Alle steden in Nederland, groot en klein, zijn kwetsbaar voor de effecten van klimaatverandering. De mate van kwetsbaarheid varieert sterk binnen het stedelijk gebied. Dat betekent dat het vergroten van de klimaatbestendigheid van steden het meest efficiënt kan gebeuren door het nemen van veel relatief kleine en lokale maatregelen. Veel daarvan kunnen tegelijkertijd met groot onderhoud of renovaties worden uitgevoerd om kosten te besparen.

Dit zijn de belangrijkste bevindingen van het onderzoeksprogramma Climate Proof Cities (CPC). Het eindrapport van het programma is op 29 oktober 2014 aangeboden aan Peter Heij, directeur-generaal Ruimte en Water bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Boudewijn Revis, wethouder gemeente Den Haag, Johan van den Hout, gedeputeerde provincie Noord-Brabant, en Adri Bom-Lemstra, loco dijkgraaf van het Hoogheemraadschap van Delfland.

Climate Proof Cities
Het onderzoeksprogramma heeft veel kennis opgeleverd om Nederlandse steden klimaatbestendig te maken, met een focus op hittestress en wateroverlast door piekbuien. Het programma is uitgevoerd door een consortium van tien universiteiten en kennisinstellingen bestaande uit TNO, Deltares, Wageningen University, TU Eindhoven, TU Delft, Universiteit Utrecht, Radboud Universiteit, Unesco-IHE, KWR en de Universiteit van Amsterdam, Om antwoorden te geven op praktijkvragen hebben ze gedurende 4 jaar nauw samengewerkt met Rotterdam, Den Haag, Amsterdam, Utrecht, Arnhem, Rijswijk, Tilburg, Noord-Brabant, de STOWA, Hoogheemraadschap van Delfland, Waternet, Waterschap Hollandse Delta, Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard en het Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering.

Rol van TNO
TNO was als consortiumleider verantwoordelijk voor de coördinatie, integratie en communicatie van het onderzoeksprogramma en heeft een belangrijke rol gespeeld in het agenderen van het thema klimaatverandering in de stad, zowel nationaal als in verschillende steden en waterschappen. De bijdragen van TNO aan het onderzoek strekten zich uit van de analyse van satellietbeelden om de temperatuur in Nederlandse steden tijdens een hittegolf in kaart te brengen tot onderzoek naar de rol van burgers in de uitvoering van klimaatadaptatiemaatregelen. Ook is onderzocht wat het effect van hitte op de gezondheid van ouderen is. Zo bleek dat een waarschuwingsperiode van drie dagen voor hen, evenals voor jongeren, te kort is om zich aan te kunnen passen aan een naderende hittegolf. Verder is een eerste benadering gemaakt van de maatschappelijke kosten van hittestress door sterfte, ziekenhuisopnames en verminderde arbeidsproductiviteit, welke kunnen oplopen tot honderden miljoenen Euro’s.

Climate Proof Cities is onderdeel van het nationale onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat, mede gefinancierd door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.