klimaatverandering, hevige buien en riolering

Ede – Door de klimaatverandering zullen hevige regenbuien vaker en heftiger
optreden. Om grote schade te voorkomen zijn maatregelen nodig. Overvloedig
regenwater tijdelijk bergen op straat hoort daarbij. De problemen en
oplossingen heeft Stichting RIONED beschreven in de Visie
Klimaatverandering, hevige buien en riolering.

Uit een enquête van RIONED in het voorjaar van 2007 blijkt dat vrijwel alle
gemeenten worden geconfronteerd met regenwateroverlast, hoofdzakelijk op
beperkte schaal. Gemeenten nemen al maatregelen of hebben deze in
voorbereiding.

Toename regenwateroverlast
Veel gemeenten ervaren dat de regenwateroverlast toeneemt. Bijna de helft van de
gemeenten geeft aan de laatste jaren relatief vaak te zijn getroffen door extreme
buien. De aandacht van bewoners, politiek en pers is volgens de gemeenten
navenant toegenomen. De meeste problemen doen zich voor op bekende locaties.
60% van de gemeenten heeft locaties waar de regenwateroverlast de afgelopen 5
jaar meerdere keren is opgetreden.16% van de gemeenten heeft op nieuwe locaties
met overlast te maken gekregen. Deze gegevens zijn van voor de natte zomer van
2007.

Veelvoorkomende oorzaken van regenwateroverlast zijn toestroming van water naar
laaggelegen punten, onvoldoende afvoercapaciteit van de riolering, hoog peil van
open water, verstopte straatkolken, toename van verhard oppervlak, knelpunten bij
gebouwen zoals gebrekkige ontluchting en onvoldoende hoogteverschil tussen
gebouw en straat.

Maatregelen
De gemeenten bepalen de te nemen maatregelen op basis van onder meer de
plaatselijke omstandigheden, de aanwezige riolering en bebouwing en de kosten.
Het meest kiezen gemeenten voor het aanleggen van een aparte regenwaterafvoer
met extra capaciteit, het vergroten van de opslag in open water, het vergroten van de
riolering en het bewust creëren van waterberging op straat of in het groen.

Hinder is niet zo erg; schade wel
Water op straat kan hinderlijk zijn, maar ook schade veroorzaken. De
afvoercapaciteit van de riolering is begrensd. Het is daarom onvermijdelijk dat bij
hevige buien water korte tijd op straat blijft staan. Deze hinder is vergelijkbaar met sneeuwval: de begaanbaarheid van de weg neemt af, maar is snel voorbij en rechtvaardigt niet meteen dure maatregelen.

Stichting RIONED vindt het niet aanvaardbaar dat regenwater vanaf de straat gebouwen in loopt, afvalwater in grote mate uit het riool stroomt of belangrijke verkeersaders
geblokkeerd worden.

Gecontroleerd water op straat
Het is niet efficiënt om de riolering aan te leggen voor de grootst mogelijke bui. Water op straat hoort bij zware regenval, maar moet wel zo veel mogelijk in goede banen
worden geleid. De samenleving zal moeten wennen aan vaker en meer water op
straat. Gemeenten moeten de openbare ruimte zo inrichten dat er meer water
gedurende korte tijd en op een veilige manier bovengronds geborgen kan worden.
Dit kan bijvoorbeeld door het verdiepen van straten, de aanleg van stoepranden en
het bufferen van water in groenvoorzieningen.

Aan de slag
Locaties kwetsbaar voor regenwateroverlast moeten goed in beeld worden gebracht
op basis van ervaringen, meldingen van bewoners en berekeningen. De riolering
moet functioneren zoals de gemeente in haar rioleringsplan heeft vastgelegd en het
onderhoud moet onder andere gericht zijn op het tegengaan van verstopte
straatkolken en van plaatselijke verzakkingen in het wegdek.

Per situatie moet gekeken worden naar een efficiënte mix van aanvullende
maatregelen: Gemeenten zorgen voor regenwatervoorzieningen, waterschappen
voor de berging en afvoer in sloten en vaarten en eigenaren voor de bescherming
van hun gebouw door drempels en pompen in kelders. In principe is voor elke
situatie de vraag aan de orde in welke mate water op straat benut en geaccepteerd
wordt.

Op de website van RIONED vindt u de Bijlagen:

• Visie Stichting RIONED Klimaatverandering, hevige buien en riolering;
• Resultaten landelijk onderzoek regenwateroverlast in bebouwde omgeving.

Stichting RIONED stimuleert de zorg voor de riolering in Nederland. Zij is het
platform waarin overheden, het bedrijfsleven en onderwijs samenwerken. Als
koepelorganisatie is zij zowel het kenniscentrum als de behartiger van het
rioleringsbelang.