Kunnen routepanelen boven de weg ook gebruikt worden voor niet-verkeersgerelateerde berichten, zoals overheidsboodschappen en commerciële boodschappen? Ilse Harms, onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen en verbonden aan het programma Connecting Mobility, komt tot de conclusie dat reclame-boodschappen niet meer afleiden dan verkeers- en route-informatie.

Het onderzoek, uitgevoerd in een rijsimulator, toont ook aan dat er geen “blindheid” voor de route-instructie werd veroorzaakt door reclames. Belangrijke route-informatie werd even vaak opgevolgd door twee groepen deelnemers. Daarbij maakt het niet uit of de deelnemers gewend waren aan een routepaneel dat normaal gesproken op ‘zwart’ staat, of een paneel waar doorlopend andere teksten op werden getoond.

Uniek praktijkonderzoek
Het tonen van andere boodschappen dan verkeers- en route-informatie is al jaren onderwerp van gesprek en dus zeker niet nieuw. De onderzoeker, Ilse Harms: ”Dit onderzoek is echter uniek, omdat er tot nu toe geen andere praktijkonderzoeken beschikbaar waren. Nergens in Europa worden reclameboodschappen immers getoond op de routepanelen, dus onderzoek was niet voorhanden. Dat is er nu wel.” Het onderzoek biedt aanknopingspunten voor wegbeheerders om nader onderzoek te doen naar de inzet van routepanelen in de toekomst. Het biedt kansen om de inzet van deze systemen in de toekomst rendabel te houden/maken.

Meer onderzoek nodig
Harms: “De geteste reclames waren relatief eenvoudig. Het tonen van bijvoorbeeld foto’s of meerdere kleuren is op de geteste informatiepanelen niet mogelijk. Ik adviseer wegbeheerders dan ook om nader onderzoek te (laten) doen naar andere informatiesystemen en duidelijke voorwaarden voor reclames op te stellen, zoals ergonomische principes en richtlijnen voor afleiding in het verkeer die al beschikbaar zijn.” Karel Brookhuis, onderzoeksbegeleider en hoogleraar Verkeerspychologie in Groningen vult aan. “Dit moet je goed afstemmen voor je start met een pilot. Het is belangrijk dat de verkeersveiligheid nooit in gevaar komt”.

Steeds meer informatie in-car
De vraag of routepanelen ook voor andere informatie dan verkeers- en route informatie kan worden gebruikt, wordt steeds relevanter, omdat steeds meer informatie in het voertuig komt, onder andere via navigatie en apps op smartphones. Nu zijn routepanelen nog een belangrijke bron van actuele informatie tijdens het rijden, maar op termijn zullen deze systemen deels uit het wegbeeld verdwijnen. Routepanelen die op cruciale punten wel blijven staan, als back-up, zullen vaker op zwart staan. Brookhuis: “Die back-up optie is ontzettend belangrijk. Ons onderzoek biedt wegbeheerders mogelijkheden deze back-up in stand te houden”.

Meer informatie
Dit onderzoek maakt onderdeel uit van het promotieonderzoek van Ilse Harms naar de waarneming van dynamische verkeersmanagementinformatie. Het promotieonderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van Connecting Mobility en de Rijksuniversiteit Groningen.

De groep Verkeerspsychologie maakt onderdeel uit van de Afdeling Psychologie van de Rijksuniversiteit Groningen. Deze groep doet onderzoek en heeft brede expertise als het gaat om verkeersveiligheid, gedragsbeïnvloeding, en evaluatie van gedrag als gevolg van technologische vernieuwingen.

Het programma Connecting Mobility werkt in opdracht van de minister van Infrastructuur en Milieu aan het versnellen van de transitie naar smart mobility in Nederland. Het succes van nieuwe technologie in de auto heeft invloed op de manier waarop je een auto gebruikt, en daarmee op de veiligheid en het gebruiksgemak van een voertuig. Daarom is het onderwerp ‘human factors en gebruikersgedrag’ een van de belangrijkste randvoorwaarden voor een succesvolle transitie naar smart mobility.

Het onderzoek wordt gepresenteerd op het Nationaal Verkeerskunde Congres, dat plaatsvindt op 5 november 2015. De samenvatting van het onderzoek is op de congres website te vinden.