Utrecht – Om hinder voor treinreizigers door gladde sporen te voorkomen, nemen ProRail en NS dit najaar weer veel maatregelen. Platgereden blaadjes en vocht zorgen in de herfstperiode voor gladde sporen en kunnen vertraging en uitval van treinen veroorzaken. Vanaf medio oktober tot eind november is de kans op gladde sporen door blaadjes op de rails het grootst. ProRail en NS werken nauw samen in de aanpak van de gladde sporen.

Gladde sporen ontstaan doordat herfstbladeren worden platgereden door treinen. In combinatie met vocht ontstaat er een gladde, doorzichtige koolstoffilm op de rails. Door slippen bij het optrekken en vooral bij het remmen van een trein ontstaan beschadigingen aan de wielen. Treinen met ‘vierkante wielen’ moeten snel gerepareerd worden en vallen daardoor uit. Daarnaast passen machinisten hun snelheid aan op gladde trajecten waardoor er vertraging kan ontstaan.

Sandite

Om gladde sporen te voorkomen, wordt op trajecten waar veel gladheid voorkomt Sandite aangebracht op de sporen. Sandite is een gel met zand en metaaldeeltjes. Door de gel op de rails te spuiten wordt het gladde laagje kapot gereden en wordt de rails stroever. De gel wordt aangebracht door een installatie die door ProRail in zes NS-treinen is ingebouwd en die op bepaalde, vooral bosrijke, trajecten rijden. Nieuw dit najaar is dat een computer de bediening volledig automatisch doet. Door middel van GPS wordt de locatie bepaald waar de gel op de sporen moet worden gespoten.

Trajecten

De treinen met een Sandite-installatie rijden vanaf woensdag 24 oktober 2007 tot eind november op de volgende trajecten: Zwolle – Leeuwarden, Zwolle – Groningen, Zwolle – Utrecht, Utrecht – Rhenen, Arnhem – Ede, Amersfoort – Weesp, Zwolle – Emmen.

Op een aantal trajecten staan ook vaste installaties die de gel op het spoor spuiten:

Deventer- Almelo, Almelo – Hengelo, Rotterdam – Hoek van Holland

Gladheidswaarschuwingen

ProRail zorgt samen met MeteoConsult voor dagelijkse gladheidswaarschuwingen. Door middel van het combineren temperatuur, windsnelheid, condensvorming en neerslag kan een voorspelling worden gegeven wanneer gladde sporen kunnen ontstaan. Deze informatie wordt gebruikt om te bepalen vanaf wanneer Sandite-gel op het spoor moet worden gespoten en of er extra Sandite moet worden aangebracht. Ook worden NS-machinisten gewaarschuwd als er kans is op gladde sporen zodat zij hun snelheid kunnen aanpassen. Omgekeerd geven machinisten meldingen van gladheid direct door zodat hun collega’s op volgende treinen kunnen worden gewaarschuwd.

Spoorwegovergangen

Wanneer machinisten merken dat sporen glad zijn, wordt ProRail daarvan op de hoogte gebracht. Om te voorkomen dat stoppende (remmende) treinen door de gladde sporen voorbij een perron glijden en de direct hier achterliggende overweg berijden zonder dat de overwegbomen zijn gesloten, stelt de treindienstleider de ‘doorschakeling’ in. Hierdoor is de overweg gesloten en kunnen er geen aanrijdingen met het wegverkeer plaatsvinden. Dit betekent dat in de herfstperiode spoorwegovergangen langer gesloten kunnen zijn.

Treinwielen

Het meetsysteem Gotcha controleert op verschillende plekken op het spoorwegnet de kwaliteit van de wielen van passerende treinen. Treinen met beschadigde wielen worden op een geschikt moment naar een van de ‘kuilwielenbanken’ van onderhoudsbedrijf NedTrain gedirigeerd. Daar worden wielen weer keurig rond gemaakt. Ook heeft NedTrain de voorraad reservewielen op peil gebracht.