Amsterdam – Uit de financiële doorrekening Noord/Zuidlijn 2012 blijkt dat de gemeente de VAT-kosten aanzienlijk verhoogt en dat de aanleg langer duurt. Daartegenover staan meevallers in onder andere aanbestedingen en de opbrengst van de verkoop van de parkeergarages Rokin en Vijzelgracht.

De risico’s zijn weliswaar verhoogd, maar blijven binnen de toegestane bandbreedte. Op het totale budget van de Noord/Zuidlijn overschrijdt het project de financiële kaders van vorig jaar niet. Binnen deze kaders zijn echter grote financiële fluctuaties waarneembaar. Ook blijkt uit de prognose dat de definitieve oplevering van de Noord/Zuidlijn is verschoven van oktober naar december 2011. De belangrijkste reden hiervoor is een vertraging van de werkzaamheden onder het Centraal Station. De gemeente legt daarom dit jaar de absolute prioriteit bij de beheersing van het werk in uitvoering.

De prognose laat plussen en minnen zien. Het meest in het oog springend zijn de aanbestedingskansen van € 36 miljoen en de VAT-kosten. Een belangrijke plus (€ 26 miljoen) is het casco van de parkeergarages Rokin en Vijzelgracht. Deze parkeergarages zijn gewaardeerd tegen marktwaarde. De gemeente verhoogt bewust de VAT-kosten met € 24,3 miljoen. Dit doet ze, omdat ze gaandeweg de aanleg merkt dat ze veel tijd en energie besteedt aan het aansturen van de aannemers (en daarmee de onderaannemers), specifiek gaat het hier om toezicht, ontwerpcapaciteit en -advies. Om dit structureel in goede banen te leiden, verhoogt de gemeente bewust de VAT-kosten met € 24,3 miljoen.

Deze kosten kunnen verdeeld worden in:
– Adviesbureau Noord/Zuidlijn
– Managementkosten € 7,6 miljoen
– Toezicht (op de bouwplaats zelf) € 4 miljoen
– Ontwerpcapaciteit en -advies € 11 miljoen
– Projectbureau Noord/Zuidlijn € 1,7 miljoen
– Juridisch en strategisch advies € 0,2 miljoen
– Partnercombinatie Centraal Station € 2 miljoen

“De verhoging van de VAT-kosten met € 24 miljoen is een vertaling van de enorme inspanning die we moeten leveren om er uiteindelijk voor te zorgen dat de bouw en aanleg van de metrolijn goed verloopt, dat de mensen op straat zo min mogelijk (over)last hebben en dat de bouwkosten de komende jaren niet zullen stijgen”, aldus wethouder Mark van der Horst (Noord/Zuidlijn).

De staalprijs is fors in prijs gestegen. De prognose voor deze kosten is met € 6 miljoen naar boven bijgesteld. De kosten van de grondstort bedragen € 7,7 miljoen. Vorig jaar hield de gemeente nog rekening met € 70 miljoen.

Risico’s
Ondanks dat de reservering van eerdere risico’s naar beneden is bijgesteld, laat het toch een verhoging van de onzekere risico’s zien. De gemiddelde raming van deze risico’s zijn ten opzichte van vorig jaar met € 10 miljoen naar boven bijgesteld. Dit bedrag bevindt zich binnen de toegestane bandbreedte; er is dan ook geen extra reservering nodig. Grootste zorg in tijd en geld is het contract Centraal Station.

Bouw in 2004, 2005 en 2006
Het werk in 2004 is, door grote inspanning van zowel projectbureau, aannemers, bewoners, ondernemers en anderen, goed verlopen. Aanvankelijk kwamen de werkzaamheden traag op gang door problemen in de omgeving, zoals onvoorziene obstakels, juridische procedures, etc. Dit had tot gevolg dat de prognose tot einde project moest worden bijgesteld.

Het project is in rustiger vaarwater gekomen. Het werk gaat goed, de stad blijft heel, juridische procedures verlopen voorspoediger en de verstandhouding met bewoners en ondernemers is verbeterd. Er hebben zich in de eerste twee jaar geen grote calamiteiten voorgedaan. Het waarschuwingssysteem voor eventuele verzakkingen heeft goed gewerkt waardoor verzakkingen, zoals bij de Vijzelgracht, tijdig werden ontdekt en er onmiddellijk kon worden ingegrepen. Het technisch ingewikkelde en innovatieve project is tot op heden schade- en ongevallenvrij gebleven.

Hoewel ook 2005 een moeilijk jaar is, zijn medio dit jaar de diepwanden van de stations Rokin en Ceintuurbaan afgerond, wordt het dak geplaatst en zullen de stations ontgraven worden. Na het afronden van de diepwanden kunnen de stadsdelen met bewoners gaan praten over de herinrichting van de openbare ruimte op maaiveld. In 2006 worden de stations ontgraven en worden de voorbereidingen getroffen voor de komst van de twee boortunnels, die begin 2007 worden geboord.

Planning
Tussen de dossiers bestaan aanzienlijke verschillen. Zo verloopt het graven van de diepwanden bij de stations Rokin, Vijzelgracht en Ceintuurbaan, ondanks eerdere vertragingen, voorspoedig. De aanleg van de tunnel onder het Centraal Station, daarentegen, heeft vertraging opgelopen als gevolg van intensieve discussies met de aannemer over techniek, planning en kosten. Daarom houdt de gemeente bij het werk onder het Centraal Station rekening met een vertraging van elf weken. Hierdoor verschuift de oplevering van de Noord/Zuidlijn van oktober naar december 2011.

Index en BTW
Een aanzienlijk bijzonder risico blijft de verrekening met het Rijk van loon- en prijsstijgingen en BTW. Over beide onderwerpen lopen nog gerechtelijke procedures, waarvoor de zitting in de eerste helft van 2005 wordt verwacht. Het indexrisico blijft een punt van grote zorg.

U kunt de Financiele Prognose 2012 hier downloaden.