Kamerbrief over besluitvorming voortzetting Galileo-project

Den Haag – Op 13 november 2007 heeft Minister Eurlings van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat een brief gezonden aan de Tweede Kamer over de Nederlandse inzet bij de Europese besluitvorming over de voortzetting van het Galileo-project.

Hieronder leest u de volledig brief br. 2007/593 Nederlandse inzet bij Europese besluitvorming over voortzetting Galileo-project. Kamerstuk | 2007-11-13.

Geachte voorzitter,

Hierbij informeer ik u over de Nederlandse inzet bij de Europese besluitvorming over de voortzetting van het Galileo-project. Dit doe ik aan de hand van een terugmelding van het verloop van de discussie over Galileo in de Transportraad van 2 oktober 2007 en de inzet die ik daarbij namens Nederland heb gepleegd. Tevens vindt u bijgevoegd de BNC-fiches over de concrete voorstellen die de Europese Commissie heeft gedaan en de kabinetsreactie op het Groenboek betreffende Satellietnavigatietoepassingen.

Aanleiding voor deze brief

Kort voordat het AO plaatsvond, bracht de Europese Commissie de mededeling ’Voortzetting van Galileo: een nieuwe opzet voor de Europese GNSS-programma’s’ (COM(2007)534) uit. Deze mededeling vormde de basis voor de discussie over Galileo in de Transportraad van 2 oktober 2007. Ik heb u tijdens het AO van 27 september 2007 toegezegd u na de Transportraad te informeren over het verloop van de discussie over de mededeling aldaar en over mijn inzet daarbij namens Nederland.

Overigens heeft de Commissie tegelijk met de mededeling twee voorstellen uitgebracht ter concrete uitwerking ervan. In het eerste voorstel (COM(2007)535) geeft ze aan hoeveel geld er voor Galileo moet worden gereserveerd en doet ze een voorstel voor de organisatiestructuur van het project.

Hierover vindt besluitvorming plaats in de Transportraad, naar verwachting in het voorjaar van 2008. Het tweede voorstel (COM(2007)549) betreft het vrijmaken van de benodigde extra middelen om het project te bekostigen. Hierover wordt nog dit jaar besluitvorming in de Ecofin verwacht. Deze twee voorstellen zijn in de Transportraad van oktober niet behandeld. Meer informatie over de inhoud en de Nederlandse inzet ten aanzien van deze voorstellen vindt u in de bijgevoegde BNC-fiches.

Inhoud mededeling Commissie

De Commissie gaat met haar mededeling ’Voortzetting van Galileo: een nieuwe opzet voor de Europese GNSS-programma’s’ in op het verzoek van de Transportraad van juni 2007 om een nadere uitwerking van de wijze waarop het Galileo-project voort moet worden gezet, nu af wordt gezien van de oorspronkelijk beoogde PPS-constructie. De Commissie bouwt met haar mededeling voort op de mededeling die ze in mei 2007 heeft uitgebracht (COM(2007)261). Daarin stelde ze voor de onderhandelingen over de PPS-constructie te beëindigen en het project voort te zetten op basis van volledige publieke financiering. De Transportraad is in juni akkoord gegaan met de beëindiging van de onderhandelingen en erkende ook dat de gewenste voortzetting van Galileo additionele publieke financiering noodzakelijk zou maken.

In haar nieuwe mededeling gaat de Commissie in op:

  • 1. De kosten van het project voor de periode 2007-2013 (de bouwfase)

    De Commissie geeft aan dat er in deze periode € 3,4 miljard nodig zal zijn voor het project.

  • 2. De risico’s die aan het project zijn verbonden en hoe daarmee om te gaan
    De Commissie geeft een risicoanalyse voor de periode 2007-2013. Ze heeft op basis van deze analyse een post onvoorzien van € 428 miljoen meegenomen in haar kostenberekening en ziet geen noodzaak voor aanvullende financiële maatregelen voor de bouw van Galileo. Verder zal ze een integrale aanpak voor het risicomanagement ontwikkelen en daarover regelmatig verslag uitbrengen aan de lidstaten.
  • 3. De voordelen en de inkomsten die Galileo naar verwachting zal opleveren

    De Commissie geeft aan dat satellietnavigatie mogelijkheden biedt op vele terreinen, van vermindering van files tot vergroting van de veiligheid. Ze verwacht dat de wereldmarkt voor toepassingen aanzienlijk zal groeien en in 2025 zo’n € 450 mrd kan bedragen. Ze schat in dat Galileo in de komende 20 jaar tussen de € 4,6 en € 11,7 miljard aan inkomsten zal kunnen genereren met de diensten die het systeem aanbiedt.

  • 4. De financiering van het project voor de periode 2007-2013

    De Commissie spreekt haar voorkeur uit voor volledige financiering uit de EU-begroting, zonder additionele bijdragen van de lidstaten. Ze stelt voor om de extra financiële middelen voor Galileo over te hevelen vanuit andere begrotingshoofdstukken. In totaal is voor Galileo € 2,4 miljard extra nodig. Hiertoe zou volgens de Commissie € 2,2 miljard uit hoofdstuk 2 (instandhouding en beheer van natuurlijke hulpbronnen) kunnen worden gehaald, en € 0,2 miljard uit hoofdstuk 5 (administratie). Dat geld is volgens de Commissie beschikbaar door onderbesteding in die hoofdstukken in 2007 en verwachte onderbesteding in 2008.

  • 5. De stimulering van de ontwikkeling van Galileo-diensten en –toepassingen

    De Commissie kondigt aan met een actieplan te komen ter stimulering van de ontwikkeling van Galileo-diensten en –toepassingen. Ze stelt voor de GNSS(1) Supervisory Authority (GSA) hierin een belangrijke rol te laten spelen.

    (1)GNSS = Global Navigation Satellite Systems

  • 6. De organisatie van het project

    De Commissie geeft in het voorstel aan te kiezen voor een éénduidige versterkte aansturing door zichzelf een sterke rol toe te bedelen en de GSA voor ondersteuning te benutten. Lidstaten worden geïnformeerd en krijgen medebeslissingsrecht over de voortgang van het programma in een nieuw Comité. De Commissie ziet een centrale rol in de uitvoering voor de European Space Agency (ESA) die hiervoor hoofdaannemer zal worden en onder contract zal staan van de Commissie.

  • 7. De aanbesteding van het project

    De Commissie wil bij de aanbesteding van het project uitgaan van open concurrentie en voor kritieke onderdelen streven naar meerdere leveranciers. Zij zal daarbij streven naar kostenefficiëntie en een evenwichtig verdeelde deelname van bedrijven uit alle lidstaten. Verder geeft de Commissie aan dat het systeem in 2013 volledig operationeel kan zijn en committeert ze zich aan een vroegtijdige betrekking van het bedrijfsleven bij de exploitatie ervan.

Nederlandse inzet in de Transportraad van 2 oktober

Ik heb in de Transportraad mijn waardering uitgesproken voor het feit dat de Commissie in haar mededeling voor een belangrijk deel antwoord heeft gegeven op de vragen die de Transportraad van juni haar heeft gesteld. Zoals de Transportraad had gevraagd, is de Commissie gekomen met meer duidelijkheid over de kosten en risico’s van het project, een plan voor het risicomanagement, een voorstel voor verbetering van de organisatie van het project, een financieringsvoorstel en commitment aan vroegtijdige betrekking van het bedrijfsleven.

Ik heb daarbij wel een aantal kanttekeningen geplaatst. Ik heb de Commissie gevraagd om ook inzicht te geven in de kosten en risico’s voor de periode na 2013, om die mee te kunnen nemen in de overweging van een besluit over de bouw van Galileo. Ik heb aangegeven voorstander te zijn van een meer eenduidige aansturing van het project zoals de Commissie voorstelt. Daarbij wil ik inzetten op een eenvoudiger organisatiestructuur die prikkels in zich heeft om te komen tot kostenefficiëntie. Ook het aanbestedingsbeleid moet bijdragen aan kostenefficiëntie en aan eerlijke voorwaarden voor mededinging. Ik heb mij daarom sterk gemaakt voor het hanteren van het principe van eerlijke en open competitie, ook op het niveau van subcontracten.

Over de financiering heb ik aangegeven dat ik het van belang acht dat de Europese Ministers van Financiën nauw betrokken worden in de besluitvorming door het financieringsvoorstel van de Commissie te agenderen in de Ecofin. Verder heb ik steun betuigd voor het feit dat het voorstel uitgaat van financiering vanuit de EU-begroting. Ik heb daarbij gewezen op het gevaar van precedentwerking bij het verschuiven van middelen tussen begrotingshoofdstukken. Ik heb er ook bij de Commissie op aangedrongen dat zij de mogelijkheden voor verdere herschikking binnen begrotingshoofdstuk 1A, waar Galileo onder valt, nader onderzoekt.

Concluderend heb ik de hoop uitgesproken dat we het Galileo-project zullen kunnen vlottrekken. Ik heb daaraan de verwachting toegevoegd dat dit mogelijk is als we het project beter beheersbaar maken en een aanvaardbare oplossing voor de financiering kunnen vinden.

Resultaten Transportraad 2 oktober

De Raad heeft uitvoerig gedebatteerd over de mededeling van de Commissie. Dit heeft geresulteerd in de volgende Raadsconclusies:

The Council

1. RE-AFFIRMS the value of an effective Galileo as a key project for the European Union, in line with the June 2007 European Council conclusions;

2. ACKNOWLEDGES the work carried out by the Commission in response to the Council’s request of 8 June 2007;

3. REITERATES the need to continue with the implementation of a certifiable EGNOS in line with relevant requirements, in order to ensure the initial service availability by 2008;

4. NOTES that the Commission considers that public procurement of a full operational capability of Galileo by 2013 would require additional public funding;

5. LOOKS FORWARD to a balanced participation of all Member States during the different phases of the project, while taking maximum benefit of open competition;

6. CONFIRMS its intention to take an integrated decision on the European GNSS before the end of the year, based on the work carried out by all the relevant instances.

Tevens is afgesproken dat verdere behandeling van de voorstellen van de Commissie zal plaatsvinden in de Ecofin en de Transportraad van november.

Een grote groep lidstaten heeft aangegeven de voorstellen van de Commissie te zien als een goede basis voor besluitvorming. Een aantal lidstaten heeft een eerste reactie gegeven op het financieringsvoorstel, waaruit bleek dat er op dat punt aanzienlijke meningsverschillen zijn.

Vervolg

De stapsgewijze behandeling van de commissievoorstellen op Raadswerkgroepsniveau is inmiddels van start gegaan. Nederland gaat de behandeling in op basis van de inzet zoals ik die in de Transportraad gepleegd heb. Verder verwijs ik u voor de Nederlandse inzet naar de bijgevoegde BNC-fiches.

Nadat de noodzakelijke besluiten zijn genomen over de manier waarop de voortzetting van Galileo vorm moet krijgen, zal aandacht moeten worden besteed aan de stimulering van de ontwikkeling van satellietnavigatietoepassingen. Voor mij is dit een essentieel onderdeel van het Galileo-project is, dat moet leiden tot een optimaal rendement van de investeringen in het project. De Commissie heeft eind vorig jaar een Groenboek uitgebracht om te peilen welke behoeftes er leven in de sector. Op basis van de resultaten daarvan zal ze begin 2008 een actieplan uitbrengen. Ik heb de verschijning van het Groenboek zelf aangegrepen om de Nederlandse stakeholders te consulteren. Het resultaat daarvan vindt u in bijgaande kabinetsreactie. Ik ben voornemens deze reactie begin december naar de Commissie te sturen als input voor haar actieplan.

Hoogachtend,

DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT, Camiel Eurlings

Bijlagen
br. 2007/593 bijlage 1 BNC-fiche Verordening radionavigatie per satelliet (Egnos en Galileo). Bijlage | 2007-11-13.
br. 2007/593 bijlage 2 BNC-fiche Mededeling herziening meerjarig financieel kader.
Bijlage | 2007-11-13.
br. 2007/593 bijlage 3 Nederlandse kabinetsreactie op het Groenboek betreffende Satellietnavigatietoepassingen. Bijlage | 2007-11-13.
U vindt de bijlagen op de website van het Ministerie van VenW onder Kamerstukken (zoekt u op datum dat werkt het snelst).

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Onbeperkt lezen? Profiteer nu van de introductieaanbieding voor € 10,- per maand.

Bekijk de aanbieding