Amersfoort – Een onderzoek van DHV, TNO Bouw en Ondergrond en RIGO geeft eindelijk een objectief antwoord op de vraag in hoeverre Nederland ‘op slot zit’ door de regelgeving over luchtkwaliteit. Het onderzoek geeft inzicht in de oorzaken voor de knelpunten, de regionale spreiding en de beinvloedbaarheid door bronmaatregelen en ander beleid.

DHV, TNO en RIGO hebben het onderzoek uitgevoerd voor de Taskforce Luchtkwaliteit van het ministerie van VROM. De resultaten zijn met de septemberbrief van minister Dekker en staatssecretaris Van Geel op 20 september 2005 aangeboden aan de Tweede Kamer.

Een grote steekproef van ruimtelijke plannen in Nederland is getoetst aan het Besluit luchtkwaliteit 2005, de Nederlandse implementatie van de EU-normen voor luchtkwaliteit. Hieruit blijkt dat ruim 40% van de huidige plannen voor woningbouw en bedrijventerreinen risico lopen vanwege de luchtkwaliteit. Het onderzoek bevestigt het bestaande beeld dat de luchtkwaliteit in Nederland in de loop der tijd verbetert, door ingezet en verwacht beleid. Er blijven echter zeker tot 2015 overschrijdingsgebieden blijven bestaan, met risico’s voor de realisatie van ruimtelijke plannen. Dit betreft vooral de regio�s Rijnmond/Haaglanden en IJmond/Amsterdam, de stad Utrecht en grote delen van de provincie Noord-Brabant. Overschrijding van de dagnorm voor fijn stof is daarbij het dominante probleem. Dit wordt voor een groot deel veroorzaakt door de hoge achtergrondconcentraties in Nederland. Een belangrijk deel hiervan kan niet met Nederlandse bronmaatregelen wordt beinvloed.

De regionale spreiding van de knelpunten wordt met name veroorzaakt door de variatie in hoogte en samenstelling van de achtergrondconcentraties binnen Nederland. Dit is vooral het gevolg van emissies door verkeer, industrie, landbouw en op- of overslag.

Uit het onderzoek blijkt dat, hoewel de onzekerheden substantieel zijn, kleine veranderingen in de achtergrondconcentratie van fijn stof een groot effect hebben op de te verwachten knelpunten bij ruimtelijke plannen. Er is dringend behoefte aan een beter zicht op de samenstelling en herkomst van fijn stof, om de schadelijkheid ervan en de mogelijkheid voor bronmaatregelen beter te kunnen beoordelen.

De studie is in de zomer van 2005 uitgevoerd onder begeleiding van een commissie met vertegenwoordigers van diverse ministeries en regionale en lokale overheden.

Het volledige rapport en de samenvatting zijn beschikbaar op www.dhv.nl