Ecorys analyseert maatschappelijke kosten en baten twee randwegen

De voortdurende groei van mobiliteit heeft negatieve gevolgen voor de kwaliteit van de openbare ruimte, voor de leefomgeving en voor de verkeersveiligheid. Op veel plekken wordt het autoverkeer daarom via randwegen om de bebouwde kom geleid. De besluitvorming over randwegen is echter niet eenvoudig. Randwegen kennen vaak veel voorstanders, maar ook veel tegenstanders. Dit vraagt om een zorgvuldige afweging over nut en noodzaak van het project en daarmee zicht op alle effecten van de randweg. Ecorys heeft recentelijk maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA) opgesteld van twee rondwegen: een randweg om Nederweert in Midden-Limburg en een rondweg om Weerselo in Twente.

Een MKBA objectiveert de besluitvorming
Een maatschappelijke kosten-batenanalyse berekent het sociaaleconomische rendement van investeringen op een vergelijkbare manier zoals dat in een financiële analyse gebeurt.

In een MKBA worden echter niet alleen de financiële kosten en baten (financiële uitgaven en inkomsten) voor de direct betrokkenen berekend, maar álle mogelijke effecten van een project voor alle partijen. Dit betreft ook effecten waarvoor geen marktprijs is, zoals effecten op de bereikbaarheid en op het milieu.

In toenemende mate wordt het gebruik van de MKBA verplicht gesteld bij de voorbereiding van infrastructuurprojecten. Goede projecten bieden hierbij een realistische verhouding tussen kosten én baten. Ecorys stelt veelvuldig MKBA’s op voor dit type projecten.

MKBA Randweg Nederweert
Een mogelijk nieuwe randweg om Nederweert poogt een oplossing te bieden voor de huidige ligging van de relatief drukke N266 (de provinciale weg van Weert naar Helmond), die samen met de Zuidwillemsvaart een fysieke barrière vormt voor een integratie van de twee kernen Budschop en Nederweert. De beoogde nieuwe randweg zal niet alleen het verkeer om Nederweert heen leiden, maar biedt daarnaast mogelijkheden voor herinrichting van het centrumgebied tussen Nederweert en Budschop. Beide elementen zijn in een MKBA inzichtelijk gemaakt.

MKBA Rondweg Weerselo
Het Twentse Weerselo kampt met een vergelijkbare situatie. De N343 Oldenzaal – Slagharen gaat door de bebouwde kom van Weerselo. Ook hier biedt een rondweg mogelijkheden voor herinrichting van het centrum. De toegevoegde waarde van de rondweg is ook hier door middel van een MKBA geanalyseerd gemaakt, waarbij nadrukkelijk onderscheid is gemaakt tussen effectiviteit (realiseert de rondweg de doelen die ze beoogt, zoals minder hinder voor omwonenden?) en efficiëntie (wegen baten als kortere reistijden op tegen de investeringskosten van het project?).

Een instrument om tot betere besluitvorming te komen
Beide studies laten zien dat een randweg geen doel op zich is maar ook een middel kan zijn om een leefbaarder en aantrekkelijker dorpscentrum te realiseren. In beide MKBA’s zijn al deze effecten nadrukkelijk belicht. Op deze manier hebben beide MKBA’s een grote rol gespeeld in de discussies over nut en noodzaak en in de politieke afweging over beide projecten. De MKBA bood de bouwstenen voor een zorgvuldige besluitvorming.

Ecorys en MKBA
Ecorys is één een van de grondleggers van het methodologisch kader voor maatschappelijke kosten-batenanalyses van grote infrastructurele projecten (de leidraad OEI) en heeft zich daarnaast ontwikkeld tot één van de leidende adviesbureaus op het gebied, in zowel binnen- als buitenland.