De kritiek van Bouwend Nederland en UNETO-VNI dat ambtenaren onvoldoende kennis hebben en daardoor miljoenen aan belastinggeld “verspillen” is niet terecht. Dat zegt ir. Tjeerd Roozendaal, adjunct-directeur bij het ingenieursbureau van de gemeente Amsterdam (IBA). “Geen enkele Nederlandse gemeente zal willens en wetens belastinggeld verkwisten. Maar hoe je ook aanbesteedt, honderd procent objectief is het nooit.”

Hoeveel regels of wetten er ook zijn, het is een illusie om te denken dat aanbestedingen volledig kunnen worden geobjectiveerd. En precies daarom moeten procedures transparant zijn, zéker die van publieke opdrachtgevers, aldus Roozendaal: “Openheid en verantwoording afleggen zijn de enige twee mechanismen die garanderen dat publiek geld zo effectief mogelijk wordt besteed. Ambtenaren doen hun uiterste best om dat zo goed mogelijk te doen.”

Volgens het directielid van IBA is het aanbestedingsproces sterk verjuridiseerd en daarmee de natuurlijke habitat van juristen geworden. “Aan beide zijden van de tafel kunnen kleine fouten grote gevolgen hebben. Zijn de aanbestedingsstukken niet duidelijk genoeg, dan kan dit tot nietigverklaring leiden. Maar ook aan de inschrijverskant kan een kleine omissie uitsluiting tot gevolg hebben. In zo’n juridische setting loopt iedereen op zijn tenen.”

Ambtenaren proberen problemen zo veel mogelijk te voorkomen. Die leiden immers af van de kern van de zaak en kosten ook nog eens extra geld. Dat daarbij vervolgens soms van verkramping sprake kan zijn is misschien niet wenselijk, maar wel heel verklaarbaar. Of meer onderhands aanbesteden, waarvoor Bouwend Nederland en UNETO-VNI pleiten, hieraan een einde maakt, is volgens Roozendaal nog maar de vraag. Ook aan onderhands aanbesteden kleven nadelen.

“Uiteraard moeten rompslomp en onnodige uitgaven worden voorkomen. Dáár kunnen aanbesteders en aanbieders elkaar vinden. Maar het beeld dat gemeenten onvoldoende kennis hebben en daardoor belastinggeld door het putje spoelen, is een oversimplificering. Het doet geen recht aan de complexiteit van het hedendaagse publieke aanbestedingsproces en de zorgvuldigheid die gemeenten daarin betrachten.”