De Raad van State laat volgende week weten op hoeveel afstand de stikstofneerslag van projecten berekend moet worden om vergunningen te krijgen. Vanaf dan weten we of de huidige norm van 25 kilometer acceptabel is. Het oordeel is niet alleen bepalend voor de toekomst van wegenbouwproject ViA15, maar voor elke sector met stikstofeffecten op natuurgebieden, waaronder industrie, landbouw en mobiliteit. 

De zaak sleept al jaren. Nu lijkt het einde in zicht. “Afdeling bestuursrechtspraak doet op woensdag 5 april uitspraak over de vraag of het aanhouden van 25 kilometer bij het berekenen van stikstofneerslag op natuurgebieden toelaatbaar is”, maakte de Raad van State op maandag bekend op Twitter.

De norm van 25 kilometer werd in september 2021 voorgeschreven door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). De afstand wordt sindsdien gebruikt om te berekenen of en hoeveel stikstofneerslag projecten veroorzaken op natuurgebieden. Is de neerslag te groot, dan krijgt een project geen vergunning. Een kilometer meer of minder kan doorslaggevend zijn.

De uitspraak van volgende week is dan ook ingrijpend. Niet alleen voor bouwers, maar voor heel Nederland. Besluit de Raad van State dat 25 kilometer onvoldoende afstand is om stikstofeffecten te beoordelen, dan staan veel toekomstige projecten onder druk. Denk aan wegen- en waterbouw, maar ook aan fabricage en landbouw. Berekeningen op basis van 25 kilometer zouden opnieuw moeten worden gemaakt. Dat laatste is tijdrovend en duur.

Einde verhaal

Het besluit heeft geen invloed op projecten die reeds zijn goedgekeurd. Een wegverbreding met een vergunning op basis van de 25 kilometer-norm kan gewoon doorgaan. Een wegverbreding met een lopende rechtszaak of besluitvormingsprocedure is een ander verhaal. In dit geval kan het oordeel van de raad het einde betekenen.

Dat laatste geldt onder andere voor ViA15, de miljardenopgave waar de zaak uit voortkwam. Rijkswaterstaat en de provincie Gelderland willen de A15 doortrekken en de A12/A15 verbreden. Het werk viel in januari 2021 stil nadat de Raad van State oordeelde dat de stikstofeffecten van het project op natuurgebieden onduidelijk waren.

Toentertijd werd de stikstofneerslag van wegenbouw berekend met een afstand van vijf kilometer. In september 2021 verhoogde het ministerie de afstand naar 25 kilometer. Dat biedt volgens het ministerie voldoende bescherming voor natuurgebieden, maar de Raad van State heeft op woensdag 5 april het laatste woord.

De stikstofcrisis is een van de onderwerpen tijdens de Dag van de Infra, een congres van Infrasite en SpoorPro op 23 mei in De Doelen, Rotterdam. Navigeer naar deze website voor meer informatie en inschrijvingen.

Lees ook:

• Wegenbouw draait op voor stikstofproblematiek
• Geen vergunningen meer voor bouwprojecten met uitstoot in Brabant