Netbeheerders kampen met een schreeuwend tekort aan technici. Via grootscheepse wervingscampagnes en eigen opleidingstrajecten proberen ze de tekorten op te vullen. Geschikte medewerkers zijn schaars, maar dankzij de coronacrisis is er een nieuwe potentiële doelgroep bijgekomen: werknemers die voorlopig niet aan de slag kunnen in hun eigen bedrijfstak en zich daarom oriënteren op een nieuwe loopbaan. En in de energiesector zitten ze zeker de komende decennia gebeiteld.

Alleen TenneT al verwacht de komende drie tot vijf jaar zo’n 1.500 nieuwe collega’s nodig te hebben voor zowel de Nederlandse als Duitse activiteiten. De beheerder van het hoogspanningsnet is al even bezig met de zoektocht naar nieuwe medewerkers, vertelt woordvoerster Eefje van Gorp. De versterking van het personeelsbestand is vooral nodig met het oog op de toename van de werkzaamheden. Een paar honderd hoogspanningsstations moeten aangepast en uitgebreid worden. Door het hele land worden er hoogspanningsverbindingen aangelegd. Daarnaast komen er steeds meer windparken op zee, die allemaal aangesloten moeten worden op het hoogspanningsnet.

Kleine vijver

Het is niet eenvoudig om te voorzien in alle monteurs, elektrotechnici, opzichters, meetspecialisten projectmanagers en omgevingsmanagers die daarvoor onder meer nodig zijn, zeker niet omdat andere netbeheerders eveneens op zoek zijn. “In de technische hoek vis je in een hele kleine vijver.” De coronacrisis heeft volgens Van Gorp wel wat geholpen om de tekorten verkleinen. Nu de banen in sectoren die noodgedwongen stilliggen op de tocht staan, zoeken sommigen naar opties met meer perspectief, bij bedrijven zoals TenneT. “Als staatsbedrijf zijn wij werkzeker.”

Daar staat tegenover dat de werkzaamheden specifieker zijn dan bij collega-netbeheerders. En ook nog eens sterk internationaal georiënteerd, omdat TenneT niet alleen nationale netwerken beheert maar ook grensoverschrijdende verbindingen in heel Noordwest-Europa. Dat levert volgen Van Gorp mooie projecten op, maar die specifieke en internationale context maakt de netbeheerder minder zichtbaar dan de regionale netbeheerders. Dat bemoeilijkt de werving. “Wij komen niet bij de mensen thuis.”

Eigen opleidingen

Zelf opleiden is een van de middelen die TenneT inzet om aan gekwalificeerd personeel te komen. Zo is er een tweejarig trainee-traject dat zich richt op mbo’ers en een minor in samenwerking met de HAN voor hbo’ers. Een van die deelnemers aan het mbo-traject is bijvoorbeeld een lichttechnicus, die voor de uitbraak van corona het licht regelde bij festivals en evenementen. Maar ook oud-werknemers uit de luchtvaart en de olie- en gasindustrie doen mee aan de opleiding.

Naast de eigen scholingen bekijkt de netbeheerder met een aantal ROC’s de mogelijkheid om een mbo-opleiding hoogspanning op te zetten. Hoewel een technische opleiding natuurlijk een pre is voor de om of bij te scholen kandidaten, heeft TenneT de zoektocht verruimd. Van Gorp: “We kijken ook naar mensen zonder technische opleiding, maar wel met een voorliefde voor techniek.”

Vergrijzing

Ook Netbeheer Nederland, de brancheorganisatie van elektriciteit- en gasnetbeheerders, ziet het tekort aan technisch personeel bij alle netbeheerders in Nederland alleen maar oplopen door de verschuiving naar duurzame energiebronnen. Al die zonneweides, windparken en laadpalen voor elektrische auto’s doen de elektriciteitsvraag sterk stijgen en daarom moeten de energienetten verzwaard worden.

“Het elektriciteitsnet zal in de komende jaren verdubbeld moeten worden. Dat vergt veel meer handen, vooral technische”, constateert Lieselot Meelker, woordvoerster van Netbeheer Nederland. Er is bovendien niet alleen extra personeel nodig voor de stijgende hoeveelheid werk, maar ook om de oudere collega’s te vervangen die met pensioen gaan. Meelker weet niet exact hoeveel medewerkers de netbeheerders nodig hebben, maar ze schat het aantal op duizenden de komende tien jaar. Net als TenneT zijn alle netbeheerders volgens haar wel bezig om mensen zelf op te leiden. Daarnaast zijn er plannen voor een landelijk samenwerkingsinitiatief waarover op korte termijn meer bekend wordt.

Brede doelgroep

Liander, dat in vijf provincies gas en stroom levert, luidde eerder deze maand de noodklok op de eigen website. Het tekort bij deze netbeheerder doet zich vooral voor in Noord-Holland. Daar heeft het bedrijf momenteel zeventig openstaande vacatures. Het gaat vooral om monteurs, engineers en projectmanagers. Voor het hele land zoekt de netbeheerder ruim 190 mensen op verschillende niveaus, maar wel overwegend technisch personeel.

Liander richt zich net als TenneT op een brede doelgroep. Zo mikt de netbeheerder niet alleen op jongeren maar ook op statushouders en zij-instromers. Speciaal voor jongeren met een vmbo-opleiding start Liander in 2021 met een nieuwe vakopleiding elektrotechniek voor de energiesector, een pilot in het westelijk deel van het land. Dat kondigde het bedrijf afgelopen najaar aan. Na hun vmbo-opleiding kunnen de jongeren bij Liander een praktijkopleiding volgen op mbo 2- en 3-niveau als voorbereiding op een baan als monteur.

Foto: TenneT