Kabinet investeert 2 miljard in rivierengebied

Den Haag – Het kabinet investeert tot 2015 ruim twee miljard euro in het voorkomen van overstromingen en het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit in het rivierengebied. Dit staat in het kabinetsstandpunt Ruimte voor de Rivier dat staatssecretaris Melanie Schultz van Haegen vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Het hoofddoel van Ruimte voor de Rivier is water meer ruimte geven.

Het kabinetsstandpunt is op basis van inspraak (circa 3000 reacties), nader onderzoek en adviezen op een aantal punten aangepast ten opzichte van het kabinetsplan van april 2005: de dijkverlegging bij Lienden (Neder-Rijn) is definitief geschrapt. Hiervoor komen uiterwaardmaatregelen in combinatie met dijkversterking in de plaats. Ook voor de Neder-Rijn/Lek is een nieuw maatregelenpakket ontwikkeld en opgenomen in de Planologische Kernbeslissing (PKB). De plannen zijn opgesteld in nauw overleg met provincies, gemeenten en waterschappen. In de stuurgroep Ruimte voor de Rivier hebben zij staatssecretaris Schultz geadviseerd over de te nemen maatregelen. Naar verwachting zal na bespreking door het parlement de PKB Ruimte voor de Rivier medio 2006 definitief worden vastgesteld.

Koplopers
Vooruitlopend op het definitieve besluit is op verzoek van de regio al een begin gemaakt met de planstudie van een viertal maatregelen. Het gaat om de dijkverlegging Westenholte en de uiterwaardvergraving Scheller en Oldeneler Buitenwaarden nabij Zwolle, de ontpoldering Noordwaard nabij Werkendam en de ontpoldering Overdiepsche Polder bij Waalwijk. Op advies van de stuurgroep Ruimte voor de Rivier wijst het kabinet nu zes extra koploperprojecten aan, namelijk: berging op het Volkerak-Zoommeer, uiterwaardvergraving Bedrijventerrein Avelingen (Gorinchem), uiterwaardvergraving Meinerswijk (Arnhem), de dijkverlegging Lent (Nijmegen), uiterwaardvergraving Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard (Deventer) en de uiterwaardvergraving Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (Deventer).

Inhoud PKB
De PKB is een gezamenlijk initiatief van VenW, LNV en VROM. De PKB bestaat uit ongeveer 40 maatregelen langs de IJssel, de Neder-Rijn, Lek, Waal en het benedenstroomse deel van de Maas. Voor deze maatregelen zijn locatie en het soort maatregel (dijkverlegging, ontpoldering of uiterwaardvergraving) vastgelegd. Waar voorheen sprake was van dijkversterking, wordt nu gekozen voor rivierverruiming en dijkversterking waar dit niet mogelijk is. In de PKB zijn o.a. de volgende maatregelen voorzien: langs de Waal zijn de dijkteruglegging Lent bij Nijmegen en de dijkverlegging Buitenpolder het Munnikenland in de nabijheid van Gorinchem gepland. Langs de Merwede gaat de voorkeur uit naar het ontpolderen van de Noordwaard in combinatie met de uiterwaardvergraving Avelingen in de omgeving van Gorinchem. Langs de Bergsche Maas wordt de Overdiepsche Polder in de omgeving van Waalwijk ontpolderd.
Het pakket langs de Neder-Rijn/Lek bestaat uit ingrepen in zes uiterwaarden waaronder: Vianen-Hagestein, Doorwerth en Meinerswijk (Arnhem). Langs de IJssel is het voorstel een hoogwatergeul bij Veessen-Wapenveld aan te leggen in combinatie met drie dijkverleggingen.

De voorgenomen maatregelen moeten uiterlijk in 2015 worden uitgevoerd. Als gevolg van klimaatverandering zullen naar verwachting ook daarna investeringen nodig blijven. Het kabinet heeft daarom in de PKB reeds enkele gebieden gereserveerd om ook in de toekomst rivierverruiming mogelijk te maken, indien dat nodig mocht zijn.

Beleidslijn grote rivieren
Sinds 1996 is de Beleidslijn Ruimte voor de Rivier van kracht. De beleidslijn reguleert de ontwikkelingen in het rivierbed en is de afgelopen periode geëvalueerd. Op basis van de evaluatie is de beleidslijn aangepast. In het voorjaar van 2006 zal de nieuwe beleidslijn grote rivieren van kracht worden. De beleidslijn blijft gericht op het beperken van ontwikkelingen in het buitendijkse gebied van de rivieren, maar biedt meer dan de huidige beleidslijn ontwikkelingsmogelijkheden onder de voorwaarde dat meer ruimte voor de rivier wordt gecreëerd.

Vooruitlopend op de vaststelling van de Beleidslijn grote rivieren zijn deze zomer vijftien experimenten met aangepast bouwen (EMAB) vastgelegd. Hiermee krijgen de gemeenten de kans om te experimenteren met innovatieve bouwvormen in het rivierbed op voorwaarde dat er meer ruimte voor de rivier wordt gerealiseerd.
Het kabinet heeft met de PKB Ruimte voor de Rivier, de nieuwe Beleidslijn grote rivieren en de EMAB-projecten een pakket voor het rivierengebied vastgesteld, waarbij een balans wordt gevonden tussen de noodzakelijke veiligheid en de gewenste ontwikkelingen.

Meer informatie
De rapporten d.d. 22 december 2005 vind u op VenW nieuw Brieven aan de Tweede Kamer
Een overzicht van de maatregelen in de PKB vindt u op www.ruimtevoorderivier.nl