Conclusie ongeval Voorschoten: ministerie geeft veiligheid spoorwerkers te weinig prioriteit

voorschoten dodelijk treinongeluk bam
Foto: 5 april 2023 in Voorschoten, twee dagen na het dodelijke ongeval. ANP / Hollandse Hoogte / Rob Engelaar

Bij werkzaamheden aan het spoor denkt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat te veel aan de bereikbaarheid voor reizigers en te weinig aan de veiligheid van spoorwerkers. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid na een analyse van het dodelijke treinongeval bij Voorschoten, waar een 65-jarige medewerker van BAM vorig jaar overleed. 

Tijdens werkzaamheden op 4 april 2023 stak een kraan een spoor over dat in dienst was. De kraan werd aangereden door een goederentrein en een reizigerstrein. Bij dit ongeval overleed de machinist van de kraan en vielen zo’n 30 gewonden. “De ravage was enorm”, zegt de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

De raad heeft onderzocht hoe het ongeval kon gebeuren. Het is niet gelukt om de directe oorzaak vast te stellen, zegt de raad woensdag op zijn website. Wel concluderen de onderzoekers het volgende. “Bij onderhoud aan het spoor legt de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat te eenzijdig de focus op beschikbaarheid van het spoor voor het vervoer van reizigers en goederen. Dat is een verkeerde prikkel. Belangen als veilig werken, het beperken van de gevaren van nachtwerk en het leren van ongelukken krijgen daardoor onvoldoende aandacht.”

Hoewel de directe oorzaak niet duidelijk is geworden, speelde het volgens de raad een rol dat er treinen langs de werkzaamheden reden, en dat werklieden sporen moesten oversteken om bij hun werklocatie te komen. Dat de werklieden bovendien afhankelijk waren van “foutgevoelige mondelinge communicatie”, hielp mogelijk niet mee.

Raad beveelt maatregelen aan

De raad heeft een aantal aanbevelingen voor het ministerie en ProRail. Het ministerie moet volgens de raad zorgen dat de spoorbeheerder voortaan meer prioriteit geeft aan veilig werken en veilig rijden langs werkzaamheden, en minder prioriteit aan de beschikbaarheid van het spoor voor het vervoer van reizigers en goederen. Bovendien adviseert de raad het ministerie om de spoorbeheerder meer helpen met innovatie op het gebied van veilig werken.

ProRail zelf wordt door de raad aanbevolen om meer aandacht te schenken aan de veiligheidsrisico’s van nachtwerk. Ook adviseert de raad dat de spoorbeheerder een systeem ontwikkelt om alle informatie over ongevallen en bijna-ongevallen op het spoor te registreren en analyseren. “Verplicht alle bij het spoor betrokken partijen, inclusief spoorwegondernemingen, om hun incidenten toe te voegen. Zorg ervoor dat alle relevante partijen gezamenlijk leren van (bijna-)ongevallen en lessen breed met elkaar delen.”

Verder zegt de raad dat ProRail in alle fases van een onderhoudsproject verantwoordelijkheid moet nemen voor de veiligheid. Daarnaast is het advies aan de spoorbeheerder om de veiligheid van spoorwerkers over het algemeen te verbeteren. “Als het niet lukt om alle sporen buiten dienst te nemen, zorg dan in ieder geval voor een fysieke afscherming van de werkplek, een werklocatie die veilig bereikbaar is en een manier waarop werkenden kunnen zien of sporen wel of niet buiten dienst zijn.”

Demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) en spoorbeheerder ProRail zeggen aan de slag te gaan met de aanbevelingen, zo meldt het ANP woensdag.

Nachtwerk in de wegenbouw

Naast ProRail is Rijkswaterstaat als wegbeheerder bezig met de veiligheidsrisico’s rondom nachtwerk. Een mogelijke stop op nachtwerk in de wegenbouw is een van de onderwerpen op de Dag van de Infra, een congres van Infrasite op 22 mei in het stadion van Sparta in Rotterdam. Sprekers uit de bouw en infra gaan in discussie over de impact van nachtwerk en de manieren om daar als opdrachtnemer of opdrachtgever mee om te gaan. Op het programma staan onder andere Henk Vreeswijk (directeur Freesmij), Chris van Veldhuizen (directeur vakvereniging HZC) en Anton van Opzeeland (strategisch adviseur veiligheid bij Rijkswaterstaat).

Het centrale thema van het congres is dit jaar de wegenbouw. Wat moet je als bedrijf weten om in te spelen op onderwerpen als emissieloos bouwen, het personeelstekort, nachtwerk en het soms stroeve aanbestedingslandschap? Ruim twintig sprekers vertellen erover. Ga naar www.dagvandeinfra.nl voor meer informatie en de mogelijkheid om het congres te bezoeken.

Lees ook:

Auteur: Geert van der Klugt

Journalist en redacteur voor Infrasite.

Conclusie ongeval Voorschoten: ministerie geeft veiligheid spoorwerkers te weinig prioriteit | Infrasite

Conclusie ongeval Voorschoten: ministerie geeft veiligheid spoorwerkers te weinig prioriteit

voorschoten dodelijk treinongeluk bam
Foto: 5 april 2023 in Voorschoten, twee dagen na het dodelijke ongeval. ANP / Hollandse Hoogte / Rob Engelaar

Bij werkzaamheden aan het spoor denkt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat te veel aan de bereikbaarheid voor reizigers en te weinig aan de veiligheid van spoorwerkers. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid na een analyse van het dodelijke treinongeval bij Voorschoten, waar een 65-jarige medewerker van BAM vorig jaar overleed. 

Tijdens werkzaamheden op 4 april 2023 stak een kraan een spoor over dat in dienst was. De kraan werd aangereden door een goederentrein en een reizigerstrein. Bij dit ongeval overleed de machinist van de kraan en vielen zo’n 30 gewonden. “De ravage was enorm”, zegt de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

De raad heeft onderzocht hoe het ongeval kon gebeuren. Het is niet gelukt om de directe oorzaak vast te stellen, zegt de raad woensdag op zijn website. Wel concluderen de onderzoekers het volgende. “Bij onderhoud aan het spoor legt de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat te eenzijdig de focus op beschikbaarheid van het spoor voor het vervoer van reizigers en goederen. Dat is een verkeerde prikkel. Belangen als veilig werken, het beperken van de gevaren van nachtwerk en het leren van ongelukken krijgen daardoor onvoldoende aandacht.”

Hoewel de directe oorzaak niet duidelijk is geworden, speelde het volgens de raad een rol dat er treinen langs de werkzaamheden reden, en dat werklieden sporen moesten oversteken om bij hun werklocatie te komen. Dat de werklieden bovendien afhankelijk waren van “foutgevoelige mondelinge communicatie”, hielp mogelijk niet mee.

Raad beveelt maatregelen aan

De raad heeft een aantal aanbevelingen voor het ministerie en ProRail. Het ministerie moet volgens de raad zorgen dat de spoorbeheerder voortaan meer prioriteit geeft aan veilig werken en veilig rijden langs werkzaamheden, en minder prioriteit aan de beschikbaarheid van het spoor voor het vervoer van reizigers en goederen. Bovendien adviseert de raad het ministerie om de spoorbeheerder meer helpen met innovatie op het gebied van veilig werken.

ProRail zelf wordt door de raad aanbevolen om meer aandacht te schenken aan de veiligheidsrisico’s van nachtwerk. Ook adviseert de raad dat de spoorbeheerder een systeem ontwikkelt om alle informatie over ongevallen en bijna-ongevallen op het spoor te registreren en analyseren. “Verplicht alle bij het spoor betrokken partijen, inclusief spoorwegondernemingen, om hun incidenten toe te voegen. Zorg ervoor dat alle relevante partijen gezamenlijk leren van (bijna-)ongevallen en lessen breed met elkaar delen.”

Verder zegt de raad dat ProRail in alle fases van een onderhoudsproject verantwoordelijkheid moet nemen voor de veiligheid. Daarnaast is het advies aan de spoorbeheerder om de veiligheid van spoorwerkers over het algemeen te verbeteren. “Als het niet lukt om alle sporen buiten dienst te nemen, zorg dan in ieder geval voor een fysieke afscherming van de werkplek, een werklocatie die veilig bereikbaar is en een manier waarop werkenden kunnen zien of sporen wel of niet buiten dienst zijn.”

Demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) en spoorbeheerder ProRail zeggen aan de slag te gaan met de aanbevelingen, zo meldt het ANP woensdag.

Nachtwerk in de wegenbouw

Naast ProRail is Rijkswaterstaat als wegbeheerder bezig met de veiligheidsrisico’s rondom nachtwerk. Een mogelijke stop op nachtwerk in de wegenbouw is een van de onderwerpen op de Dag van de Infra, een congres van Infrasite op 22 mei in het stadion van Sparta in Rotterdam. Sprekers uit de bouw en infra gaan in discussie over de impact van nachtwerk en de manieren om daar als opdrachtnemer of opdrachtgever mee om te gaan. Op het programma staan onder andere Henk Vreeswijk (directeur Freesmij), Chris van Veldhuizen (directeur vakvereniging HZC) en Anton van Opzeeland (strategisch adviseur veiligheid bij Rijkswaterstaat).

Het centrale thema van het congres is dit jaar de wegenbouw. Wat moet je als bedrijf weten om in te spelen op onderwerpen als emissieloos bouwen, het personeelstekort, nachtwerk en het soms stroeve aanbestedingslandschap? Ruim twintig sprekers vertellen erover. Ga naar www.dagvandeinfra.nl voor meer informatie en de mogelijkheid om het congres te bezoeken.

Lees ook:

Auteur: Geert van der Klugt

Journalist en redacteur voor Infrasite.