Haarlem – Gedeputeerde Staten van Noord-Holland (GS) besluiten een maximale inzet te plegen om de normen van de EU-richtlijn Luchtkwaliteit te bereiken. Met als doel de gewenste ruimtelijk-economische ontwikkeling van onze provincie blijvend te faciliteren en de milieudoelstellingen te realiseren. Noord-Holland gaat niet ‘op slot’.

Gezien de ernst van m.n. de fijn stofproblematiek en mogelijke gevolgen voor de volksgezondheid gaan GS uit van de EU-normen.

De grootste knelpunten komen vooral in het zuiden van Noord-Holland voor: de luchtkwaliteit is daar matig tot periodiek slecht. In de regio Midden is luchtkwaliteit redelijk tot goed, algemene en locale maatregelen kunnen hier afdoende zijn. In de Noordkop is de luchtkwaliteit goed tot zelfs uitmuntend.

Aanvullend op het kabinetsbeleid stellen GS uiterlijk 1 augustus 2005 een provinciaal actieplan luchtkwaliteitplan vast inclusief generieke maatregelen voor de industrie, verkeer en vervoer, zee- en binnenvaart, energie-opwekkende bedrijven en de landbouw.

Vooruitlopend presenteerden GS op 17 mei 2005 een voorlopig pakket aan maatregelen. De belangrijkste maatregelen op een rijtje:
– GS maken zich sterk voor een z.g. saldobenadering bij ruimtelijke besluiten, o.a. over aanleg van nieuwe wegen, woonwijken en bedrijventerreinen als op basis van gedegen onderzoek wordt aangetoond dat de luchtkwaliteit per saldo verbetert. Zoals bijvoorbeeld bij de geplande wegomleggingen van de N201 uit de centra van Aalsmeer en Uithoorn naar de onbebouwde kom. Dit betekent minder geluidshinder en fijn stofoverlast voor duizenden bewoners versus een zeer geringe verslechtering van de luchtkwaliteit voor weilanden en enige tientallen woningen.
– De saldobenadering mag van GS ook gelden voor situaties waar niet aan de normen wordt voldaan onder voorwaarde dat op projectniveau adequate maatregelen zijn genomen en luchtkwaliteitplannen door gemeenten zijn vastgesteld waaruit blijkt dat in 2010 de grenswaarden wordt gehaald.
– GS vragen de gemeenten in de agglomeratie Amsterdam-Haarlem en de regio Gooi- en Vechtstreek gemeentelijke actieplannen luchtkwaliteit op te stellen. Dit naast de wettelijke verplichting tot de jaarlijkse rapportage als gevolg van het landelijk Besluit Luchtkwaliteit. De provincie steunt de gemeenten bij het opstellen van hun actieplannen, coördineert en bewaakt de onderlinge samenhang.
– Op dit moment loopt voor provinciale projecten voor wegenbouw, nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen onderzoek naar knelpunten en mogelijke oplossingen voor de uitstoot van NO2, fijn stof (PM10), geluid, externe veiligheid, flora en fauna. Na afronding van dit onderzoek zullen GS uiterlijk 1 augustus besluiten over eventuele specifieke vervolgacties.

GS gaan -samen met andere provincies en gemeenten- de rijksoverheid en Europese Unie blijvend attenderen op knelpunten bij de uitvoering van de EU-richtlijn Luchtkwaliteit. Vooralsnog steunen GS het pleidooi van IPO (provincies) en VNG (gemeenten) aan het rijk en EU voor maatregelen om de oorzaken bij de bron aan te pakken. IPO en VNG vragen het kabinet meer en sneller de benodigde financiële middelen hiervoor uit te keren. Het kabinet heeft nu 32 miljoen euro in 2005 toegezegd en 300 miljoen na 2011 gereserveerd. IPO en VNG stellen voor deze 300 miljoen eerder dan 2011 in te zetten.

Op gezag van deskundigen stellen GS vast dat de huidige norm voor fijn stof niet werkbaar is, omdat geen rekening is gehouden met de natuurlijke concentraties zeezout en zand in de lucht. Daarom vragen GS samen met het kabinet de EU een werkbare norm voor fijn stof zonder zeezout en zand te hanteren. De natuurlijke concentraties kunnen door wisselende weers- en windomstandigheden dagelijks flink fluctueren. De ene dag kun je dan concentraties zwaar boven de EU-norm meten, de volgende dag flink er onder. Daarom stellen GS voor i.p.v. dagmetingen met jaargemiddelden te werken.

Rijk, provincies en gemeenten bepleiten bij de EU uitstel van de invoering van de NO2-norm tot 2015.