TenneT bereidt zich voor op zonsverduistering

· Europese netbeheerders in opperste paraatheid voor zonsverduistering

· Verlies in Nederland van 500 Megawatt (op zeer zonnige dag)

Op vrijdag 20 maart 2015, tussen 09:30 en 11:48 uur, vindt in Noordwest-Europa een gedeeltelijke zonsverduistering plaats. Aangezien we in Europa steeds meer zonne-energie toepassen, kan een zonsverduistering een groot effect hebben op de elektriciteitsvoorziening van Noordwest Europa. In Europa kan dit op een zonnige dag een tijdelijk verlies van 34.000 Megawatt (MW) oftewel 34 Gigawatt betekenen; dat is ongeveer drie keer het Nederlandse gemiddelde elektriciteitsverbruik. Aangezien het hele Europese elektriciteitsnet met elkaar verbonden is en de zonsverduistering overal tegelijkertijd plaatsvindt, heeft dit een effect op de gehele Europese balanshandhaving.

Onbalans

Het bijzondere aan de eclips is dat elektriciteit die wordt opgewekt door de zon in heel Noordwest Europa tegelijkertijd in snel tempo niet meer beschikbaar is. Juist op een moment van de dag dat het elektriciteitsverbruik toeneemt. Op een zonnige dag betekent dit dat er in Europa per minuut ongeveer 500 MW minder zonne-energie geproduceerd kan worden. Als de verduistering echter weer afneemt wordt er per minuut weer zo’n 700MW aan zonne-energie extra opgewekt. Dit verschil komt doordat de zon na de zonsverduistering hoger aan de hemel staat waardoor de productie van zonne-energie toeneemt. Beide situaties kunnen een onbalans op het elektriciteitsnet tot gevolg hebben wat betekent dat er in rap tempo andere productie moet worden op- en of afgeschakeld.

Maatregelen

Europese Transmission System Operators oftewel TSO’s (of netbeheerders) hebben met elkaar afspraken gemaakt om de balanshandhaving nauwkeurig in de gaten te houden. Ieder land is daarbij zelf verantwoordelijk voor het nemen van de nodige maatregelen zoals de inkoop van extra vermogen of afspraken met producenten voor mogelijke afschakeling. Daarnaast staan de Europese TSO’s voor en tijdens de eclips voortdurend met elkaar in contact om elkaar te helpen waar nodig.

Gevolgen Nederland

In Nederland valt het effect mee. Als 20 maart zeer zonnig is, heeft de eclips voor ons land een tijdelijk verlies van 500 MW tot gevolg, wat ongeveer gelijk is aan de capaciteit van een flinke elektriciteitscentrale. Om eventuele onbalansproblemen in ons land het hoofd te bieden wordt er extra noodvermogen ingekocht. Om de programma verantwoordelijke partijen adequaat te informeren zal een marktbericht worden verzonden.

Bij het begin van de eclips kan het zijn dat er extra vermogen moet worden ingezet, terwijl tegen het eind wellicht juist afgeschakeld moet worden. Door de verbondenheid van het Europese net kan een balansprobleem in bijvoorbeeld Duitsland, waar het effect op het opgestelde productievermogen aan zonne-energie veel hoger is (namelijk 17.000 MW), toch de nodige gevolgen hebben voor het Nederlandse elektriciteitsnet. Ook voor Nederland is het dus van belang om de Europese netsituatie voor en tijdens de eclips goed in de gaten te houden.