De Innovatie-estafette van het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft een baaierd aan innovatieve initiatieven opgeleverd. Van een ketenakkoord over een grondstoffenrotonde voor fosfaat, innovatieve ideeën om de vaarwegen beter te benutten, grootschalige toepassing van sensorentechnologie bij het meten van de sterkte van dijken, tot bouwen met de natuur.

Sensorentechnologie

Eén van de initiatieven die tijdens de estafette werden gepresenteerd is de Opschaling van de ijkdijk. Dit internationale project richt zich op het ontwikkelen, testen en controleren van meetsystemen in waterkeringen. Bij de zogenoemde ‘ijkdijk’ in Bellingwedde (Groningen) wordt het mogelijk de sterkte van de dijk continu en direct te meten, onder alle weersomstandigheden. Dit gebeurt door grootschalige toepassing van sensorentechnologie. Daardoor kan kennis worden opgedaan hoe dijken zich gedragen, zodat sneller actie kan worden ondernomen als dat nodig is. Staatssecretaris Atsma ondersteunt de ‘opschaling’ van de ijkdijk met drie miljoen euro.

Atsma ondertekende tijdens de estafette ook een ketenakkoord Fosfaatkringloop: een akkoord tussen marktpartijen, kennisinstellingen en overheid dat tot doel heeft binnen twee jaar een duurzame markt voor secundaire fosfaatgrondstoffen te ontwikkelen waardoor de fosfaatkringloop in Nederland wordt gesloten. Nuttige nutriënten uit voedselafval, mest, rioolwater en slib kunnen op die manier worden hergebruikt waardoor milieuverontreiniging in Nederland wordt beperkt en schaarse te delven fosfaat niet meer hoeft te worden geïmporteerd voor het maken van kunstmest.

Een ander initiatief op het gebied van water is ‘Building with nature’, bouwen met de natuur, in plaats van bouwen met beperking van de gevolgen voor de natuur. We kennen dit al van de zandmotor voor de kust, maar er komen nu ook toepassingen voor de binnenwateren. Een voorbeeld is het ontwerpen en bouwen van natuurvriendelijke oevers die én de golfaanval op de achterliggende dijken remmen én zorgen voor een betere ecologie. Bouwen met de natuur wordt al een aantal jaren in Nederland toegepast maar is nu zo ver dat het als Nederlandse vinding kan worden geëxporteerd. Het blijkt dat deze techniek niet alleen beter is maar vaak ook goedkoper.

Open data

Minister Schultz maakte bekend dat uiterlijk 1 januari 2015 alle gegevens van het ministerie van Infrastructuur en Milieu volgens het principe ‘open, tenzij’ beschikbaar komen. Het gaat dan bijvoorbeeld om data over water, weer en wegen. Het ministerie zal zo snel mogelijk uitvoering geven aan dit voornemen. Als eerste belangrijke stap komt de Basisregistratie Topografie in beheer bij het Kadaster per 1 januari a.s. vrij.

Open data is een grondstof voor innovatie. Het openstellen van data verlaagt de investeringsdrempel voor nieuwe innovatieve producten en diensten. Het levert een bijdrage aan een transparante overheid. Minister Schultz: “Het grote voordeel is natuurlijk dat burgers op deze manier veel meer inzicht hebben in de data waarop het beleid is gebaseerd.”

Ook maakte ze bekend de Stichting Zero Emissie Busvervoer te ondersteunen met een subsidie. Doel van deze Stichting is 5000 bussen op zero emissie te krijgen zonder dat dit leidt tot extra kosten voor de reiziger. Initiatiefnemer is ING Nederland. Andere partijen zijn KNV, AWB, Dutch Innovation Centre for Electric Road Transport, Rai vereniging en de Nederlandse Vereniging van banken.

Tijdens de estafette werd bekend dat het ministerie van I en M samen met de TU Delft en het bedrijfsleven onderwijs ontwikkelt dat direct ingaat op uitdagingen als files, overstromingen en luchtvervuiling. Techniek, bestuur en ontwerp worden gecombineerd om tot nieuwe inzichten te komen De opleiding is zowel op minor-, master- als post-graduate niveau.

Achtergrond

De Innovatie-estafette is een initiatief van De Club van Maarssen. De Club van Maarssen stimuleert innovatie in milieu, mobiliteit, transport, water en ruimte. Een keer in de twee jaar organiseert De Club van Maarssen een evenement waarbij met de markt de kansen voor innovatie worden verkend. 2011 was de vierde editie.