Den Haag – Hoewel de milieukwaliteit in Nederland verbetert, ziet minister-president Balkenende ‘geen reden tot tevredenheid’. Nederland heeft volgens hem ‘verdergaande’ maatregelen nodig om aan de internationale normen te voldoen.

In een brief aan de Tweede Kamer noemt minister-president Balkenende de berichten over klimaatverandering, de aantasting van ecosystemen en biodiversiteit ‘alarmerend’. Hij verwijst ook milieuproblemen dichtbij huis, zoals geluidsoverlast, afvalbergen, stank en afgeblazen bouwprojecten vanwege de slechte luchtkwaliteit.

Hoewel het Europese beleid leidt tot een forse vermindering van uitstoot, heeft Nederland ‘verdergaande’ maatregelen nodig om de wettelijk vastgelegde kwaliteitsniveaus te bereiken. ‘Nederland is namelijk dichter bebouwd en bevolkt dan andere Europese landen en heeft daardoor hogere emissies per vierkante kilometer.’

Positieve ontwikkelingen
Balkenende vat in een toespraak de huidige stand van zaken samen met: ‘het gaat beter met het milieu, maar die verbetering gaat niet snel genoeg’. Hij noemt daarbij de groei van de economie, terwijl de druk op het milieu afneemt. Ook behoort ‘de vervuiling die we produceren per verdiende euro tot de gunstigste van Europa’. Andere positieve ontwikkelingen zijn volgens Balkenende dat de waterkwaliteit beter is, de uitstoot van ammoniak en fijn stof met de helft is afgenomen en dat de afvalberg steeds kleiner wordt.

Toch is er volgens Balkenende ‘geen reden tot tevredenheid, als we uitgaan van de doelen voor het jaar 2010 die we – samen met de Europese partners- hebben gesteld’. Hij geeft als voorbeeld het voornemen dat in 2010 5% van onze energie duurzaam moet wordt opgewekt. Volgens de laatste cijfers zitten we nu op 1,8%, aldus de minister-president.

‘Vasthouden aan ambitieuze doelen’
Balkenende noemt vijf manieren waarop Nederland kan bijdragen aan een beter milieu:

– ‘Niet denken in hokjes’. Milieu is volgens Balkenende verweven met ‘al ons doen en laten en gaat over alle grenzen heen’. Hij benadrukt daarbij de positie van ontwikkelingslanden en opkomende markten zoals China en India. ‘De kunst is dan om milieubelangen zoveel mogelijk te verbinden aan andere belangen. Zoals economie, armoedebestrijding, gezondheid en veiligheid.’

– ‘Niet alles kan tegelijk en even snel.’ Voor Balkenende heeft de aanpak van luchtkwaliteit prioriteit. ‘Die is op veel plekken niet in overeenstemming met de Europese normen. Dat brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. En het betekent dat op bepaalde plaatsen geen spitsstroken of nieuwe woningen kunnen komen’.

– ‘Vasthouden aan ambitieuze doelen.’ Onzekerheid over de opgave mag volgens Balkenende niet leiden tot het ‘omlaag schroeven van de normen’. Strenge normen zijn volgens hem ‘aanjager voor innovatie’.

– ‘Inzetten op innovatie.’ Cijfers van TNO laten zien dat 60% van alle innovatie in Nederland voordelen voor het milieu heeft, aldus Balkenende Zo leidt innovatie bijvoorbeeld tot schonere motoren en milieuvriendelijk materiaalgebruik.

– Voor de laatste manier doet Balkenende een oproep aan burgers. Stijgende inkomens van huishoudens zorgen nu vaak voor een stijgend energiegebruik. De minister-president redeneert dat mensen die wat meer te besteden hebben, juist ook beter in staat zijn om wat meer op het milieu te letten.