De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) investeert 20 miljoen euro in zeven projecten voor vernieuwende wetenschappelijke infrastructuur. Het geld wordt gebruikt voor de aanschaf van hoogwaardige apparatuur, dataverzamelingen en software. Die technische infrastructuur moet onderzoek naar een breed palet aan wetenschappelijke onderwerpen een impuls geven.

“Hoogwaardige wetenschappelijke infrastructuur is van cruciaal belang voor de Nederlandse onderzoeksgemeenschap. Maar de hoge kosten die daarmee gepaard gaan, kunnen individuele instellingen in hun eentje niet dragen”, schrijft de NWO in een toelichting op de investeringen. Het geld van de NWO versterkt de wetenschappelijke infrastructuur die kennisinstellingen in Nederland beschikbaar stellen aan de onderzoeksgemeenschap.

Voor het programma ‘Investeringen NWO-groot’ werden dertig aanvragen gedaan die door een onafhankelijke adviescommissie werden beoordeeld. Daarvan krijgen er dus zeven een subsidie toegekend, die varieert van ongeveer 1,5 tot 4,8 miljoen euro.

Ziekten beter begrijpen

Eén van die projecten betreft de ontwikkeling van een elektronenmicroscoop voor de dynamische vastlegging van biomaterialen. Met deze kennis wordt het makkelijker om ziekten als kanker en Alzheimer beter te begrijpen. Dit project van het Radboudumc krijgt 1,5 miljoen en de University of Twente ontvangt 2,2 miljoen euro om een laboratorium verder te ontwikkelen waar met röntgen beter in batterijen en andere elektrische apparaten kan worden gekeken. Dit moet meer kennis over opslag en conversie van energie opleveren.

De andere vijf projecten die subsidie krijgen:

• Laboratorium voor isotopen waarin de samenstelling van gesteenten, menselijke resten en kunstobjecten kan worden onderzocht. Vrije Universiteit Amsterdam, 4,8 miljoen euro.
• Camera’s voor een grote nieuwe telescoop, de Cherenkov Telescope Array, die het onder meer mogelijk maakt meer te leren meer leren over zwarte gaten, neutronensterren en zwaartekrachtgolven. Internationaal consortium, 1,5 miljoen euro.
• Laboratorium voor wanden van vloeibaar metaal voor kernfusiereactoren. DIFFER, 2,5 miljoen euro.
• Nieuwe digitale onderzoekstools voor de VOC-archieven, waarmee wetenschappers wereldwijd de documenten in het archief kunnen analyseren. Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, 3,8 miljoen euro
• Laboratorium voor meten toxische stoffen, met als ultiem doel om met alle kennis mensen te helpen gezonder te leven. Universiteit Leiden, 3,2 miljoen euro.

Stuk voor stuk unieke projecten

Marcel Levi, bestuursvoorzitter van NWO over de toegekende investeringen: “Alleen met een sterke wetenschappelijke infrastructuur kunnen we met zijn allen onderzoek van wereldklasse leveren. We willen als Nederland hieraan bijdragen om als kenniseconomie mee te blijven komen.”

“De projecten zijn stuk voor stuk uniek in hun soort en maken nieuw onderzoek mogelijk met grote toegevoegde waarde kennis voor de samenleving.  Neem het laboratorium voor het meten van toxische stoffen dat de Universiteit Leiden echt nu verder kan ontwikkelen. Van veel stoffen weten we niet precies welke effecten zij op de mens hebben en bij welke hoeveelheden er ziekten kunnen optreden. Met dit lab kunnen de effecten van stoffen sneller worden onderzocht, en ook beter in kaart gebracht.”