Het consortium Jacobs/APPM/Posad heeft vandaag zijn oplossing bekendgemaakt voor een alternatieve openbaar vervoer-verbinding tussen Amsterdam en Almere. Het consortium stelt een snelle regionale metrolijn voor – de Nieuwe Lijn – tussen Amsterdam Isolatorweg/Sloterdijk en Almere Oost, grotendeels geïntegreerd in de bestaande metro Ringlijn. De kosten van de aanleg van de Nieuwe Lijn zijn op € 2,6 miljard geraamd volgens de eerder gebruikte ramingsmethode. Onze eigen raming is minder dan € 2 miljard. Dat is minder dan de helft van de kosten in het oorspronkelijke plan. Door de verwachte sterke aantrekkende werking van de lijn vermindert de druk op de bestaande Hollandse Brug waardoor investeringen in de uitbreiding niet nodig zijn. Het tekort in de business case is met 86% gereduceerd van € 3,8 miljard tot € 0,5 miljard.

Het transportconcept

Het consortium constateert dat er de afgelopen decennia al aanzienlijke investeringen zijn gedaan in de regionale infrastructuur. De reservecapaciteit van het bestaande spoorsysteem wordt gebruikt waarmee aanzienlijke kosten worden bespaard. Het stelt een snelle regionale metro voor die over het bestaande metronetwerk via Amsterdam Lelylaan en Amsterdam Zuid naar Diemen Zuid rijdt. Vanaf het station Diemen Zuid gaat de regionale metro via het nieuwe multimodale knooppunt station Nieuw Diemen door naar IJburg en Almere. In Almere wordt het bestaande spoor van ProRail gebruikt vanaf Almere Muziekwijk via Almere Centrum naar Almere Parkwijk. De lijn wordt uitgebreid met het nieuwe station Mondriaan en eindigt in Almere Oost, op station A27. De Nieuwe Lijn kan gaan zorgen voor een aantrekkelijke, snelle en kosteneffectieve OV-verbinding tot 15 metro’s per uur tussen beide steden. Een rit van Almere centrum naar Zuidas kost dan nog geen 25 minuten. Ook biedt hij een dienst die specifiek de ontwikkelingen ondersteunt in Diemen, IJburg en Almere Pampus en Almere Oost.

Combinatie OV en stedelijke ontwikkeling

De Nieuwe Lijn is veel meer dan alleen een nieuw stuk infrastructuur. Infrastructurele en ruimtelijke ingrepen in Amsterdam en Almere worden met elkaar verweven, zowel in planvorming, financiering als exploitatie (Transit Oriented Development).

De vormgeving en het ruimtelijk concept

Bij het ontwerpen van de nieuwe infrastructuur moest een aantal uitdagingen worden overwonnen: de kruising van het Amsterdam-Rijnkanaal, de verontreinigde grond bij Diemerzeedijk en natuurlijk de kruising van IJburg en het IJmeer zelf. Het door het consortium voorgestelde ontwerp is zowel mooi als functioneel; elk element versterkt de eigen identiteit van de Nieuwe Lijn. Het IJmeer wordt gekruist met vier tuibruggen, die IJburg en Almere via drie nieuwe kunstmatige eilanden verbinden. De eilanden maken lagere bouwkosten mogelijk. Bovendien voegen ze recreatieve en ecologische waarden toe, met nieuwe leefgebieden voor diersoorten. Door het toevoeging van een nieuw schiereiland en een nieuwe jachthaven aan de westelijke rand van Almere Pampus ontstaat Almere Pampus Bay, waar extra mogelijkheden voor waterrecreatie zijn. Een sterke integratie van de ruimtelijke en ecologische ontwikkelingen met het ontwerp van de IJmeerlijn is een belangrijk kenmerk van het voorstel.

Het ontwerp besteedt extra aandacht aan het ontwerp van de lijn in de bestaande stedelijke structuur. In IJburg bijvoorbeeld wordt de lijn gerealiseerd op een afgeschermd viaduct met een lineair park boven de sporen.

Nieuwe woon- en werkgebieden

Verbetering van de business case is verder bereikt door het aanpassen van bestaande en het voorstellen van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen in Almere en Diemen. Het consortium stelt voor in Diemen een nieuw kruisstation te realiseren voor de Gooilijn en De Nieuwe Lijn. Rondom Nieuw Diemen en het huidige Diemen is daardoor de ontwikkeling mogelijk van nieuwe, hoogwaardige woon- en werkgebieden. Ook verbetert deze ingreep de stedenbouwkundige structuur van Diemen, die zich nu kenmerkt door versnippering. In Almere Pampus zullen bij implementatie van het plan van het consortium naar verwachting de opbrengsten van de grondexploitaties geoptimaliseerd worden door het verkleinen van het nieuwe woongebied IJland voor de kust van Almere Pampus en het creëren van hoogwaardige ruimtelijke kwaliteit en groenstructuren. Het ruimtelijk ontwerp is daarmee niet alleen aantrekkelijk maar vooral ook verkoopbaar en realistisch. In Pampus komen twee nieuwe stations. In de bestaande stad van Almere worden woningen en ander programma toegevoegd rond het nieuwe station Almere Mondriaan en bij de eindhalte in Oost (station Almere A27).

Wenkend perspectief

De Nieuwe Lijn biedt een flexibele oplossing, met het creëren van veel extra capaciteit op een kosteneffectieve manier. De duurzame stedelijke ontwikkeling wordt gestimuleerd en de druk op de verstedelijking in de Amsterdamse regio vermindert. De Nieuwe Lijn zal ook kunnen dienen als de basis voor de verdere ontwikkeling van het openbaar vervoer binnen de Amsterdamse Metropoolregio. Dit biedt aantrekkelijke mogelijkheden voor de toekomstige ontwikkeling van de regio.