Lage waterstand Rijn vraagt alertheid waterbeheerders

Gezamenlijk persbericht van het Ministerie van Infrastructuur &Milieu, Rijkswaterstaat en de Unie van Waterschappen

Naar aanleiding van de vierde bijeenkomst Management Team Watertekorten, 16 juni 2011

De lage waterstand in de Rijn vraagt om blijvende alertheid en waakzaamheid van Rijkswaterstaat en Waterschappen. De hoeveelheid neerslag en de verdamping houden elkaar op dit moment in evenwicht. De te verwachten regen de komende weken lijkt dan ook onvoldoende te zijn om het watertekort weg te werken. Het Management Team Watertekorten heeft vandaag dan ook besloten om de meeste van de eerder genomen maatregelen te handhaven. ‘Gelukkig hebben de lage rivierafvoeren nog niet geleid tot grote problemen. Dat is te danken aan de zeer tijdige inzet van de waterbeheerders en door nog steeds slim gebruik te maken van de flexibiliteit van het Nederlandse watersysteem’ reageert staatssecretaris Atsma.

Alleen in de gebieden waar geen water naar toe geleid kan worden (de hoger gelegen gebieden in Nederland en delen van Zeeland), zijn er wel enige problemen door droogte ontstaan. Bij een droge zomer en lage rivierafvoeren kunnen droogteproblemen overal in Nederland ontstaan. Daarom blijven de waterbeheerders alert en blijven eerder genomen preventieve maatregelen, zoals de peilverhoging op het IJsselmeer en Markermeer en beregeningsverboden in werking.

De afvoer van de Rijn en de Maas is tijdelijk iets toegenomen door de neerslag van de afgelopen week. Deze extra watermassa is gebruikt om de verzilting van het IJsselmeer, Haringvliet en van de Hollandsche IJssel te verminderen. Hierdoor nemen de chloridegehalten af en kan zowel bij Gouda als bij Scheelhoek weer water worden ingenomen. Het waterbeheer is enigszins aangepast om ook de komende tijd de verzilting zo lang mogelijk tegen te gaan. Zo wordt sinds vorige week zoet water uit de Lek naar de Hollandsche IJssel gevoerd om de verzilting zo laag mogelijk te houden. Dit is in aanvulling op de eerdere maatregel van 19 mei jl. waarbij zoetwater vanuit het Amsterdam-Rijn kanaal naar de Hollandse IJssel wordt gevoerd.

De huidige hogere rivierafvoer heeft geleid tot een verlichting van de maatregelen voor de scheepvaart. Zo wordt op minder plaatsen dan voorheen met volle kolken geschut. Op de IJssel zijn de inhaal- en passeerverboden opgeheven. Als de rivierafvoer weer afneemt zullen de maatregelen opnieuw genomen moeten worden.

Op het IJsselmeer en het Markermeer blijven de verhoogde streefpeilen van kracht. Ook regionale peilopzetten blijven zo veel mogelijk gehandhaafd. Op deze manier wordt een buffer in stand gehouden, die bij een neerslagtekort de wateraanvoer langer waarborgt. Dit is nodig omdat er nog steeds sprake is van een groot neerslagtekort en waterbeheerders rekening houden met een sterk terugvallende aanvoer vanuit de rivieren in de komende periode.

De stabiliteit van boezemkaden (vooral de veenkaden) vereist onverminderd de aandacht van de waterschappen. Waar nodig, treden zij direct op door beregening en het repareren van scheuren.

Het voorjaar van 2011 was het droogste en zonnigste ooit. Ook nu de weersituatie normaal is voor de tijd van het jaar blijven waterbeheerders alert. De afgelopen maanden is namelijk een fors neerslagtekort (152mm) opgebouwd doordat meer water is verdampt dan de neerslag heeft kunnen aanvullen. De grondwaterstanden zijn hierdoor nog steeds zeer laag en de lage basisafvoer van de Rijn is zorgelijk.

De afvoer van zowel Rijn als Maas is de afgelopen week licht gestegen maar blijft laag voor de tijd van het jaar. Het debiet van de Rijn bij Lobith bedraagt nu ca 1.150 m3/s (normaal rond 2200 m3/s). Naar verwachting daalt de afvoer naar circa 950 m3/s begin volgende week, daarna wordt nog een lichte toename van de afvoer verwacht richting de 1.200 m3/s maar de basisafvoer is en blijft laag. Door de geringe hoeveelheid sneeuw in het Alpengebied en de huidige waterstandstand van de Zwitserse meren zal deze naar verwachting ook laag blijven. De kans op droogteproblemen blijft in de komende maanden dan ook groter dan normaal.

De afvoer van de Maas bedraagt momenteel 63 m3/s. Op basis van de weersverwachting voor deze week wordt geen wezenlijke verandering in de afvoer van de Maas verwacht.

De Landelijke Coördinatiecommissie voor de Waterverdeling (LCW) en het Managementteam Watertekorten (MTW) komt wekelijks bij elkaar om de ontwikkelingen te volgen en zo nodig aanvullende maatregelen te nemen.