Het ministerie van VROM wil zorgen voor een duurzame leefomgeving voor iedereen. Daar is een actieve inbreng van burgers, bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties voor nodig. VROM wordt nu nog te vaak als ‘hindermacht’ ervaren, terwijl het accent moet liggen op de ‘ontwikkelkracht’ van het departement. VROM zal zich daartoe ondernemender opstellen en meer ruimte geven aan anderen. Het ministerie zal waken voor de neiging om ieder probleem te lijf te gaan met nieuwe regels. Dit blijkt uit de begroting van VROM voor 2004.

Het Hoofdlijnenakkoord “Meedoen, Meer werk, Minder regels” van het kabinet is ook richtinggevend voor VROM. Op grond hiervan en van de ambitie “van hindermacht naar ontwikkelkracht” van het ministerie, stelt VROM vier beleidsprioriteiten: ruimtelijk investeren en ruimte geven aan ontwikkelingen, vitaliseren van steden, handhaven ontkoppeling tussen economische groei en milieudruk, en organiseren van betere naleving en minder regels.

Ruimtelijk investeren
Het kabinet geeft met ̩̩n Nota Ruimte de ruimtelijke inrichting van Nederland vorm.Deze integrale rijksbrede visie op de ruimtelijke inrichting van Nederland Рde Ruimtelijke Hoofdstructuur Рis noodzakelijk. Met die visie kunnen burgers, bedrijven, maatschappelijke instellingen en andere overheden hun verantwoordelijkheid nemen. In 2004 zal de nota worden vastgesteld.In de Nota Ruimte geeft VROM aan op welke wijze, wanneer en waar ruimte wordt gegeven aan wonen, werken, mobiliteit, landbouw, natuur en water, waarbij tegelijkertijd de ruimtelijke kwaliteit wordt behouden en/of vergroot. VROM richt zich daarbij vooral op de hoofdlijnen van het ruimtelijk beleid.

In de nota is specifieke aandacht voor:

– de wijze van verstedelijking;
– de Deltametropool;
– het bouwen in landelijk gebied;

– de relatie tussen verkeersinfrastructuur en verstedelijking;
– de knelpunten in de relatie tussen ruimtelijke ordening en externe veiligheid;
– de nationale landschappen;
– de uitvoering van plannen voor hoogwaardige stationsgebieden langs de hogesnelheidslijn (HSL), de zogenoemde Nieuwe Sleutelprojecten (NSP).

Het accent bij de ruimtelijke ordening zal meer liggen op wat kan en minder op wat moet. Uitgangspunt van deze zogenoemde ontwikkelingsplanologie is een gebiedsgerichte aanpak, die andere overheden in staat stelt oplossingen op maat te ontwikkelen. Aansluiting wordt gezocht bij projecten voor externe veiligheid en Stad en Milieu, omdat bij een gebiedsgerichte aanpak zowel de regels van het ruimtelijk beleid als de regels van het milieubeleid in het geding zijn.In de Nota Ruimte wordt de mogelijkheid opgenomen om onder voorwaarden af te wijken van beleidsregels uit de planologische kernbeslissing nationaal ruimtelijk beleid. Ook de fundamentele herziening van de Wet op de Ruimtelijke Ordening is voor vermindering van de regeldruk van belang.