Nederland aan de slag met Smart Mobility

Foto: Ivo Ketelaar

Interview met Esther de Graaf, Programma Connecting Mobility, naar aanleiding van de lezing ‘Toolbox: zelf aan de slag met smart mobility’ en de lezing ‘Versnellen van de uitrol van Slimme Mobiliteit met de landelijke ronde tafels’ tijdens de Dag van Verkeer & Mobiliteit 2015 op 26 november 2015.

Nederland wil als innovatief land op korte termijn optimaal profiteren van Smart Mobility toepassingen en wil daarnaast in Europa fungeren als LivingLab voor Smart Mobility. In 2013 hebben private bedrijven, kennisinstituten en overheden gezamenlijk een visie opgesteld om deze ambities waar te maken: de Routekaart Beter Geïnformeerd op Weg. Hierin is beschreven welke grote veranderingen nodig zijn en zijn zes transitiepaden benoemd: routes die richting geven aan de veranderingen op het gebied van verkeersmanagement en informatievoorziening aan reizigers.

1. Welke de rol speelt het Programma Connecting Mobility in de realisatie van deze ambities?

Connecting Mobility fungeert als katalysator en creëert de benodigde condities en randvoorwaarden om de transitie naar smart mobility te versnellen en een koploperpositie in in Europa te realiseren. We mobiliseren samenwerking van overheden, marktpartijen, en kennisinstellingen. Onder andere door slimmer gebruik te maken van precompetitieve samenwerking en aandacht voor standaardisatie. Een mooi voorbeeld daarvan zijn de landelijke Rondetafels ITS: hier worden door markt, kennisinstellingen, overheden en belangenorganisaties belangrijke randvoorwaardelijke onderwerpen zoals privacy en security gedeeld, besproken en afgestemd. Resultaten en producten worden door Nederlandse partijen gebruikt bij de implementatie van ITS oplossingen. Draagvlak is op tactisch en strategisch niveau geborgd in een tactische board en regiegroep smart mobility en ITS.

Tot slot: Connecting Mobility monitort de ontwikkelingen en biedt inzicht en overzicht in het werkveld, de initiatieven en samenwerkingsverbanden. Dit overzicht is online beschikbaar in het ITS overzicht Nederland, en biedt met een dashboard business intelligence voor het gehele werkveld. Het actieprogramma weet wat er nationaal en internationaal speelt, verbindt ontwikkelingen en zorgt ervoor dat partijen elkaar kunnen vinden.

2. Het Programma is een samenwerkingsverband van publieke en private partners. Welke partners maken deel uit van Connecting Mobility en wat is hun rol?

Het programma Connecting Mobility is het uitvoeringsprogramma van de Routekaart Beter Geinformeerd op Weg. De Routekaart is ontwikkeld onder regie van een informele overlegtafel, met leden (wegbeheerders, service providers, Industrie en onderzoek) die op persoonlijke titel hun bijdrage hebben geleverd aan de strategische koersbepaling. De 5 novembergroep is als klankbordgroep nauw betrokken bij het programma Connecting Mobility. Download hier de Routekaart, inclusief een overzicht van de leden van de 5 novembergroep.

3. Welke rol spelen overheden bij het vertalen van de strategische transities naar gerichte activiteiten?

Nederland ambieert een positie als LivingLab voor Smart Mobility en de zelfrijdende auto. In de Routekaart Beter Geïnformeerd op Weg hebben private bedrijven, kennisinstituten en overheden gezamenlijk een visie opgesteld om deze doelen te bereiken. De afweging of hier een rol voor de overheid ligt en zo ja welke rol, is een afweging die per keer moet worden gemaakt. Om die reden heeft Connecting Mobility een afwegingskader opgesteld dat de overheid kan hanteren alvorens te besluiten over te gaan tot een overheidsinterventie in Smart Mobility. Veelzeggend is de uitspraak die onlangs werd gedaan door de Italiaans-Amerikaanse Mariana Mazzucato, hoogleraar economie en innovatie aan de University of Sussex : ‘De investerende en innoverende rol van de overheid cruciaal is voor het bedrijfsleven.’ In het VPRO programma Tegenlicht legt zij uit waarom.

4. Hoe kan Connecting Mobility daarbij helpen?

Om van strategische transitiepaden tot gerichte activiteiten te komen, en zo de kansen van smart mobility te benutten, ontwikkelt Connecting Mobility bijvoorbeeld een toolbox smart mobility voor overheden. De toolbox is een verzameling van methodieken, werkwijzen, kennis en handreikingen waarmee een wegbeheerder bewust aan de slag kan gaan met de concretisering van de Routekaart in de eigen organisatie en beheersgebied. De toolbox is onderverdeeld in vier typen tools:

1) Tool som de gebruiker centraal te zetten

2) Tools om de samenwerking tussen publieke en private partijen te stimuleren

3) Tools om te helpen met de vertaling van de strategische uitgangspunten naar lokaal beleid

4) kennis en afspraken

Tabel 1 Inhoud van de toolbox smart mobility voor overheden, deze wordt de komende periode verder uitgebreid

Het komende jaar blijven we verder werken aan nieuwe tools, verzamelen we nieuwe ervaringen en kennis en zoeken we vooral de samenwerking met gemeentes, provincies en rijk op, om de tools toe te passen op concrete vraagstukken van nu en morgen. We nodigen jullie daarbij van harte uit om ons daarin te helpen met de ervaringen die jullie al hebben opgedaan.

5. De technische ontwikkelingen op het gebied van verkeer en mobiliteit gaan snel: hoe weet een gemeente welke ontwikkelingen daadwerkelijk gebruikt gaan worden? Kunt u dit uitleggen aan de hand van een voorbeeld?

Dat technologische ontwikkelingen snel gaan, werd bijvoorbeeld duidelijk toen Tesla, na goedkeuring door de RDW, op afstand de software van zijn auto’s aanpaste. Het ging om een update waarbij de bestuurder gecorrigeerd wordt en ondersteund met sturen. Denk hierbij aan zaken als hulp bij parkeren en om binnen de lijnen van de weg te blijven. Om inzichtelijk te maken wanneer technische mogelijkheden beschikbaar komen en ook daadwerkelijk gebruikt worden, en welk effect dat dan heeft op de weggebruiker en het verkeer heeft Connecting Mobility doelgroepgerichte servicepakketten (smart services), zoals smart logistics en smart cycling, in beeld gebracht met een tijdlijn. Op basis hiervan gaan we het gesprek aan met overheden. De informatie (in de vorm van factsheets en animatie filmpjes) kan worden gebruikt om inzicht te krijgen in de baten voor de verschillende belanghebbenden en afwegingen te maken over snelheid van veranderingen en welke acties nodig zijn om de veranderingen te versnellen.

6. Nederland wil het Living Lab Smart Mobility voor Europa zijn. Hoe kan het Programma Connecting Mobility helpen dat doel te bereiken?

De transitie naar slimme mobiliteit is meer dan ooit een publiekprivaat samenspel. Wegbeheerders en bedrijfsleven hebben elkaar nodig om de juiste investeringsbeslissingen te nemen. Daarom werkt Connecting Mobility aan een hecht partnership tussen de Nederlandse wegbeheerders en private partijen. Dit levert marktkansen voor het bedrijfsleven en (kosten)effectiever verkeersmanagement voor de overheid. Concrete vruchten van die samenwerking zijn bijvoorbeeld te zien in het programma Beter Benutten, De Innovatiecentrale, De cooperatieve ITS corridor, de plannen (bidbook) voor toepassing van ITS voor bereikbaarheid van Zuid Nederland, de grootschalige Praktijkproef Amsterdam. Connecting Mobility publiceerde onlangs een internationale scan waarbij is gekeken hoe het staat met de ontwikkeling van Smart Mobility in de rest van Europa. Deze scan geeft ook een beeld van wat andere grote spelers zoals VS en Japan doen aan slimme mobiliteit. Het delen van deze kennis houdt ons scherp, maar ook trots. Want we lopen nog steeds voorop in Nederland als het gaat om smart mobility.

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Onbeperkt lezen? Profiteer nu van de introductieaanbieding voor € 10,- per maand.

Bekijk de aanbieding

Auteur: Redactie Infrasite

Bron: Chequita Ketelaar-Damen, Hoofdredacteur