Vanaf 2005 zullen er onvoldoende grondstoffen (zand, grind) beschikbaar zijn voor de bouw. Deze noodkreet staat in een brief aan de Tweede Kamer die mede namens het AVBB is verzonden.

Als het aan staatssecretaris Schultz van Haegen (ministerie Verkeer & Waterstaat) ligt, zal de rijksoverheid haar regierol bij de winning van bouwgrondstoffen beëindigen. Marktwerking moet deze regierol gaan vervangen. Zonder rijksbeleid dreigt grondstofwinning in Nederland echter aanzienlijk bemoeilijkt te worden. Oorzaak is het “nimby-effect” (not in my back yard: overal als het maar niet bij mij is). Juist de tijdige beschikbaarheid van bouwgrondstoffen is volgens het bedrijfsleven echter essentieel voor een beheersbare kostenontwikkeling en continuïteit in de bouw.

In een gezamenlijke brief aan de vaste Kamercommissies voor VROM en Verkeer en Waterstaat hebben VNO-NCW, het Algemeen Verbond Bouwbedrijf en het Nederlands Verbond Toelevering Bouw hun verontrusting uitgesproken over het voornemen van de staatssecretaris. De Kamercommissies zullen op 1 oktober a.s. staatssecretaris Schultz van Haegen en minister Dekker aan de tand voelen. Het bedrijfsleven pleit er voor dat eerst de consequenties van het voorgenomen beleid in kaart worden gebracht. Tevens zal de overheid een oplossing moeten bieden voor het tekort aan beton- en metselzand dat zich op korte termijn (na 2005/2006) voordoet.

Voldoende aanbod van bijvoorbeeld beton- en metselzand is van groot belang voor grondstofwinnende bedrijven alsmede de verwerkende beton- en asfaltindustrie. Deze sector heeft een jaaromzet van € 2,5 miljard en biedt werkgelegenheid aan meer dan 10.000 mensen. Stagnatie van de aanvoer zal voor grote problemen in deze sector zorgen en tot verlies van arbeidsplaatsen leiden.

Vergroten van de import, indien al mogelijk, leidt volgens onderzoek van bureau Intron (september 2003) tot sterk negatieve milieueffecten; het vervoer van de bouwgrondstoffen zorgt voor veel vervoerskilometers en dus meer milieuemissies. Extra import van eindproducten heeft een negatief effect op de betalingsbalans van enkele honderden miljoenen euro’s per jaar; de werkgelegenheid zal in het somberste scenario met enkele duizenden mensjaren verminderen, aldus Intron.

In de brief aan de Tweede Kamer wijst het bedrijfsleven tot slot ook op de gebrekkige nakoming door lagere overheden van in het verleden gemaakte winningsafspraken. De betrokken ondernemingen hebben forse investeringen gedaan. Het is van groot belang dat de rijksoverheid toeziet op naleving en ervoor zorgt dat de in voorbereiding zijnde projecten niet verder vertraagd worden.