Verkeerspsycholoog: “Er zijn genoeg mensen die bewust een rood kruis negeren”
Twee ongelukken in korte tijd bij werkzaamheden aan de A15 bij Gorinchem. Eerst knalt er een auto op een pijlwagen na het negeren van een rood kruis. Een paar dagen later botst een vrachtwagen achterop een aantal auto’s die de snelweg daar moeten verlaten. Het AD wilde weten waarom er vaker iets mis lijkt te gaan bij werkzaamheden en vroeg verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen om een verklaring.
De kans dat er ongelukken gebeuren wanneer een verkeerssituatie wijzigt, is hoe dan ook groot, legt Tertoolen uit aan het AD. Dat komt onder andere doordat weggebruikers hun vaste gewoontes maar moeilijk kunnen loslaten. “Veel van wat we op de weg doen, gaat op de automatische piloot. Als er veranderingen optreden in wegen die we veel rijden, is er een grote kans dat we die niet opmerken of negeren, al dan niet bewust.’’
De politie wijst voor de oorzaak van beide ongelukken naar de drukte die ontstaan is op de weg, maar kan niet zeggen waarom de automobilist het rode kruis miste. Ook is niet duidelijk waar het mis ging bij de vrachtwagenchauffeur die achterop de file botste, daar waar het verkeer de snelweg moest verlaten vanwege de werkzaamheden. Er waren in ieder geval geen drank en drugs in het spel, weet de politie te melden.
Het AD vroeg ook Rijkswaterstaat om een verklaring. “Bij de aanrijding met de pijlwagen heeft de automobilist voorafgaand aan de botsing hoe dan ook de rode kruizen boven de snelweg genegeerd”, zegt woordvoerder Hanneke Derksen. “We zien dat veel mensen nog steeds die rode kruizen negeren, ondanks het feit dat dit tot gevaarlijke situaties kan leiden. Recent zijn we opnieuw gestart met onze campagne waarbij we uitleggen dat die tekens er niet voor niks staan. Weggebruikers moeten écht goed opletten, want werkzaamheden gaan de komende jaren veel vaker voorkomen.’’
‘Dat maak ik zelf wel uit’
Het ligt echter lang niet in alle gevallen aan een gebrek aan focus bij bestuurders, zo denkt Tertoolen. ”Niet alle automobilisten rijden per ongeluk op de automatische piloot. Er zijn er genoeg die bewust nieuwe situaties negeren omdat ze denken: ‘Dat maak ik zelf wel uit’. Iemand die een rood kruis negeert, zal als hij erop aan wordt gesproken, waarschijnlijk zeggen dat hij dat teken niet heeft gezien. Dat is een sociaal wenselijk antwoord. Bovendien zitten vele automobilisten tijdens het rijden op hun telefoon, waardoor het ook echt kan zijn dat ze de rode kruizen hebben gemist.’’
Woordvoerder Derksen benadrukt in het dagblad dat veiligheid voorop staat bij de werkzaamheden van Rijkswaterstaat. ”Bij onderhoudswerkzaamheden doen we er alles aan om het veilig te houden, zowel voor de weggebruikers als de wegwerkers. Daarom proberen we ruim van tevoren automobilisten en truckers te informeren over afsluitingen en versmallingen. Voor de mensen die op de weg aan het werk zijn geldt: we werken veilig of we werken niet.’’ De realiteit lijkt gecompliceerder dan dat.
Lees ook:
