RWS klaar voor het strooiseizoen met nieuw meldsysteem

Voor de burger begint de winter pas echt als de eerste sneeuwvlokken naar beneden dwarrelen. De meteorologische winter begint op 1 december. Maar Rijkswaterstaat staat vanaf 1 oktober al paraat. Dan is er namelijk al kans op vorst aan de grond. En dus op gladde wegen. Met een nieuw gladheidsmeldsysteem (GMS) is Rijkswaterstaat goed voorbereid op het nieuwe strooiseizoen.

‘Het gladheidsmeldsysteem (GMS) zit ingenieus in elkaar en bestaat uit meerdere onderdelen’, vertelt Richard Polack, applicatiemanager VerkeersManagement Services bij Rijkswaterstaat. Langs de weg staan 330 kastjes, met in de weg ingeslepen sensoren. Die kastjes leveren data over bijvoorbeeld de temperatuur aan de grond en de vochtigheid van de lucht. Deze data wordt (draadloos) doorgestuurd naar de centrale applicatie, die ze vervolgens verwerkt.
Data vertellen of strooien nodig is

Polack: ‘De gladheidscoördinatoren kunnen inloggen op de website. Zij kunnen vervolgens, voor hun eigen regio, zien wat de temperatuur van het wegdek is, wat de temperatuur en vochtigheid van de lucht is en wat de verwachting is. Op basis daarvan kunnen zij inschatten of het glad wordt op de wegen en sturen zij strooiers op pad. GMS is hierbij een belangrijk beslissingsondersteunend systeem.’

Standaardpakket met alle functionaliteiten
De centrale applicatie van het ‘oude’ GMS-systeem was al 10 jaar oud en daarmee gedateerd. Polack: ‘Deze applicatie is destijds ingericht voor Internet Explorer 7. Inmiddels zitten wel al op Internet Explorer 11.’ Ook het inlogmechanisme en de GUI (Graphical User Interface) van de website waren aan vernieuwing toe. De uitdaging voor Rijkswaterstaat was het vinden van een leverancier met een Commercial off-the-shelf (COTS) oplossing. Polack: ‘De vraag was: bestaat er een standaardpakket dat de, door ons, gewenste functionaliteiten afdekt?’ Dit sluit aan bij de koers van Rijkswaterstaat. ‘Als Rijkswaterstaat maken we steeds meer gebruik van standaardsoftware. Alleen als het echt noodzakelijk is, werken we met maatwerk.’

Aansluiting op bestaande systemen
Tijdens een intensief selectietraject via een software mantelcontract zijn 15 leveranciers bevraagd op de wensen en eisen van Rijkswaterstaat en hebben meerdere leveranciers daadwerkelijk een aanbieding gedaan. Polack: ‘De nummer 1- en 2-aanbieders hebben beiden een presentatie gegeven, waarbij we heel concreet vroegen: dit is onze eis, laat maar zien dat het werkt.’ BG-Engineering was uiteindelijk de winnende partij. ‘BG-Engineering heeft een product dat heel erg aansluit bij onze eisen en dat we zo konden configureren dat het werkt met onze bestaande systemen’, vertelt Polack.

Grip op de winter
Een prestatie, gezien de lange lijst van 220 functionele eisen plus nog een heel aantal technische eisen waar het nieuwe product aan moest voldoen. ‘Ons motto is: samen méér grip op de winter’, vertelt Christian van Baal, algemeen directeur van BG-Engineering dat al zo’n 50 jaar ‘in de gladheid’ zit. ‘Wij bieden geen grip op de weg, wij kunnen wel een steentje bijdragen.’ Zoals met een interactief portaal dat 3, 4 jaar geleden geheel op de schop is genomen en opnieuw is opgebouwd waardoor het bedrijf nu heel makkelijk voor nieuwe klanten aan de slag kan. Het systeem draait bovendien al op 4 provincies en diverse gemeenten, en heeft zichzelf daarmee bewezen.

Informatie visualiseren
De meerwaarde van het systeem van BG-Engineering zit verder in de hoge mate van gebruiksvriendelijkheid. Van Baal: ‘Informatie die de gebruiker niet meteen nodig heeft, zetten we op de achtergrond. Informatie die hij onmiddellijk nodig heeft, is direct zichtbaar. Zoals informatie over de conditie van de weg: waar is het glad en waar niet?’ Visualisering van informatie is daarbij belangrijk, licht Van Baal verder toe: ‘Wij werken heel veel met kleuren.’ De informatie-uitwisseling binnen de applicatie is bovendien sterk gericht op samenwerking. De overdracht verloopt daardoor beter. Van Baal: ‘Het is een interactief portaal. Bij een nieuw evenement krijgt de gebruiker onmiddellijk een melding: let op, deze weg was oké, dat is nu veranderd. Elk alarm, elke signalering kan de gebruiker ‘goedkeuren’, zodat anderen weten: dat alarm is al een keer gezien en is opgepakt.’ En al die informatie wordt natuurlijk gelogd, opgeslagen.

Klaar voor het nieuwe strooiseizoen
Ook met een product ‘van de plank’ is het nieuwe systeem niet 1-2-3 gereed. Polack: ‘BG-Engineering richt het systeem in, maar wij leveren de data aan, bijvoorbeeld: hoeveel sensoren zijn er? Wat zijn de gps-locaties van de meetstations?’ Ook met de koppeling van de nieuwe centrale applicatie aan de bestaande meetstations, de aanmelding van alle gebruikers en de koppeling met KNMI en MeteoGroup heeft Rijkswaterstaat aardig wat bemoeienis gehad. Maar de invoering ligt op schema. Polack: ‘Op 29 september hebben we nog een laatste functionele test waarbij we de laatste puntjes op de ‘i’ zetten. Vóór de start van het strooiseizoen op 1 oktober werkt het nieuwe GMS.’ Het gladheidsmeldsysteem zal zijn waarde dan weer volop tonen, vult Van Baal aan: ‘In Nederland ligt de temperatuur vaak rond het vriespunt. Bij min 10 weet iedereen wel wat te doen. Maar bij 0 graden wil je weten: wordt het kouder en vochtig? Of gaat de temperatuur juist stijgen? Dat zijn de momenten waarop je de data hard nodig hebt en bewijst zo’n systeem echt z’n bestaansrecht.’