De voortekenen van de problemen die uiteindelijk leidden tot het bezwijken van de dam in Maastricht kwamen al in november aan het licht, meldt het vakblad Cobouw op vrijdag. Toen maakte Rijkswaterstaat bekend dat de nabijgelegen stuw Borgharen door een defect niet helemaal open kon en pas later zou worden hersteld. Heeft de beheerder de gevolgen van het defect onderschat? Het wordt onderzocht, vertelt een woordvoerder van Rijkswaterstaat tegenover Infrasite.

De afgelopen weken waren allesbehalve normaal in het kanaal langs de Stuwweg in Maastricht. Hier brak op 3 januari een overlaatdam “door de kracht van het water”, maakte Rijkswaterstaat op dezelfde dag bekend. De stroming nam toe en de bewoners van tientallen woonboten moesten worden geëvacueerd. Het water sleurde een van de woonboten mee tegen een brug, die op instorten kwam te staan. Militairen en aannemers rukten uit om de situatie met nooddammen onder controle te krijgen.

Over de oorzaak heeft Rijkswaterstaat tot nu toe weinig gezegd. De hoogste prioriteit is het herstel van de dambreuk, kreeg Infrasite in de afgelopen weken van meerdere woordvoerders te horen. Vragen over de omstandigheden die leidden tot de dambreuk zouden nog moeten worden onderzocht. Maar er zijn ideeën.

Mogelijke rol van stuw Borgharen

Het vakblad Cobouw heeft een persbericht van Rijkswaterstaat gevonden waarin halverwege november wordt bekendgemaakt dat de stuw Borgharen niet helemaal gesloten kon worden door schade aan een schuif. De stuw ligt in de Maas, ongeveer 500 meter verwijderd van het punt waarop het water van de rivier het kanaal langs de Stuwweg instroomt naar de inmiddels bezweken overlaatdam.

In het persbericht zegt Rijkswaterstaat zich ervan bewust te zijn dat de overlaatdam vanwege de defecte stuw meer stromend water te verwerken zou krijgen. Volgens de beheerder kon de schade pas na de hoogwaterperiode worden hersteld. Voor de woonbootbewoners in het kanaal werden “weinig bijzonderheden” verwacht. “Zij zijn schommelingen wel gewend”, zei Rijkswaterstaat op basis van de hoogwatervoorspellingen in november.

Uiteindelijk kregen de woonbootbewoners meer dan schommelingen te verduren. Na het breken van de dam in januari verloor een van hen haar huis, dat zoals eerdergenoemd werd meegesleurd door de stroming.

Een kaart van de omgeving bij de bezweken overlaatdam, met de stuw Borgharen in de Maas. Artikel gaat verder na de afbeelding. © Rijkswaterstaat

Onderzoek moet het uitwijzen

Rouke van der Hoek, de voormalig risicomanager van de Maaswerken bij Rijkswaterstaat, twijfelt er niet aan dat de problemen met de dam zijn begonnen bij de stuw, vertelt hij tegenover het vakblad Cobouw. Infrasite heeft de verklaring voorgelegd bij Rijkswaterstaat, maar die geeft aan dat het nog te vroeg is om iets over de oorzaak te zeggen. Het onderzoek moet nog gebeuren. Wel verzekert een woordvoerder dat er in dit onderzoek “ook wordt gekeken naar de rol van het niet volledig kunnen openen van de stuw Borgharen”.

Lees ook:

• Lees hier al het nieuws over de dambreuk in Maastricht tot nu toe
• ‘Lekkage volgelopen bouwkuip Julianakanaal ontstond al bij aanleg’