. Op basis van bovenstaande heb ik Rijkswaterstaat opgedragen zo snel als mogelijk deze oplossing te realiseren. Tot deze oplossing is gerealiseerd, zal de huidige toerit worden gebruikt (inclusief de bijbehorende verkeersmaatregelen), vanaf het moment van complete openstelling van de tunnel. Dit betekent dat de huidige toerit nog zeker enige jaren zal worden gebruikt.

In 2007 is op basis van dit onderzoek door RWS een voorkeursoptie uitgewerkt voor de te treffen tijdelijke verkeersmaatregelen totdat de toerit verlegd zal zijn. Daarmee wordt voldaan aan de eisen uit het Besluit uit 2006 en wordt de verkeersafwikkeling zo min mogelijk beïnvloed. Deze voorkeursoplossing is eind 2007 uitgewerkt en wordt besproken met de Gemeente Roermond en de provincie Limburg.

3. Kunt u uitleggen hoe het mogelijk is dat – terwijl de fout al was ontdekt – de afrit toch is aangelegd?

3. Zie het antwoord op vraag 2.

4. Wie is verantwoordelijk voor deze fout?

4. Ik heb samen met de gemeente en de hulpdiensten de eindverantwoordelijkheid dat deze tunnels verkeersveilig zijn én dat de toerit op kortst mogelijk termijn zal voldoen aan alle uitgangspunten die inmiddels gelden. In lijn met deze verantwoordelijkheid zijn verschillende acties ondernomen, zoals beschreven in antwoord 2. Deze acties heb ik meer vaart gegeven met mijn opdracht aan RWS om de toerit zo snel mogelijk aan te passen.

Daarnaast is uit het voorgaande duidelijk geworden dat bij grote planwijzigingen en bij nieuwe regelgeving pro-actiever moet worden nagegaan of dit soort wijzigingen gevolgen hebben voor lopende planstudies en de aanlegprojecten. Ik heb RWS gevraagd dit in de projectaanpak en besturing te verankeren.

5. Is het waar dat bij volledige openstelling de afrit niet kan worden gebruikt wegens het niet voldoen aan de eisen van de (nieuwe) wet tunnelveiligheid?

5. Nee, dat is niet correct. Na de definitieve openstelling kan de verkeersveiligheid worden gewaarborgd met behulp van een aantal verkeersmaatregelen. Momenteel wordt met de gemeente en provincie over een oplossing gesproken die ervan uit gaat dat het verkeer vanaf de toerit naar de rechterrijstrook wordt geleid. Het doorgaand verkeer wordt voor de toerit op de linkerrijstrook samengevoegd. Op deze wijze vindt er geen samenvoeging van verkeersstromen plaats op minder dan 10 seconden voor de tunnelingang en wordt dus aan de eisen uit de regelgeving voldaan.

Wat de capaciteit betreft op de A73 is berekend dat, indien deze verkeersmaatregelen worden getroffen, er de komende 3 à 4 jaar geen sprake zal zijn van structurele verkeersafwikkelingsproblemen voor de noordelijke tunnelmond. Voor de periode daarna komt de toekomstvaste aansluiting beschikbaar waarvoor ik RWS de opdracht heb gegeven.

6. Als de afrit na volledige openstelling toch zou worden gebruikt, in hoeverre ontstaat dan een situatie die onveilig is, c.q. onveiliger is dan in vergelijkbare situaties bij andere tunnels?

6. Alle inspanningen zijn gericht op volledige openstelling inclusief openstelling van de toerit. De verkeersveiligheid wordt eerst door middel van verkeersmaatregelen gewaarborgd en vervolgens door fysieke aanpassing van de toerit.

7. Mocht de afrit inderdaad niet worden opengesteld, bij welke andere tunnels speelt dan een vergelijkbaar probleem?

7. De toerit wordt opengesteld. Voor toekomstige tunnels wordt de nieuwe wetgeving in het ontwerp meegenomen. Bij de bestaande tunnels wordt dit nagegaan.

(*)REDACTIE: Per abuis zijn de vragen 8 en 9 niet meegezonden. Deze zijn nagezonden in kamerbrief 200830962851 Nazending Kamervragen A73. Kamerstuk | 2008-03-11. Deze kamerbrief is gepubliceerd in Infrasite Nieuws