Nieuwegein – Het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB) heeft in opdracht van Aannemersfederatie Nederland een onderzoek verricht naar de kostendruk van wet- en regelgeving in gespecialiseerde aannemersbedrijven.

De resultaten van dit onderzoek zijn 31 maart 2008 door Aannemersfederatie-voorzitter de heer Klein Poelhuis aan de Staatssecretaris van Financiën, de heer de Jager, aangeboden.

Administratieve lastenverlichting WKa

De Wet Ketenaansprakelijkheid (WKa) kost gespecialiseerde aannemers in de bouw ruim 22 miljoen euro per jaar. Dit concludeert het EIB uit het onderzoek. In het onderzoek zijn de belangrijkste wetten en regels geïnventariseerd. Alleen de lasten die voortvloeien uit de Wet Ketenaansprakelijkheid (WKa) zijn gekwantificeerd.

De administratieve lasten, die aan de uitvoering van de Wka zijn verbonden, wegen het zwaarst: in totaal 18 miljoen euro (80 procent). Deze lasten bestaan hoofdzakelijk uit arbeidskosten van administratief personeel dat tijd besteedt aan de uitvoering van de regels van de wet.

Behalve administratieve lasten bestaat de totale lastendruk van de Wka voor 20 procent uit misgelopen, risicovrije, vermogensopbrensten wegens het niet kunnen benutten van de saldi op de geblokkeerde bankrekening (G-rekening). Hierop stort de hoofdaannemer, voor wie de gespecialiseerde aannemer in onderaanneming werkt, de aan de belastingdienst verschuldigde loonheffingen voor de inzet van het personeel van de onderaannemer. De hoofdaannemer vrijwaart zich hierdoor tegen aansprakelijkheid krachtens de WKa, in het geval de onderaannemer jegens de belastingdienst in gebreke blijft. Op jaarbasis bedragen de saldi, het verschil tussen de stortingen en de betalingen aan de belastingdienst, gemiddeld genomen zo’n tien duizend euro per bedrijf (1,3 procent van de omzet).

De belangrijkste conclusies op een rij

• De jaarlijkse kosten van de WKa voor gespecialiseerde aannemers bedroegen in 2007 ruim 22,5 miljoen euro:
  • De administratieve lasten: 18,0 miljoen euro – per werknemer 330 euro;
  • De gederfde vermogensopbrengst als gevolg van geblokkeerde saldi op de G-rekening bedraagt jaarlijks 4,5 miljoen euro – per werknemer 80 euro. Per werknemer (1 fte) gaat het om een jaarlast van gemiddeld 410 euro.
  • Kleine bedrijven worden naar verhouding zwaarder getroffen door de lasten van wet- en regelgeving. Dit blijkt ook voor de lasten van de WKa. De saldi op de G-rekening bedragen in bedrijven met vijf of minder werknemers ruim 2 procent van de omzet uit onderaanneming, tegen 1 in bedrijven met meer dan 5 werknemers. Per werknemer bedragen de gederfde vermogensopbrengsten in de kleine bedrijven (tot en met 5 werknemers) gemiddeld 94 euro. In bedrijven met 6 tot 10 werknemers bedraagt de derving 89 euro en in bedrijven met meer dan 10 werknemers 73 euro (per werknemer).
• Voor individuele bedrijven kunnen de lasten van de WKa sterk uiteenlopen. Dit heeft diverse oorzaken: het aantal projecten in onderaanneming, de grootte van de projecten, de spreiding over opdrachtgevers (hoofdaannemers), de mate en wijze waarop personeel wordt ingehuurd en de mate waarin werkzaamheden worden uitbesteed aan (sub)onderaannemers.

Aanbevelingen aan de overheid

• Betere voorlichting: Overheid en ondernemerorganisaties hebben hierin gezamenlijk een rol. Vooral bij kleine bedrijven is het gebrek aan kennis groot;
Meer duidelijkheid over inhoud en interpretatie van wet- en regelgeving; WKa in samenhang met andere wetten bijv. Identificatieplicht, WAV en duidelijkheid over de status zzp-ers;
• Betere stroomlijn van de informatievoorziening; voorkomen dat informatie dubbel moet worden aangeleverd:
  • kopie identiteitsbewijzen bij elk mandagenregister;
  • kopieën toezenden aan iedere rechtpersoon hoger in de keten.

G-rekening vervangen door Depotstelsel

Met verwondering heeft de Aannemersfederatie kennisgenomen van de standpunten van de Werkgeverscentrales t.a.v. de invoering van het Depotstelsel.

Als “grootgebruikers” van het huidige g-rekeningensysteem kunnen wij in principe de voorstellen van staatsecretaris De Jager met betrekking tot de invoering van het depotstelsel onderschrijven. De ergernis over de lange termijn van deblokkeren moet tot het verleden gaan behoren. Hierdoor vermindert de gederfde vermogensopbrengst. Het is wel van groot belang dat een hogere, marktconforme rente wordt verstrekt.

Rapport

Het EIB-rapport “Kostendruk van wet- en regelgeving in het gespecialiseerde aannemingsbedrijf” kan worden geraadpleegd op http://www.eib.nl/. Het rapport verschijnt binnenkort in druk.