Elektrische kadekraan met ‘vliegwiel’ heeft geen stroomverzwaring nodig

United Waalhaven Terminals (UWT) werkt sinds kort bij het empty depot in de Waalhaven met een elektrische kadekraan die is aangesloten op een vliegwiel. Het wiel vangt de piekbelasting op bij het hijsen, waardoor UWT geen verzwaring van de netaansluiting nodig heeft voor het elektrificeren van kadekranen. De kosten? Vijf ton. Het vliegwiel moet in zo’n drie tot vier jaar terugverdiend zijn.

Hoe kunnen we de terminal elektrificeren zonder aanvraag bij Stedin te hoeven doen voor verzwaring van de netaansluiting? Twee jaar geleden was dat de vraag van directeur Jan Overdevest van de United Waalhaven Group, vertelt hij tegenover het vakblad Nieuwsblad Transport. S4 Energy, een Rotterdamse leverancier van toepassingen in energieopslag, kwam met een vliegwiel.

Een vliegwiel slaat energie op die de pieken kan opvangen die een kraan nodig heeft bij het hijsen van containers. De remenergie kan worden ingezet om de pieken op te vangen die een kadekraan nodig heeft bij het hijsen van containers. De energie die vrijkomt bij het laten zakken van containers kan weer worden gebruikt om het wiel te versnellen.

Directeur Jan Overdevest: “We konden het af met de aansluiting die we al hebben. Wat we nodig hebben is 300 kW om het wiel te laten draaien en niet de piekbelasting van 650 kW van het hijsen die je nodig zou hebben zónder dat vliegwiel.”

1.800 toeren

UWT werkt sinds eind vorig jaar bij het empty depot in de Waalhaven “naar alle tevredenheid” met een elektrische kadekraan die is aangesloten op een vliegwiel. Het wiel heeft een plekje achteraf gekregen. De installatie lijkt op een omgekeerde trechter. Onderin draait het vliegwiel op zo’n 1.800 toeren. Het zoemt er hard. De installatie heeft een oppervlakte nodig van zo’n vier bij vier meter. Er staat een hek omheen, met daarop een bordje met ‘verboden toegang voor onbevoegden’ en een noodknop om het wiel te stoppen.

De aangesloten kadekraan staat zo’n 200 meter verderop en is in bedrijf. De machinist is op vrijdagmiddag bezig containers in een binnenvaartschip te laden. De kraan is in te zetten op verschillende plekken langs de kade, voorwaarde is wel dat hij altijd ingeplugd moet zijn op het vliegwiel.

Tekst gaat verder onder de foto. © Nieuwsblad Transport / Rieneke Kok

Terugverdientijd

De kosten voor het vliegwiel komen uit op een half miljoen euro, mede mogelijk gemaakt met een subsidie van 100.000 euro vanuit het project Smart Energy Solutions van de gemeente Rotterdam. Daarbij komt nog zo’n anderhalve ton voor de aangepaste kraan.

Afhankelijk van de prijzen voor diesel en elektriciteit is het vliegwiel met 3 tot 4 jaar terugverdiend – dat is inclusief de subsidie. De installatie moet 20 jaar meegaan. De verwachting is dat het langer meegaat. “Dit is de eerste. We garanderen in ieder geval die eerste 20 jaar”, legt salesmanager Karin Husmann van S4 Energy uit.

“De terugverdientijd telt zeker mee bij de keuze voor het vliegwiel”, vertelt Overdevest. “Maar met de netcongestie is het minstens zo belangrijk dat we afkunnen met de aansluiting die we hebben. Hier, maar ook bij onze andere terminals.”

Piekbelasting

De techniek van het vliegwiel is vooral toepasbaar voor het opvangen van piekbelasting, zoals bij een kadekraan. Het vliegwiel bij UWT zou nog een tweede kraan op de terminal van stroom kunnen voorzien. “Voor meer kranen zijn meer vliegwielen nodig”, zegt Husmann.

De business case voor grotere kranen, zoals op de Maasvlakte, is lastiger rond te krijgen, meent Husmann. “Omdat dit om meerdere en grotere kranen gaat die bovendien al in een systeem zitten waarbij de krachten tussen hijsen en zakken met elkaar worden uitgewisseld. Maar het zou zeker wel kunnen”, bevestigt ze.

Lees ook:

• Rupskraan omgebouwd naar waterstof door Reedyk en Adrighem
• Stroomnet overal zo goed als vol, kabinet wil nieuwe maatregelen