Als schade expert heb ik een zakelijk belang bij het verkrijgen van opdrachten om onderzoek in te stellen naar de oorzaak, toedracht en schuldvraag van breuken aan waterleidingen. Met enige regelmaat word ik door opdrachtgevers herhaaldelijk naar dezelfde bouwplaats gestuurd in verband met breuken op hun waterleiding. De netbeheerder moet de wateroverlast stoppen door het dichtdraaien van de afsluiters, waardoor omwonenden enkele uren zonder drinkwater zitten, en is wettelijk verplicht om terstond de levering van drinkwater te kunnen hervatten.

In een aantal gevallen kan de leiding na het wegpompen van het water worden vrij gegraven en direct worden hersteld. Soms is de ondergrondse buis onbereikbaar en dient tijdelijk herstel te worden verricht door het aanbrengen van eindkappen aan weerszijden van de breuk. In veel gevallen staat een torenkraan in de weg of ligt er teveel materiaal in de weg.

Met name door de herhaling van schades aan dezelfde leiding ontstaan al snel irritaties over en weer. De netbeheerder is van mening dat de bouwer onvoldoende rekening houdt met de aanwezigheid en ligging van de leiding en dat geen beschermende maatregelen getroffen worden door de bouwer. De bouwer ondervindt stagnatie bij de bouw en dient ook de schade te vergoeden of te melden bij verzekeraars.

Doorgaans is geen vooroverleg gepleegd tussen de bouwer / projectontwikkelaar en de netbeheerders die kwetsbare kabels of leidingen op en rond de bouwplaats hebben. Door het ontbreken van dit vooroverleg en een zakelijke instelling van beide kanten wordt er goed geld naar kwaad geld gegooid en ontstaan er onnodige wrijvingen tussen partijen.

Verstandig zou zijn als een bouwer of projectontwikkelaar de tekeningen opvraagt en zich tijdig realiseert dat bijvoorbeeld een asbestcement waterleiding in feite in de weg ligt, omdat op het tracé zware kranen moeten worden opgesteld. Onderkennen van het conflict is de eerste stap en de volgende stap is dat men bijtijds overleg pleegt met de netbeheerder om te bekijken hoe dit probleem kan worden vermeden. Meestal is het devies om de waterleiding tijdelijk buiten gebruik te stellen door de buis op eindkappen te laten zetten en na voltooien van de bouw de tussenliggende buis te vervangen.

Bouwer of projectontwikkelaar en de netbeheerder moeten een deal bereiken over de kosten en wijze van afrekenen. Op die manier worden voorzienbare schades vermeden en vindt geen onnodige stagnatie van de bouw plaats. Maatschappelijk is er voordeel omdat omwonenden geen onnodige storingen ondervinden in de drinkwaterlevering.

Helaas vinden projectontwikkelaars het vaak te duur en schuiven ze het risico van stagnatie en het ontstaan van schades door naar de bouwer, die daardoor in een lastig parket komt. Immers voor het realiseren van de bouw is de inzet van zwaar materieel van onderaannemers nodig en jegens de netbeheerder is de hoofdaannemer risicoaansprakelijk. Die zit dus altijd in het pak en kan in sommige gevallen de schade laten vergoeden door de werkmaterieel verzekering van de 1onderaannemer. Zijn eigen verzekeraar ontvangt schadeclaims die worden vergoed en in feite is bij een groot aantal gevallen sprake van voorzienbare en vermijdbare schade.

Van de zijde van de netbeheerder zou wellicht een meer pro actieve houding gepast zijn om de bouwer en/of projectontwikkelaar tijdig op de risico´s te wijzen en de relatief kostbare beschermende maatregelen die getroffen moeten worden om schade te voorkomen. Bij wijze van voorbeeld noem ik een serieschade bij een sloopproject in Rotterdam Sportdorp in het najaar van 2004, waarbij talloze breuken zijn ontstaan en 6 dossiers bij ons aangelegd. Pas in januari 2010 ben ik als getuige deskundige gehoord door de rechter commissaris en werden de verklaringen van partijen opgenomen en rapportage, schadeformulieren en foto´s getoond.

Aanvankelijk weigerde de projectontwikkelaar om in gesprek te gaan met de netbeheerder en in dit geval was dat des te meer gewenst omdat de nieuwe woningblokken anders gebouwd zouden worden dan de gesloopte blokken; de leidingen hadden dus sowieso verlegd moeten worden. Pas na de 5e schade gingen partijen aan tafel en werd een vergoeding van € 30.000,00 met de netbeheerder overeengekomen. De ontstane schades moeten echter door de sloper worden vergoed, maar die weigerde ook consequent, zodat een slepende rechtszaak werd gevoerd. De kosten van dit juridische conflict zullen uiteindelijk de schadelast overstijgen en de rechtbank wordt mijns inziens onnodig opgescheept met de behandeling van het conflict.

Als schade expert registreer ik wat er is gebeurd en constateer op locatie of en in hoeverre er door de bouwer of sloper beschermende maatregelen zijn getroffen om schade aan leidingen te voorkomen. Er wordt gecheckt of de bouwer in het bezit is van de KLIC tekeningen en of die informatie ook werd geraadpleegd en onderaannemers zijn ingelicht en welke instructies men wel of niet heeft gehad.

Uiteraard ventileer ik ook bij die werkzaamheden mijn mening weleens dat er sprake is van vermijdbare en voorzienbare schade in de hoop dat het bij een volgend project wel goed gaat.

Ofschoon bouwprojecten vaak een lange voorbereidingstijd hebben, wordt er op enig moment groen licht gegeven en komt het project in een stroomversnelling, waardoor de tijd of inzicht ontbreken om verlegging of buiten gebruik stellen van een leiding aan te vragen. Op die wijze blijf ik verzekerd van een stroom opdrachten, die ik uiteraard op deskundige en objectieve wijze uitvoer. Er zal nog veel water door de Maas stromen voor die situatie anders wordt.