Schoner en stiller verkeer door nieuwe technieken

Den Haag – De ministerraad heeft op voorstel van staatssecretaris Van Geel van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer ingestemd met de Beleidsnota Verkeersemissies waarin voorstellen worden gedaan om het verkeer in Nederland schoner, stiller en zuiniger te maken. Er wordt gekozen voor grootschalige introductie van technieken en brandstoffen die het vervoer milieuvriendelijker maken. De eerste maatregelen zullen al in 2005 van kracht worden, zoals stimulering van roetfilters bij dieselauto’s en stimulering van schonere vrachtwagens. Vanaf 2006 wil het kabinet beginnen met biobrandstoffen in het verkeer. Deze maatregelen zijn nodig om aan Europese verplichtingen te voldoen.

Door de uitstoot van gevaarlijke stoffen veroorzaakt het verkeer problemen voor milieu en gezondheid. Als gevolg van de slechte luchtkwaliteit overlijden jaarlijks in Nederland circa vijfduizend mensen vroegtijdig. Het verkeer is een van de belangrijkste veroorzakers van de slechte luchtkwaliteit. Tweederde van de Nederlandse emissie van stikstofoxiden komt voor rekening van het verkeer. Verkeer is een van de belangrijkste emittenten van roet en fijn stof. Bovendien draagt de uitstoot van broeikasgassen door het verkeer voor eenvijfde bij aan de mondiale klimaatverandering. Tenslotte vormt de geluidsbelasting een steeds grotere bron van overlast. In 2030 zal Nederland bij ongewijzigd beleid 15 tot 20 procent meer te maken krijgen met ernstige geluidsoverlast.

Het kabinet erkent dat mobiliteit onmisbaar is voor de Nederlandse economie en sociale structuur, maar vindt wel dat de uitstoot van schadelijke stoffen en geluid fors moet worden terug gedrongen. Reducties van schadelijke uitlaatgassen en geluid moeten vooral bereikt worden door internationaal beleid, met name via normstelling voor motoren en brandstoffen. Er zijn ook nationale maatregelen nodig. Het kabinet neemt maatregelen voor drie milieuproblemen: luchtverontreiniging, CO2 en geluidhinder.

Luchtverontreiniging:
– Er komt er vanaf 2005 een fiscale regeling om vervroegd schonere vrachtauto’s en bussen op de weg te krijgen. Zo kan in 2010 worden voldaan aan de EU-regels over de maximale uitstoot van stikstofoxiden (NOx).
– Het kabinet wil dat er vanaf 2005 een stimuleringsregeling komt voor nieuwe dieselpersonenauto’s met roetfilters. Het kabinet zal zich sterk maken om hiervoor toestemming te krijgen van de Europese Commissie.
– Er komt in 2005 een accijnsdifferentiatie voor zwavelvrije diesel.
– Nieuwe Euro-5-dieselauto’s (met een NOx-katalysator) zullen fiscaal gestimuleerd worden zodra dit technisch mogelijk is.
– Het kabinet pleit er in EU-verband voor om de normen voor de uitstoot van personenauto’s, bestelauto’s, vrachtauto’s, binnenvaartschepen en zeeschepen nog aanzienlijk aan te scherpen.

CO2 en andere broeikasgassen:
– Het kabinet wil per 1 januari 2006 een start maken met het gebruik van biobrandstoffen in het verkeer. Biobrandstoffen zijn brandstoffen die worden geproduceerd uit landbouwproducten, afval- en reststromen. Deze veroorzaken zo’n 50% minder uitstoot van CO2 dan fossiele brandstoffen en helpen daardoor om het broeikaseffect te verminderen. In de EU is afgesproken dat alle lidstaten biobrandstoffen gaan introduceren. Dit kan bijvoorbeeld. door bijmengen met gewone benzine en diesel. Het is de bedoeling dat de biobrandstoffen zo snel en zo veel mogelijk bestaan uit de zgn. tweede-generatie-brandstoffen die een hoog milieurendement hebben. De uitwerking van deze plannen zal in samenwerking met het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties geschieden.
– Vanaf 2006 zal de aankoopbelasting (BPM) voor een deel afhankelijk worden gemaakt van de zuinigheid van personenauto’s.
– Nederland vindt dat de EU maatregelen moet nemen om de uitstoot van de luchtvaart te verminderen, zoals heffingen of emissiehandel. De Europese milieuministers hebben al aan de Europese Commissie gevraagd om hier uiterlijk in 2005 voorstellen voor te doen. Daarbij kan gedacht worden aan een heffing per kilometer, die hoger is voor vervuilende vliegtuigen en lager voor schonere.

Geluidhinder:

– Nederland zet in op aanscherping van de Europese geluidsnormen voor banden en voertuigen, omdat die niet scherp genoeg zijn.
– Vanaf 2006/7 zal op rijkswegen in gebieden met woonbebouwing stil wegdek worden toegepast, tenzij dit niet kosteneffectief is.
– De gebruiksvergoeding die spoorvervoerders betalen aan de overheid wordt uiterlijk in 2008 afhankelijk gemaakt van de geluidsproductie van het materieel: stille treinen betalen dan dus minder dan lawaaiige treinen.
– Vanaf 2008 wordt een begin gemaakt met het weren van lawaaiige goederentreinen in de nacht en/of avond op trajecten met veel geluidhinder.