Onderzoek

‘Slimmer elektriciteitsnet verzwaren is een uitdaging’

Elektriciteitsmast
Foto: ProMedia / Vincent Krabbendam

De komende jaren groeit de noodzaak om de elektriciteitsinfrastructuur te verzwaren sneller dan netbeheerders kunnen realiseren. Dat is een beperkende factor voor de energietransitie. CE Delft komt met conclusies en aanbevelingen na een studie in opdracht van Netbeheer Nederland.

“Het elektriciteitsnet vormt de basis voor de verduurzaming en economische ontwikkeling van ons land, maar is de afgelopen periode steeds meer overbelast geraakt. Het is van het grootste belang – zowel in economisch opzicht als voor de verdere verduurzaming van onze energiehuishouding – om op korte termijn de grootste knelpunten op het elektriciteitsnet aan te pakken. Nederland investeert jaarlijks circa 3 miljard euro in het elektriciteitsnet; verzwaring is in volle gang, maar de energietransitie gaat sneller. Daarom moeten we ook slimmer en efficiënter omgaan met het bestaande net, waardoor meer afnemers worden aangesloten en meer CO2 kan worden bespaard”, stelt Peter Oskam, directeur energietransitie en beleid van Netbeheer Nederland, in het voorwoord van het onderzoeksrapport.

Het realiseren van die verslimming is volgens hem nog niet zo makkelijk. “Veel wetten en regels over het energiesysteem stammen nog uit een tijd waar fossiele energie de boventoon voerde. Daarom hebben wij CE Delft gevraagd beleidsmaatregelen uit te werken hoe we ons beleid kunnen aansluiten op het energiesysteem van de toekomst. Hiermee worden zowel netbeheerders, marktpartijen, medeoverheden én beleidsmakers uitgedaagd dit mogelijk te maken.” Nederland moet in 2050 een duurzaam energiesysteem hebben. “Dat lijkt ver weg, maar voor netbeheerders is dat in feite al volgende week.”

Conclusies en aanbevelingen

De onderzoekers hebben uit acht beleidsmaatregelen en analyses conclusies en aanbevelingen gedestilleerd. Op korte termijn komen beleidsdoelen, zoals de energietransitie, in gevaar doordat de elektriciteitsvraag en -productie niet in balans zijn. Daarom is ook in een volledig efficiënt systeem veel meer elektriciteitsinfrastructuur nodig. De netwerktarieven reflecteren bovendien niet, zoals zou moeten, de kosten. Huishoudens betalen niet voor hun daadwerkelijke netgebruik, maar één vast bedrag.

Grote bedrijven krijgen een hoge korting en producenten, zoals zonneparken, betalen slechts een gedeelte van de daadwerkelijke kosten. Hierdoor maken zij keuzes die resulteren in inefficiënt gebruik van het netwerk. Eindgebruikers, onder wie producenten, maken mogelijk onnodig veel gebruik van het elektriciteitsnetwerk. Ook worden subsidies eerder aan zonneparken gegeven dan aan de industrie terwijl dit mogelijk niet kosteneffectief is. “Kostenreflectieve tarieven zijn eerlijk en zullen op de korte en lange termijn bijdragen aan een efficiënt energiesysteem.”

Al met al blijkt dat het oplossen van knelpunten om het netwerk sneller te kunnen verzwaren, prioriteit moet krijgen, aangezien enorm veel verzwaring nodig is. “De netbeheerder is daarvoor aan zet in samenwerking met overheden en de elektriciteitssector. Efficiënt netgebruik alleen kan de opgave verkleinen op de korte termijn, maar niet het tekort aan netinfrastructuur voorkomen.”

Lees ook: TenneT investeerde 4 miljard euro in energie-infrastructuur

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Onbeperkt lezen? Neem nu een Infrasite Premium abonnement voor € 12,- per maand.

ABONNEREn

Auteur: Jacques Geluk

‘Slimmer elektriciteitsnet verzwaren is een uitdaging’ | Infrasite
Onderzoek

‘Slimmer elektriciteitsnet verzwaren is een uitdaging’

Elektriciteitsmast
Foto: ProMedia / Vincent Krabbendam

De komende jaren groeit de noodzaak om de elektriciteitsinfrastructuur te verzwaren sneller dan netbeheerders kunnen realiseren. Dat is een beperkende factor voor de energietransitie. CE Delft komt met conclusies en aanbevelingen na een studie in opdracht van Netbeheer Nederland.

“Het elektriciteitsnet vormt de basis voor de verduurzaming en economische ontwikkeling van ons land, maar is de afgelopen periode steeds meer overbelast geraakt. Het is van het grootste belang – zowel in economisch opzicht als voor de verdere verduurzaming van onze energiehuishouding – om op korte termijn de grootste knelpunten op het elektriciteitsnet aan te pakken. Nederland investeert jaarlijks circa 3 miljard euro in het elektriciteitsnet; verzwaring is in volle gang, maar de energietransitie gaat sneller. Daarom moeten we ook slimmer en efficiënter omgaan met het bestaande net, waardoor meer afnemers worden aangesloten en meer CO2 kan worden bespaard”, stelt Peter Oskam, directeur energietransitie en beleid van Netbeheer Nederland, in het voorwoord van het onderzoeksrapport.

Het realiseren van die verslimming is volgens hem nog niet zo makkelijk. “Veel wetten en regels over het energiesysteem stammen nog uit een tijd waar fossiele energie de boventoon voerde. Daarom hebben wij CE Delft gevraagd beleidsmaatregelen uit te werken hoe we ons beleid kunnen aansluiten op het energiesysteem van de toekomst. Hiermee worden zowel netbeheerders, marktpartijen, medeoverheden én beleidsmakers uitgedaagd dit mogelijk te maken.” Nederland moet in 2050 een duurzaam energiesysteem hebben. “Dat lijkt ver weg, maar voor netbeheerders is dat in feite al volgende week.”

Conclusies en aanbevelingen

De onderzoekers hebben uit acht beleidsmaatregelen en analyses conclusies en aanbevelingen gedestilleerd. Op korte termijn komen beleidsdoelen, zoals de energietransitie, in gevaar doordat de elektriciteitsvraag en -productie niet in balans zijn. Daarom is ook in een volledig efficiënt systeem veel meer elektriciteitsinfrastructuur nodig. De netwerktarieven reflecteren bovendien niet, zoals zou moeten, de kosten. Huishoudens betalen niet voor hun daadwerkelijke netgebruik, maar één vast bedrag.

Grote bedrijven krijgen een hoge korting en producenten, zoals zonneparken, betalen slechts een gedeelte van de daadwerkelijke kosten. Hierdoor maken zij keuzes die resulteren in inefficiënt gebruik van het netwerk. Eindgebruikers, onder wie producenten, maken mogelijk onnodig veel gebruik van het elektriciteitsnetwerk. Ook worden subsidies eerder aan zonneparken gegeven dan aan de industrie terwijl dit mogelijk niet kosteneffectief is. “Kostenreflectieve tarieven zijn eerlijk en zullen op de korte en lange termijn bijdragen aan een efficiënt energiesysteem.”

Al met al blijkt dat het oplossen van knelpunten om het netwerk sneller te kunnen verzwaren, prioriteit moet krijgen, aangezien enorm veel verzwaring nodig is. “De netbeheerder is daarvoor aan zet in samenwerking met overheden en de elektriciteitssector. Efficiënt netgebruik alleen kan de opgave verkleinen op de korte termijn, maar niet het tekort aan netinfrastructuur voorkomen.”

Lees ook: TenneT investeerde 4 miljard euro in energie-infrastructuur

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Onbeperkt lezen? Neem nu een Infrasite Premium abonnement voor € 12,- per maand.

ABONNEREn

Auteur: Jacques Geluk