Steden zullen gaan krimpen en daar wordt nog onvoldoende rekening mee gehouden. Dat blijkt uit de publicatie ‘de Krimpende Stad’, een uitgave van NICIS in opdracht van het Kennisprogramma Stedelijke Economie van het Kenniscentrum Grote Steden. De publicatie spreekt de recente conclusies van het Ruimtelijk Plan Bureau (RPB) tegen. Het RPB constateerde dat de gevolgen van de bevolkingskrimp sterk overschat worden. NICIS stelt juist vast dat steden, vooral op economisch gebied, de verkeerde prioriteiten stellen.

De krimp
Steden richten zich veelal op groei: grotere bedrijventerreinen, meer winkelaanbod en nieuwe woningen. Dat terwijl Nederland in de toekomst onherroepelijk te maken krijgt met een dalende bevolkingsomvang en het investeringsmotief niet langer kwantiteit, maar kwaliteit moet zijn. Gemeenten willen doorgaans inwoners en werkers vasthouden, en zelfs nog nieuwe aantrekken. Ze breiden bedrijventerreinen uit, verfijnen de kantoormarkt, upgraden winkelgebieden, verruimen winkeltijden en vernieuwen en bouwen woningen. Het besef leeft nauwelijks dat dit niet overal mogelijk en nuttig is.

Conclusie
Gemeenten dienen daarom een omslag in het denken te maken, schrijven de auteurs van ‘de Krimpende Stad’. “De eerste noodzakelijke stap is deze materie hoog op de agenda zetten. Op dit punt moet er nog veel gebeuren. De miljoenennota spreekt bijvoorbeeld met geen woord over demografische veranderingen.” Ook de aandacht voor het onderwerp in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen was gebrekkig, menen zij.

Aanbevelingen
In de NICIS publicatie, geschreven in opdracht van het programma Stedelijke Economie van het Kenniscentrum Grote Steden, doen de auteurs een aantal aanbevelingen aan beleidsmakers in de steden. Zij benadrukken dat er niet méér bedrijventerreinen moeten komen, maar dat steden bestaande bedrijventerreinen moeten revitaliseren. Ook moeten er minder nieuwe woningen komen, maar moeten bestaande woningen geherstructureerd of zelfs gesloopt worden. Ook dient er geïnvesteerd te worden in de oudere werknemer, in plaats van deze af te schrijven.

Effecten
Behalve een aantal aanbevelingen, beschrijven de auteurs van ‘de Krimpende Stad’ een aantal effecten van een dalende bevolkingsomvang. De fileproblematiek zal afnemen, ruimte en milieu worden ontlast, er ontstaat krapte op de arbeidsmarkt en onderwijs en arbeidsmarkt zullen beter op elkaar aansluiten. De onderzoekers wijzen op het gegeven dat de demografische ontwikkelingen zich zeer divers voordoen binnen en tussen regio’s. Maatwerk is dan ook vereist.

Het Onderzoeksrapport ‘De krimpende stad’ kunt u vinden op www.hetkenniscentrum.nl