Een kunstmatig rif als kustbescherming

Den Haag – Rijkswaterstaat verkent samen met Royal Haskoning de mogelijkheden van een kunstmatig rif (kunstrif) in diepwater voor de kust van Scheveningen. Onderzocht wordt of een kunstrif oplossingen biedt voor lokale kustveiligheidsproblemen in de toekomst. Innovatief aan dit concept is dat niet de kust versterkt wordt, maar dat de golfaanval op de kust beperkt wordt op diep water. Uit laboratoriumproeven blijkt dat een kunstmatig rif in staat is om de grote en bedreigende golven bij een noordwesterstorm te verlagen tot acceptabele proporties. Eind 2007 worden de eerste resultaten van de verkenning verwacht.

Wat is een kunstrif

Het kunstrif kan zware golven tot normale proporties terugbrengen, waardoor de kust tijdens noordwesterstormen beschermd wordt. Het rif komt onder water te liggen en is opgebouwd uit hard materiaal. De ligging is op relatief grote afstand van de kust (meer dan 1 kilometer). Een kunstrif kan op meerder manieren worden vormgegeven in lengte, hoogte, vorm en materiaalgebruik. De optimale vormgeving van een kunstrif voor de kust van Scheveningen zal een resultaat van de verkenning zijn.

Het onderzoek

Een kunstrif in diep water kan succesvol zijn waar andere maatregelen door ruimtegebrek niet uitvoerbaar of te duur zijn. Om dit te onderzoeken is in de verkenning een toekomstig lokaal knelpunt als uitgangspunt gekozen: de kustveiligheid van de Boulevard van Scheveningen in het jaar 2100. De zeewering in Scheveningen wordt de komende jaren versterkt, zodat het minimaal weer voor de komende 50 jaar op orde is. Het kunstrif is mogelijk een oplossing voor daarná, als wellicht ook ter plaatse van het Kurhaus de zeewering niet meer aan de wettelijke veiligheidsnorm voldoet. Rijkswaterstaat en Royal Haskoning gaan daarom onderzoeken aan de hand van modelberekeningen en deskundigenoordelen of een kunstrif een extra steuntje in de rug is voor de kustbescherming, waardoor de Boulevard ook op langere termijn veilig is. Alternatieve opties om op lange termijn veiligheid te bieden is de aanleg van een duin voor de Boulevard of het ophogen van de Boulevard. Mochten de resultaten van de verkenning positief blijken, dan wordt naar verwachting eind 2007 overwogen of een praktijkproef zinvol is.

Een kunstrif voor de Nederlandse kust kan niet los worden gezien van de verschillende activiteiten in en functies van de kustwateren. Een kunstrif kan bijvoorbeeld nadelig zijn voor scheepvaart en de huidige vormen van visserij. Daarentegen kan het juist ook kansen bieden voor bijvoorbeeld recreatie of nieuwe vormen van visserij. Deze kansen en bedreigingen zijn in een eerder stadium globaal verkend en worden in de casus voor Scheveningen ruimtelijk uitgewerkt.

Samenwerking Rijkswaterstaat en Royal Haskoning

Het concept van een kunstrif is in Nederland geïntroduceerd door Royal Haskoning, dat internationaal ervaren is met integraal kustbeheer en het bedenken van vernieuwende oplossingen voor kustbescherming. Voor bijvoorbeeld de nieuwe aanlegprojecten voor de kust van Dubai heeft Royal Haskoning kustbescherming ontwikkeld in de vorm van kunstriffen. Royal Haskoning heeft het idee van een kunstrif als aanvullende kustbeschermingsmaatregel op eigen initiatief voorgelegd aan het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. De verkenning past binnen het waterinnovatieprogramma (WINN) van Rijkswaterstaat, dat oplossingen zoekt voor toekomstige uitdagingen op het gebied van water. Daarom hebben beide partijen afgesproken in het project te investeren.