Zeevaart schoner en veiliger door nieuwe afspraken

Den Haag – Op 1 januari 2007 is nieuwe wet en regelgeving van start gegaan om verontreiniging van het mariene milieu door zeeschepen verder te voorkomen. De wijziging van de Wet voorkoming verontreiniging door schepen (WvvS) is van kracht geworden. Daarnaast is ook het onderliggende Besluit voorkoming verontreiniging door schepen (BvvS) in werking getreden. Hiermee zijn nieuwe en herziene internationale afspraken, die zijn gemaakt binnen de Internationale Maritieme Organisatie (IMO, een agentschap van de Verenigde Naties) en de Europese Unie, in de Nederlandse wet opgenomen.

Aanleiding voor de nieuwe wetgeving zijn drie internationale afspraken die de zeescheepvaart milieuvriendelijker maken. De eerste nieuwe internationale afspraak gaat over een nieuwe bijlage van een IMO verdrag (MARPOL Bijlage VI) met voorschriften om luchtverontreiniging door zeeschepen te voorkomen. Deze bijlage bevat voor de eerste keer in de geschiedenis mondiale afspraken over luchtverontreiniging van zeeschepen. Nederland was één van de initiatiefnemers om tot deze afspraken te komen. Met de nieuwe wetgeving gaan onder andere de volgende internationale afspraken ook voor Nederland gelden:

• Het toegestane zwavelgehalte van brandstof wordt begrensd. Hierdoor neemt de uitstoot van zwaveloxiden en fijnstof van de zeevaart af;
• De uitstoot van stikstofoxiden door nieuwe dieselmotoren wordt begrensd;
• Elke opzettelijke uitstoot van stoffen die de ozonlaag aantasten is verboden;
• Verbranding van stoffen aan boord wordt aan strengere regels gebonden;
• Brandstof mag geen schadelijke stoffen zoals chemisch afval of speciale zuren bevatten.

In de IMO is afgesproken om de huidige afspraken over luchtverontreiniging door zeeschepen verder aan te scherpen. Nederland is voorstander van zo’n aanscherping, en speelt een actieve rol in het internationaal overleg hierover.

De tweede nieuwe internationale afspraak gaat over het voorkomen van olieverontreiniging. Om olieverontreiniging te voorkomen wordt het vervoer van zware minerale oliesoorten in enkelwandige tankschepen verboden. Ook zijn afspraken gemaakt om de kans op uitstromen van minerale olie als gevolg van een aanvaring of stranding verder te minimaliseren.

De derde internationale afspraak gaat over de regelgeving rond het transport van schadelijke en gevaarlijke vloeistoffen die in bulk worden vervoerd. Onder deze regels vallen niet alleen vloeistoffen die bekend zijn zoals chemicaliën maar ook bijvoorbeeld alle eetbare oliën omdat deze zeker ook schadelijk zijn voor het mariene milieu. Dit betekent onder andere:

• Verbetering van de handhaving en naleving van de afspraken door een aanzienlijke vermindering en vereenvoudiging van de regels;
• Voorkoming van testen van chemicaliën voor alleen de zeescheepvaart omdat de regels in lijn zijn gebracht met een mondiaal geharmoniseerd systeem wat ook van toepassing is op andere transportmodaliteiten (weg, spoor, binnenvaart);
• Strengere indeling van alle bulkvloeistoffen naar schadelijkheid; dit leidt ertoe dat er van veel meer verschillende bulkvloeistoffen veel minder in zee mag worden geloosd. Vooral de regelgeving voor de eetbare oliën is aanzienlijk aangescherpt nu duidelijk is dat deze vloeistoffen net zo schadelijk zijn voor het mariene milieu als minerale olie;
• Voor meer bulkvloeistoffen worden strengere voorwaarden ingesteld waaronder nog mag worden geloosd. Dit gebeurt door de combinatie van indeling naar schadelijkheid en vermindering van de toegestane resthoeveelheid.