In het grootste deel van Nederland is de luchtkwaliteit de laatste jaren sterk verbeterd. De gemiddelde concentratie stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10) waaraan de bevolking wordt blootgesteld, zal van 2011 tot 2015 verder dalen. Maar maatregelen blijven nodig om ook de laatste knelpunten, in grote steden en rond intensieve veehouderijen, op te lossen. Dat blijkt uit de monitoringsrapportage over het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit, die staatssecretaris Mansveld (Infrastructuur en Milieu) vandaag naar de Tweede Kamer stuurt.

De Europese NO2-normen waaraan Nederland in 2015 moet voldoen, worden nog op een zeer klein aantal plaatsen overschreden. De stikstofdioxidevervuiling is nog te hoog langs minder dan een halve van de 5.050 kilometer rijkswegen, en langs ongeveer elf van de 131.085 kilometers overige (provinciale, gemeentelijke en waterschaps-)wegen. Stikstofdioxide wordt onder andere door het wegverkeer uitgestoten.

Zeezoutaftrek

Fijn stof (PM10) is een verzamelnaam van allerlei zwevende deeltjes in de lucht (kleiner dan 10 micrometer doorsnede): roet, opgestoven zand, plantmateriaal etc. Fijnstofvervuiling wordt behalve door het wegverkeer ook door sommige vormen van industrie en door (intensieve) veehouderijen veroorzaakt. Daarnaast bevat de lucht van nature een zekere hoeveelheid fijn stof, onder meer in de vorm van zeezout. Daarom wordt een bepaalde correctie toegepast; deze ‘zeezoutaftrek’ is echter vorig jaar verlaagd. Daardoor, en doordat het voorjaar erg droog was, werd de grenswaarde voor PM10 in 2011 op méér plaatsen overschreden dan in 2010. Het gaat om 22 kilometer weg in 2011 (tegen 12 kilometer in 2010). Voorts wordt de grenswaarde overschreden rond intensieve veehouderijen in 46 gemeenten; 249 woningen zijn daardoor blootgesteld aan een te hoge concentratie fijn stof.

Maatregelen

De luchtvervuiling door het wegverkeer zal de komende jaren verder afnemen doordat nieuwe auto’s steeds schoner worden. De overheid stimuleert deze ontwikkeling door diverse stimuleringsregelingen. Zo worden sinds juni dit jaar trucks en bussen gesubsidieerd die reeds aan de nieuwe Euro VI norm voldoen; hun NO2-emissie is 90 procent lager dan die van oudere vrachtwagens. En sinds 1 oktober jl. zet de overheid een premie op taxi’s en bestelwagens die van de nieuwste, schoonste technieken zijn voorzien. In het regeerakkoord is voorts afgesproken dat het gebruik van sterk vervuilende oude auto’s wordt ontmoedigd door een einde te maken aan de belastingvrijstelling voor deze oldtimers van 25 jaar en ouder.

Kaart

In het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) werken rijk, provincies en gemeenten samen om de gezondheidsschade voor burgers als gevolg van luchtverontreiniging te verminderen. De grenswaarde voor fijn stof (PM10) moest uiterlijk 11 juni 2011 zijn gehaald. Voor stikstofdioxide (NO2) moeten de Europese lidstaten op 1 januari 2015 aan de grenswaarden voldoen. Vanaf januari zijn via de website www.nsl-monitoring.nl de resultaten van de Monitor Luchtkwaliteit te zien op een topografische kaart, waar tot op straatniveau kan worden ingezoomd.