De productie en verwerking van asfalt zorgt voor aardig wat CO2-uitstoot. Stefan de Munck is aanjager van duurzamer asfalt, binnen Heijmans én in de wegenbouwbranche. “Als bouwsector hebben we de verantwoordelijkheid om duurzaamheid te omarmen en positieve veranderingen teweeg te brengen.”

Heijmans wil de inzet van warm mix asfalt (WMA) versnellen en past dit sinds 1 januari 2024 toe in de onder- en tussenlagen. De doelstelling is dat vijftig procent van deze lagen al uit warm mix asfalt bestaat. Vanaf 1 januari 2025 wordt ‘hot mix asfalt’ uitgefaseerd in de gehele bouwbranche en is ‘warm mix asfalt’ de nieuwe standaard.

Voor een gesprek over de verduurzaming van asfaltwegen is Stefan de Munck (rechts afgebeeld) de juiste persoon. Hij is bij Heijmans zowel directeur van de regio Noordwest, als van Heijmans Infra Asfalttechniek. Daarnaast is hij voorzitter van de Vakgroep Bitumineuze Werken (VBW) binnen Bouwend Nederland, de brancheorganisatie waarvan Heijmans ook lid is. “Binnen deze vakgroep zijn bijna alle wegenbouwers aangesloten die asfalt produceren en verwerken”, aldus Stefan.

Grote speler

Nederland heeft een van de dichtst vertakte wegennetten ter wereld, met zo’n 140.000 kilometer verharde weg en 40.000 kilometer fietspad. Naast Rijks- en provinciale wegen wordt asfalt ook toegepast in dijkconstructies, bedrijven- en parkeerterreinen. Al met al wordt er in ons land naar schatting 6 miljoen ton asfalt per jaar geproduceerd en verwerkt. Heijmans is een serieuze speler in de asfaltbranche. Van de bouw van nieuwe wegen tot wegverbredingen, beheer en onderhoud.

Gasverbruik van 45.000 huishoudens bespaard

Asfalt is goed bestand tegen de elementen, zorgt voor een vlak rijoppervlak en zestig tot zeventig procent wordt hergebruikt. Tegelijkertijd zorgt de productie en verwerking ervan voor een significante uitstoot van CO2. Stefan: “Een belangrijke grondstof voor asfalt is steenslag, afkomstig uit bergachtige gebieden in met name Noorwegen en Duitsland. Het winnen van deze grondstoffen en het transport zorgt voor CO2-uitstoot. Daarnaast is er gemiddeld negen kuub gas nodig voor het opwerken van deze grondstoffen tot één ton asfalt. Ter verduidelijking: dat is een halve kubieke meter asfaltweg. Een gemiddeld huishouden in Nederland verbruikt 1.200 kuub gas per jaar. Bij de productie van zes miljoen ton asfalt heb je het dus over een hoeveelheid gas van 45.000 huishoudens op jaarbasis.”

Lagere CO2-uitstoot

Heijmans wil zo duurzaam mogelijk werken. En het verduurzamen van de productie en verwerking van asfalt vormt daarin een belangrijke stap. “Daarom zijn we al langere tijd bezig met het uitfaseren van de zogenoemde hot mix: asfalt met een productietemperatuur van 160 graden Celsius. Wij zochten naar een eindproduct waarvoor de productietemperatuur tussen de 100 en 140 graden ligt. Dat levert bij de verwerking van dit type asfalt twintig tot dertig procent minder CO2-uitstoot op.”

Artikel gaat verder na de foto.

Innovatief proces

Binnen Heijmans is hiervoor een aantal jaren geleden een innovatief productieproces ontwikkeld – warm mix asfalt – waarbij het bitumen (dat is het plakmiddel in asfalt dat het eindproduct ook zwart maakt) opschuimt. Daardoor neemt dit toe in volume en ontstaat er meer contactoppervlak bij een lagere productietemperatuur. De kwaliteit blijft vervolgens even hoog. Stefan: “Dit procedé gebruiken we voor steeds meer mengsels. We begonnen met de onder- en tussenlagen van asfaltwegen en gebruiken het inmiddels ook voor de deklagen. De grootste besparing behaal je bij de onderlaag, die normaal gesproken tachtig tot honderd millimeter dik is, tegen de 40 millimeter dikke deklaag.”

Duurzamere toekomst

“Voor medewerkers maakt het nieuwe verwerkingsproces weinig verschil”, zegt Stefan. “Wel vraagt de verwerking van het asfalt iets meer aandacht, met name rondom bijvoorbeeld rioolputdeksels. Dat komt doordat het mengsel iets stugger is. Voor onze opdrachtgevers betekent het dat de productie van asfalt een stuk energiezuiniger en dus met minder uitstoot van CO2 kan. Qua kosten maakt het relatief weinig verschil: we gebruiken minder gas, maar moeten ook extra ingrediënten toevoegen om dezelfde kwaliteit te bereiken.”

Nieuwe standaard vanaf 1 januari 2025

Vanuit Bouwend Nederland, in de vakgroep VBM, is besloten om vanaf 1 januari 2025 hot mix asfalt uit te faseren en alleen warm mix te gebruiken. “Samen met Bouwend Nederland en VBW bewandelen we een transitiepad zodat opdrachtgevers dit nu al gaan uitvragen”, zegt Stefan. “Als bouwsector hebben we de verantwoordelijkheid om duurzaamheid te omarmen en positieve veranderingen teweeg te brengen. Door te investeren in innovatieve alternatieven kunnen we onze impact op het milieu verminderen en een duurzamere toekomst creëren.”

Langere levensduur

Heijmans gaat nog veel verder op het gebied van het verduurzamen van asfalt. Stefan: “We onderzoeken bijvoorbeeld of we ook goed asfalt kunnen produceren bij nóg lagere temperaturen dan warm mix. Daarnaast kijken we naar een kleiner palet aan mengsels. We hebben nu een palet van zo’n vierhonderd asfaltmengsels. Het schakelen tussen mengsels in de productiecentrale kost extra energie. Bovendien is het duurzamer als we met minder mengsels kunnen werken, waarbij we natuurlijk oog hebben voor mengsels met een langere levensduur. De levensduur van asfalt verlengen kan ook via innovaties als asfaltcrème, dat fungeert als een soort verjongingskuur voor de bovenlaag. Het ultieme doel is vanzelfsprekend het produceren van asfalt zonder CO2-uitstoot. Bijvoorbeeld via groene waterstof in duurzamere asfaltcentrales. Maar dat is meer voor de langere termijn.”

Ga voor meer info over Heijmans Infra naar www.slimmeinfra.nl.