Gasunie gaat haar gastransportnetwerk op een aantal punten uitbreiden om de leveringszekerheid in Nederland en Noord-Duitsland veilig te stellen. De maatregelen in Nederland zullen een bedrag van bijna 500 miljoen euro vergen en zich vooral richten op een nieuwe leidingverbinding tussen Beverwijk en Wijngaarden. De uitbreidingen zijn cruciaal voor het borgen van de leveringszekerheid en de uitvoering van het gasrotondebeleid van de overheid. Zonder deze maatregel zouden er knelpunten ontstaan bij de invoer van gas, bij opslagprojecten en in de uitvoer van gas voor de belevering van huishoudens in België en Frankrijk. Tijdige ontwikkeling van voldoende transportcapaciteit voor gas is de komende jaren bovendien belangrijk om genoeg flexibele elektriciteitsopwekking via gascentrales mogelijk te maken, zodat het aandeel van duurzame energiebronnen kan blijven groeien met behoud van een stabiele energievoorziening.

De eerste stappen voor dit uitbreidingsproject werden al in 2009 gezet. In dat jaar werd door GTS (Gas Transport Services B.V., beheerder van het landelijke gastransportnet en dochteronderneming van Gasunie) een open inschrijvingsprocedure gehouden, waarbij de vraag naar gastransportcapaciteit van klanten werd gebundeld tot een efficiënt investeringsprogramma. Klanten hebben hierbij hun capaciteitsboekingen voor een langdurige periode vastgelegd. Hierdoor kon een efficiënt en economisch rendabel investeringspakket worden samengesteld, dat uitvoering geeft aan het gasrotondebeleid van de overheid en daarmee zowel de leveringszekerheid als de marktwerking krachtig ondersteunt.

Onzekerheden ontwikkeling gasinfrastructuur

Voor de toekomst signaleert Gasunie echter een aantal grote onzekerheden met betrekking tot de realisatie van noodzakelijke infrastructuurprojecten. In de afgelopen jaren hebben investeringen in infrastructuur kunnen plaatsvinden op basis van een regulering voor gastransporttarieven die voldoende rendement mogelijk maakte. In die context heeft Gasunie de eerste stappen voor het huidige uitbreidingsproject gezet. In juni 2010 werd echter de basis voor de tariefregulering (vastgelegd in de Methodebesluiten van de NMa) door de rechter vernietigd. Recentelijk heeft de NMa een nieuwe regulering in concept bekend gemaakt. Naar het zich laat aanzien zal deze nieuwe regulering de economische basis voor het realiseren van gastransportprojecten aanzienlijk verslechteren. Daarmee wordt het gasrotondebeleid belemmerd. Gasunie heeft haar zienswijze hierover kenbaar gemaakt aan de toezichthouder. Gasunie en haar aandeelhouder, de Nederlandse staat, hebben tevens besloten dit uitbreidingsproject wel door te zetten, juist met het oog op het borgen van de het gasrotondebeleid en daarmee ook de leveringszekerheid voor consumenten en gebruikers. Ook de klanten van landelijk netbeheerder GTS en Gasunie investeren aanzienlijk in de gasrotonde (bijvoorbeeld in een importterminal voor vloeibaar gas en in opslagfaciliteiten) en zijn afhankelijk van de capaciteitsontwikkeling in het landelijke net van Gasunie. Klanten geven aan dat er voor de toekomst nog veel extra capaciteit nodig zal zijn. Duidelijk is dat daarvoor een toereikend investeringsklimaat vereist is, gebaseerd op een goede regulering voor gastransporttarieven.

Leveringszekerheid Duitsland, Denemarken en Zweden

In het Duitse Gasunie-net vinden eveneens uitbreidingen plaats. Deze zijn gericht op het borgen van de leveringszekerheid in Noord-Duitsland, Denemarken en Zweden. Onder andere wordt een pijpleidingverbinding (de NEL – Nordeuropäische Erdgasleitung) gerealiseerd tussen het punt waar de Nord Stream-leiding vanuit Rusland door de Oostzee in Duitsland aankomt en het Duitse Gasunie-net. Deze verbinding gaat, in samenhang met andere uitbreidingen in het Gasunie Deutschland-net, een belangrijke schakel vormen in de leveringszekerheid van Denemarken en Zweden en zal tevens een robuuste basis vormen voor de uitbouw van gasinfrastructuur voor de toekomstige gasvoorziening in de deelstaat Sleeswijk-Holstein. Denemarken en Zweden hebben een sterk toenemende behoefte aan gastransportcapaciteit, deels door teruglopende gasproductie in Denemarken, deels ook omdat de ontwikkeling van duurzame energie in Denemarken een extra behoefte aan flexibiliteit – en daarmee aardgasinzet – in de energievoorziening met zich meebrengt. De kosten van het nu goedgekeurde pakket komen uit op circa 450 miljoen euro. Hiermee kan ongeveer de helft van de door klanten gevraagde capaciteit worden gedekt. Constructieve gesprekken met de Duitse toezichthouder hebben de uitvoering van deze eerste uitbreidingsfase binnen een moeilijk regelgevingskader toch mogelijk gemaakt. Voortzetting van de dialoog met de toezichthouder en verdere afstemming op onderdelen in de regelgeving zou het zetten van de vervolgstappen mogelijk maken. Ter voorbereiding op deze vervolgfasen voert Gasunie Deutschland momenteel voorbereidingen uit op het gebied van planning en vergunningverlening. De verwachting is dat de vraag naar nieuwe gastransportcapaciteit sterk zal stijgen, met name door de recente veranderingen in de Duitse energiepolitiek.