Een Europees wetsvoorstel kan het nog lastiger maken om vergunningen te krijgen voor bouw- en infraprojecten, waarschuwt natuurminister Christianne van der Wal in een Kamerbrief. Het kabinet belooft om zich in Brussel te verzetten tegen het plan.  

De Europese Commissie presenteerde het wetsvoorstel in juni 2022. De zogeheten ‘natuurherstelwet’ introduceert nieuwe regels voor natuurbescherming in alle lidstaten. Die regels kunnen kunnen bouw- en infraprojecten nog meer inperken dan het huidige stikstofbeleid doet, zeiden onderzoekers van Arcadis eerder deze week in een rapport.

Voordat de regels ingaan moet het wetsvoorstel goedgekeurd worden. Daarvoor is de steun van lidstaten en het Europees Parlement nodig. Nederland werkt vooralsnog niet mee, zegt natuurminister Christianne van der Wal deze week in een Kamerbrief. Het kabinet belooft te luisteren naar de Tweede Kamer, die in oktober 2022 een motie aannam om geen steun te geven aan het plan.

Gevolgen voor infra

Er zijn zorgen over de gevolgen van de natuurherstelwet. De consequenties liet het kabinet eerder dit jaar door Arcadis onderzoeken. In het rapport zegt het ingenieursbureau dat het huidige wetsvoorstel “grote effecten” zou hebben op Nederlandse sectoren en opgaven, waaronder de bouw en aanleg van infrastructuur. “Veel projecten kunnen aanzienlijk ingeperkt of vertraagd worden.”

Een van de redenen daarvoor is het verslechteringsverbod dat in het wetsvoorstel is verwerkt. Daarmee zet de natuurherstelwet een rem op projecten die de natuur in bepaalde gebieden verslechteren, bijvoorbeeld door stikstofuitstoot. In Nederland geldt al een verslechteringsverbod in Natura 2000-gebieden, maar de natuurherstelwet voegt nieuwe gebieden aan de lijst toe. Volgens een schatting van de Europese Commissie gaat het om 198 vierkante kilometer meer dan nu het geval is, meldt NOS.

De nieuwe regels zouden het niet alleen moeilijker maken om vergunningen te krijgen voor bouwprojecten binnen de aangewezen gebieden, maar ook voor projecten daarbuiten, legt Arcadis uit in het rapport. Dat heeft alles te maken met stikstofuitstoot. Fijnstof kan op grote afstanden neerslaan van de bron. Ook onder het huidige stikstofbeleid moeten sommige opdrachtgevers aantonen dat een project geen invloed heeft op natuurgebieden die kilometers verderop liggen. Door de natuurherstelwet moet er mogelijk rekening worden gehouden met een groter gebied.

Nog niet beslecht

Om de regels door te kunnen voeren heeft de Europese Commissie stemmen nodig. Krijgt het voorstel voldoende steun in het Europees parlement, dan kan er waarschijnlijk vanaf december 2023 een akkoord worden bereikt, zegt minister Van der Wal in de Kamerbrief. Er is geen garantie dat het plan zover komt. Meerdere Europarlementariërs stemden eerder deze week tegen het voorstel. “We zijn best voor vergroening, maar niet op deze manier”, aldus Bert-Jan Ruissen (SGP), die lid is van de landbouwcommissie in het Europees Parlement. “Dit zou Nederland nog veel verder op slot zetten dan de stikstofcrisis.”

Lees ook:

• Verbreding A50 loopt tot drie jaar uit, stikstofproblematiek werkt tegen
• Harbers ‘zet alles op alles’ om bouwstop door vies water te voorkomen