Rechtstreekse verbinding tussen Antwerpen-Linkeroever en Zeebrugge

Infrabel, de infrastructuurbeheerder van het Belgische spoorwegnet, heeft eind april 2008 de Gentboog in de Antwerpse haven in dienst genomen. De Gentboog in Melsele verbindt de spoorlijn 10 Antwerpen-Linkeroever – Kennedytunnel met de spoorlijn 59 Antwerpen – Gent. Hierdoor zullen de treinen rechtstreeks kunnen rijden van Antwerpen-Linkeroever richting Gent, Zeebrugge en Noordwest-Frankrijk. De Gentboog past in de strategie van Infrabel voor een stapsgewijze en progressieve uitbreiding van de spoorinfrastructuur in de Antwerpse haven.

Gentboog levert 30 tot 90 minuten tijdwinst op

Dankzij de Gentboog moeten de goederentreinen geen omweg meer maken langs de Kennedytunnel en tal van knooppunten op Antwerpen-Rechteroever of de bijsporen van Zwijndrecht. De rechtstreekse spoorverbinding tussen Antwerpen-Linkeroever en de havens van Gent, Zeebrugge en Noordwest-Frankrijk zorgt bovendien voor meer capaciteit op de lijn 59 tussen Zwijndrecht en Antwerpen-Schijnpoort (dagelijks 24 rijpaden extra) en levert voor het spoorverkeer een tijdwinst op van 30 minuten of 90 minuten naargelang de vroegere frontverandering van de treinen in respectievelijk Zwijndrecht en Antwerpen-Schijnpoort.

De werkzaamheden voor de aanleg van de Gentboog zijn gestart in augustus 2006. Eerst heeft Infrabel de bedding gegraven en aansluitend de 1,3 km lange spoorboog aangelegd. Vanaf begin 2008 hebben technische ploegen gewerkt aan de seininrichting en de bovenleiding. Na verschillende testen en de homologatie van de spoorlijn heeft Infrabel eind april deze nieuwe spoorverbinding ter beschikking van de spooroperatoren. Na de realisatie van de Liefkenshoekspoorverbinding in 2012 zullen ook de treinen van Antwerpen-Rechteroever via de Gentboog rechtstreeks richting Gent en Zeebrugge kunnen sporen.

Kleine maar strategisch belangrijke investering

Infrabel investeert ongeveer 10 miljoen euro in de Gentboog. Het is een kleine maar belangrijke investering voor het goederenverkeer van en naar de Antwerpse haven. De Gentboog past in de Infrabel-strategie voor een stapsgewijze capaciteitsuitbreiding op het net en een progressieve ondersteuning van de groei van de Antwerpse haven. De Gentboog past in Infrabel’s visie voor een optimale intermodaliteit tussen het spoor én de havens van Antwerpen, Gent en Zeebrugge.

Sinds haar ontstaan investeert Infrabel fors in een competitieve en aangepaste spoorinfrastructuur in de Antwerpse haven. Hiervoor werd een gezamenlijke strategie uitgewerkt met het Havenbedrijf, de Vlaamse regering en de Belgische Overheid. De Antwerpse haven is immers van strategisch belang voor de ontwikkeling van de Belgische economie. Een uitbreiding van de spoorcapaciteit in en rond de Antwerpse haven is dan ook noodzakelijk om de stijging van het goederenverkeer te kunnen volgen. Infrabel wil het aandeel van het spoor in de Antwerpse haven verhogen van de huidige 8% naar ongeveer 15 à 20% in 2020.

Een overzicht van de andere Infrabel-investeringen in en rond de Antwerpse haven

Spoorinfrastructuur rond het Deurganckdok en de Liefkenshoekspoorverbinding

Om de toegang tot het Deurganckdok – dat heel wat extra containerverkeer met zich meebrengt – te bevorderen, heeft Infrabel er de voorbije jaren verschillende nieuwe sporen en bundels aangelegd en werkt ze actief verder aan nieuwe spoorinfrastructuur. De totale investering van Infrabel in de uitbreiding en modernisering van de spoorinfrastructuur op Antwerpen-Linkeroever, inclusief het Deurganckdok, bedraagt ongeveer 100 miljoen euro. Deze investeringen leveren extra capaciteit en 153 km aan bijkomende sporen op.

De volgende stap is de Liefkenshoekspoorverbinding: een nieuwe rechtstreekse spoorverbinding tussen Linkeroever (Waaslandhaven) en Rechteroever (rangeerstation Antwerpen-Noord) met het oog op sneller en efficiënter treinverkeer. De financiering van dit project zal gebeuren door middel van een Publiek Private Samenwerking (PPS) voor de bouwkundige werken (+/- 770 miljoen lopende euro / 634,80 mio euro2005). De aanleg van de spoorinfrastructuur zal worden gefinancierd door Infrabel voor een bedrag van ongeveer 75 miljoen lopende euro. De PPS-procedure zou dit najaar afgerond moeten zijn. De start van de werkzaamheden is gepland tegen eind 2008; de indienstneming van de Liefkenshoekspoorverbinding is voorzien tegen eind 2012.

Tweede Spoortoegang en IJzeren Rijn

De vertakkingen Schijn (net buiten Antwerpen-Noord) en op de Krijgsbaan (Mortsel) op Antwerpen-Rechteroever zullen de capaciteit van de spooras Antwerpen – Duitsland tegen 2012 met 30% doen toenemen. Deze investeringen voor een totaal bedrag van ongeveer 160 miljoen euro, vormen bovendien de eerste fase van een tweede spoortoegang tot de Antwerpse haven. Het project van deze 28 km lange dubbelsporige lijn voor het goederenvervoer tussen Antwerpen-Noord en de lijn Lier – Aarschot wordt momenteel door Infrabel bestudeerd. De tweede spoortoegang zal een prioriteit vormen in het investeringsplan 2008-2012 van Infrabel en in de periode daarna.

De heropening van de IJzeren Rijn – een ander belangrijk project voor Infrabel – wordt momenteel onderhandeld tussen de betrokken lidstaten België, Nederland en Duitsland. De IJzeren Rijn laat zwaardere en snellere goederentransporten toe tussen de Antwerpse haven en het Duitse Rührgebied via Nederland. Het IJzeren Rijn-tracé (162 km) is korter en sneller dan de complementaire Montzen-as (211 km) – de andere spoorverbinding met Duitsland – en zal voor een verhoging van de flexibiliteit en de capaciteit zorgen op deze strategisch belangrijke spooras.

Infrabel is de naamloze vennootschap van publiek recht, verantwoordelijk voor het beheer, onderhoud, vernieuwing en ontwikkeling van het Belgische spoorwegennet. Het bedrijf is ook verantwoordelijk voor de toekenning van de licenties en de rijpaden aan alle Belgische en buitenlandse operatoren. De specifieke structuur van de aandeelhouders van Infrabel waarborgt een volledige onafhankelijkheid. Infrabel werd op 1 januari 2005 opgericht na de splitsing van de Belgische spoorwegen en maakt deel uit van de NMBS-Groep. De onderneming stelt vandaag zo’n 12.500 personen te werk en realiseert een omzet van ongeveer 1,25 miljard euro (2007).