Den Haag – De weg is vrij voor de uitvoering van de Nota Ruimte, de visie van het kabinet op de inrichting van Nederland. En daarmee is de tijd rijp voor investeringen. “De Nota Ruimte geeft betrokken partijen als gemeenten en provincies meer ruimte voor initiatieven. Vanaf nu gaat het er om resultaten te boeken”, aldus minister Dekker (VROM) nu de Eerste Kamer op 17 januari 2006 heeft ingestemd met de Nota Ruimte. “Het nieuwe ruimtelijk beleid betekent écht een omwenteling. Voor de nieuwe aanpak is een cultuuromslag in denken nodig, maar ook in houding en manier van werken. Bij het Rijk, de provincies, gemeenten, marktpartijen en maatschappelijke organisaties. En daar is iedereen mee aan de slag. “Bovenop de lopende investeringsprogramma’s zal het kabinet nog voor de zomer een besluit nemen over de inzet van 900 miljoen euro aan FES-middelen in de periode 2010-2014 voor grote toekomstige ruimtelijke projecten.

Het kabinet heeft met de nieuwe, integrale Nota Ruimte gekozen voor een sterke economie, een veilige en een leefbare samenleving. Om die keuze waar te maken, is de inzet van alle partijen nodig. Meer dan voorheen focust het kabinet zich op gebieden en netwerken van nationaal belang.
Met de nieuwe nota biedt het kabinet ruimte aan andere partijen om eigen afwegingen te maken en eigen verantwoordelijkheid te nemen. Provincies, gemeenten, maatschappelijke organisaties, burgers en bedrijven worden gestimuleerd om initiatief te nemen en gezamenlijk de ruimtelijke ontwikkeling op gang te brengen. Dat betekent dat bijvoorbeeld provincies ‘Nota-Ruimte proof’ moeten werken.
Eén van de speerpunten in de Nota Ruimte is gebiedsontwikkeling, waarbij alle betrokken partijen meebeslissen. Met deze werkwijze daagt het kabinet alle partijen uit met een visie te komen en deze ook daadwerkelijk in te vullen. Met meer decentrale verantwoordelijkheid wordt de bestuurlijke stroperigheid doorbroken en dat creëert een aantrekkelijk investeringsklimaat. De nota waarborgt waardevolle groengebieden, maar geeft ook ruimte voor ontwikkeling: ‘decentraal wat kan, centraal wat moet’.

Investeringen

Onlangs heeft minister Dekker een investeringskaart onthuld waarop duidelijk wordt waar VROM in Nederland investeert. Het gaat dan om rijksuitgaven voor wonen, ruimtelijke ordening, milieu en rijksgebouwen, die zich grotendeels in de periode 2000-2010 afspelen. Het geld is dan bijvoorbeeld bestemd voor het opknappen van de oude stadswijken, de productie van nieuwbouwwoningen en het verbeteren van stations- en centrumgebieden. Grootste ontvanger van VROM-gelden op de investeringskaart is Den Haag (1,5 miljard euro). De investeringen richten zich niet alleen op de Randstad. Zo ontvangt Groningen over een periode van tien jaar ongeveer 113 miljoen euro uit de ISV-pot voor stedelijke vernieuwing. Maastricht krijgt 38 miljoen euro uit het BIRK-budget en Arnhem 25 miljoen euro voor het verbeteren van het stationsgebied.

Gebiedsontwikkeling

Na instemming van de Eerste Kamer moet de uitvoering van het beleid ter hand worden genomen. Alle provincies hebben projecten aangedragen om samen te werken aan de benodigde gebiedsontwikkeling. Veertien projecten zijn hieruit door minister Dekker geselecteerd. De ervaringen uit deze voorbeeldprojecten voor gebiedsontwikkeling laten zien dat we op de goede weg zitten. Centraal staat dat de provincie trekker is van zo’n plan. Alle betrokken partijen hebben ieder hun rol. Als voorzitter van de Adviescommissie Gebiedsontwikkeling heeft Riek Bakker eerder aangegeven dat het er op aankomt op de ingeslagen weg verder te gaan om aanwijsbare resultaten te boeken. Alle inspanningen van het Rijk en de andere betrokken overheden zijn daar op gericht.

Programma-aanpak Nota Ruimte

Het kabinet werkt gelijktijdig aan zijn verantwoordelijkheid, zoals die in de Nota Ruimte is opgenomen. De programma-aanpak voor de Noordvleugel (inclusief de Utrechtse regio), de Zuidvleugel en het Groene Hart van de Randstad en voor Zuidoost-Brabant/Noord-Limburg levert de eerste resultaten. In deze gebieden is een aantal grote projecten met rijksverantwoordelijkheid samengebracht. Vanuit het Rijk zijn bewindspersonen aangewezen als aanspreekpunt voor de regio. Voorop staat om de afzonderlijke projecten in betere samenhang in de besluitvorming te bekijken. Het kabinet zal bijvoorbeeld dit jaar besluiten nemen over de verdere ontwikkeling van Schiphol, de verstedelijking van Almere, maar ook over de ontwikkeling van de Zuidplaspolder, de waterhuishouding in het Groene Hart en verbetering van de bereikbaarheid rond Eindhoven. Minister Dekker zet in op resultaten die bijdragen aan de integrale kwaliteit van de betreffende gebieden.

De Nota Ruimte geeft richting voor de komende twintig jaar. Het kabinet werkt samen met kennisinstellingen aan het Adaptatieprogramma Ruimte en Klimaat, zodat het ruimtelijk beleid ook op langere termijn in kan blijven spelen op de klimaatverandering. Daarnaast anticipeert het kabinet op de langetermijnuitdagingen op het gebied van ruimte, milieu, economie, verkeer en vervoer, kennis, water en klimaat.