Innovatief Ruimte voor de Rivier project is metamorfose voor de Waal
Verlaagde kribben en langsdammen vergroten veiligheid voor recreatievaart en omgeving

Woensdagmorgen 23 maart 2016 heeft Rijkswaterstaat de verlaagde kribben en de nieuwe langsdam in de Waal officieel opgeleverd. Op het traject tussen Nijmegen en Gorinchem zijn 462 kribben verlaagd. Er is een 10 kilometer lange langsdam gebouwd. Hierdoor wordt extreem hoogwater sneller afgevoerd naar zee. De waterstand op de Waal wordt bij extreem hoogwater 6-12 centimeter verlaagd, waardoor dit project bijdraagt aan de waterveiligheid van bewoners in het rivierengebied tussen Nijmegen en Gorinchem. Ook kan dankzij de langsdam recreatievaart gescheiden varen van de beroepsvaart, wat de veiligheid op de vaarweg vergroot.

Doordat de verlaagde kribben het grootste deel van het jaar onder water liggen, oogt de rivier breder. Ook de langsdammen zijn een echte metamorfose. “In Nederland kenden we deze langgerekte dammen, die parallel lopen aan de rivier, nog niet. Ik ben bijzonder trots omdat Rijkswaterstaat zelf deze innovatieve dam heeft ontwikkeld”, aldus Jan Hendrik Dronkers, directeur-generaal van Rijkswaterstaat. De dam heeft veel voordelen: beroepsvaart kan gescheiden worden van recreatievaart. Dat wordt door beide groepen gewaardeerd. “Ook hoeven we minder te baggeren omdat de Waal, dankzij de langsdam, op een meer natuurlijke manier op diepte blijft. Minder baggeren betekent minder overlast bij vaarweggebruikers en een flinke besparing in onderhoudskosten,” aldus Dronkers.

Pilot
De langsdam, gelegen tussen Wamel en Ophemert, is een pilotproject van Ruimte voor de Rivier. Rijkswaterstaat is een monitoringovereenkomst aangegaan met Koninklijke Schuttevaer, Deltares, Sportvisserij Nederland, Hengelsportfederatie Midden-Nederland, Technische Universiteit Delft Wageningen University, Radboud Universiteit Nijmegen en onderzoeksprogramma RiverCare voor een periode van 3 jaar. De komende jaren worden de ervaringen met de langsdam goed in de gaten gehouden en geëvalueerd.

De langsdam en verlaagde kribben hebben de Waal tussen Gorinchem en Nijmegen erg veranderd. Ter hoogte van de langsdammen zijn de kribben in de binnenbocht verwijderd. Omdat de nieuwe situatie voor beroeps- en met name recreatievaarders wennen zal zijn, spant Rijkswaterstaat zich met het oog op het recreatieseizoen extra in om iedereen te informeren. Zo is er een speciale flyer ontwikkeld die onder Nederlandse en Duitse watersportverenigingen wordt verspreid, en wordt gecommuniceerd op www.varendoejesamen.nl. Een van de belangrijkste boodschappen: zwemmen in de rivier is gevaarlijk, en ook waterscooters en kanoën is niet toegestaan.

Ruimte voor de Rivier
De aanleg van de langsdammen en verlaging van kribben in de Waal is één van de 34 projecten van het landelijk programma Ruimte voor de Rivier van Rijkswaterstaat. De Nederlandse rivieren hebben steeds vaker te maken met hoge waterstanden. Ze krijgen meer regen- en smeltwater te verwerken, terwijl ze tussen de dijken maar weinig ruimte hebben. Hierdoor neemt de kans op overstromingen toe. Alleen dijkverhoging is onvoldoende om het toenemende overstromingsgevaar te keren. De waterstand in de rivieren moet omlaag. Daarom geven Rijkswaterstaat, waterschappen, gemeentes en provincies onze rivieren op ruim dertig plaatsen meer ruimte. Bijvoorbeeld door het verleggen van dijken, graven van nevengeulen en verdiepen van uiterwaarden. Op deze manier werken we samen aan de veiligheid van vier miljoen inwoners in het rivierengebied én aan een aantrekkelijke leefomgeving. Klaar met werken aan waterveiligheid zijn we in Nederland nooit. Ook na Ruimte voor de Rivier zullen maatregelen nodig blijven om ons land te beschermen tegen overstromingen. Kijk voor actuele projecten bij u in de buurt op www.onswater.nl

Voor meer informatie over het programma Ruimte voor de Rivier van Rijkswaterstaat kijkt u op www.ruimtevoorderivier.nl

Lees ook op het Infasite Network het nieuwsbericht Onderzoeken naar langsdammen in Nederlandse rivieren