Hoe zorg je ervoor dat 180.000 bezoekers van De Toppers in de Amsterdamse ArenA in een druk pinksterweekend snel en gemakkelijk bij hun concert zijn? Dat was de uitdaging voor de Praktijkproef Amsterdam Zuidoost.

De oplossing? Een innovatieve combinatie van reisadvies en intelligent verkeersmanagement. Smart Mobility Stories sprak met Jan Bosma, woordvoerder van het consortium van betrokken bedrijven, over een bijzondere publiek-private samenwerking.

Jan Bosma is programmamanager mobiliteit bij Technolution. Dit bedrijf zorgde voor het samenbrengen van de informatie uit de verkeerscentrales van Amsterdam, Noord-Holland en Rijkswaterstaat in een virtuele verkeerscentrale, en voor de verbinding van wegkant- en in-carsystemen. ‘We hebben ons omringd door diverse marktpartijen. KPN verzorgde de verbindingen tussen de diverse verkeerscentrales. Wij zorgden samen met Goudappel Coffeng/DAT.Mobility voor het verkeersmanagement. De data van de wegbeheerders werden aangevuld met data van Be-Mobile. En Flitsmeister zorgde met Brand MKRS voor de in-carberichtgeving aan de weggebruikers. Alle data kwamen samen in het Operationeel Mobiliteitscentrum Zuid Oost (OMC ZO), van waaruit de regie op het evenementenverkeer werd gevoerd.

1 gebiedsgericht verkeersmanagementsysteem
Bosma is tevreden over de resultaten. ‘Allereerst over het samenvoegen van de 3 verkeerscentrales in 1 systeem voor het hele gebied. Rondom de ArenA hebben de 3 verkeerscentrales apparatuur langs de kant van de weg staan. Dat is bijzonder. Normaal gesproken heeft elke centrale redelijk scherp afgebakende terreinen. In de regio wordt samengewerkt op operationeel en tactisch gebied. De Praktijkproef Amsterdam bouwt hierop voort met innovatieve en creatieve oplossingen. Zo hebben we het op basis van gegevensuitwisseling in een paar maanden tijd voor elkaar gekregen dat de weggebruiker het gebied nog sterker als 1 gebied ervaart.’
Operationeel Mobiliteitscentrum Zuid Oost (OMC ZO)

Het 2e succes was de realisatie van het OMC ZO. Dit centrum was opgericht door de stakeholders in het Arenapoortgebied om meer grip te krijgen op de mobiliteit rondom de concerten van De Toppers. De Praktijkproef Amsterdam Zuidoost heeft een boost aan het OMC ZO gegeven. Bosma: ‘Daarbij ging het niet alleen om het bij elkaar brengen van camera’s en beeldschermen, maar ook om het feit dat de juiste organisaties daar op het juiste moment aan de touwtjes konden trekken, zoals de politie, de wegbeheerders, de parkeerexploitanten en de medewerkers van de ArenA. Mensen gingen daar dus daadwerkelijk met elkaar samenwerken aan oplossingen die daarvóór ondenkbaar waren. Met als resultaat dat het verkeer rondom de ArenA doorstroomde. Op het hoogtepunt van de verkeersdrukte hebben we 10 keer moeten ‘schakelen’. Dat betekent switchen van het ene naar het andere draaiboek. Normaal gesproken kost het een half uur à 3 kwartier voordat er überhaupt een besluit wordt genomen over zo’n switch. Nu was dat een kwestie van minuten.’

Flitsmeister en Livecrowd
Gebruikers van Flitsmeister ontvingen op 13, 14 en 15 mei in totaal bijna 30.000 informatieberichten over de bereikbaarheid van Amsterdam Zuidoost. ‘Zo’n 30 à 40 procent van die berichten is opgevolgd’, vertelt Bosma. ‘Dat betekent dat ongeveer 10.000 automobilisten op basis van de verkregen informatie een andere route hebben genomen. Dankzij onze samenwerking met Brand MKRS – dat social media zoals Facebook, Twitter en Whatsapp onder de naam Livecrowd inzet voor evenementen – hebben ongeveer 65.000 volgers individueel reisadvies gekregen. Bijvoorbeeld over de laatste meters van parkeerplek naar zitplaats. Het mooie was dat de informatie via Flitsmeister en Livecrowd was in lijn met de informatie op de wegkantsystemen.’

Smart mobility meets traffic
De Praktijkproef Amsterdam Zuidoost heeft volgens Bosma een daadwerkelijke toepassing van smart mobility in het verkeer laten zien. ‘Het gaat om de verbinding tussen wegbeheerder en weggebruiker. Bij de proef waren verkeersinformatie langs de kant van de weg en in de auto geïntegreerd. We wisten dat dat technisch kon, maar nu hebben we het geoperationaliseerd. Daarmee hebben we een belangrijke stap gezet in de verdere ontwikkeling van slim verkeersmanagement.’

Publiek-privaat verkeersmanagement
Ook Rijkswaterstaat ziet in de proef een stap op weg naar integratie van wegkant- en in-carsystemen. Ronald Adams, programmadirecteur Praktijkproef Amsterdam: ‘Voor Rijkswaterstaat is dat geen doel op zich. Maar dankzij die integratie kun je het verkeer efficiënter, schoner en veiliger maken en betere service aan de weggebruiker verlenen. Verder heeft de samenwerking in dit project laten zien wat er in de praktijk mogelijk is om publiek-privaat verkeersmanagement vorm te geven en hebben we veel kennis opgedaan. De Praktijkproef Amsterdam Zuidoost heeft zo een mooie bijdrage geleverd aan de plannen van onze minister.’

Common operational picture
Volgens Daniël van Motman, expert adviseur verkeersmanagement bij de gemeente Amsterdam, is de technische knowhow en inzet van de marktpartijen voor de bereikbaarheid van Amsterdam Zuidoost tijdens De Toppers duidelijk merkbaar geweest. ‘Een concrete vervolgstap is de common operational picture. In het operationeel mobiliteitscentrum is op dit moment de informatie – afkomstig van wegkantsystemen, floating car data en social media – nog verspreid over verschillende schermen. Een common operational picture integreert alle informatie over de actuele verkeerssituatie op 1 gezamenlijk scherm en ondersteunt de te nemen maatregelen.’

Meer informatie
Kijk voor meer informatie op de website van Praktijkproef Amsterdam
of op de projectpagina Praktijkproef Amsterdam