Utrecht – Vanaf medio april tot en met medio mei 2008 worden de beschermde hagedissen en hazelwormen die op het spoortalud in Maastricht leven verplaatst naar een ander leefgebied in de directe omgeving van het spoor. Afgelopen zaterdag 12 arpil 2008 verhuisde de eerste dieren. Het gaat hierbij om de muurhagedis, de levendbarende hagedis en de pootloze hazelworm. Gespecialiseerde medewerkers van de stichting RAVON voeren de verplaatsing in opdracht van ProRail uit. Het verplaatsen van de dieren is nodig omdat ProRail het spoor tussen Maastricht en Lanaken gaat vernieuwen, zodat het daarna weer in gebruik kan worden genomen.

Nieuw leefgebied

In de afgelopen maanden is gewerkt aan een nieuw leefgebied voor de beschermde diersoorten. Voor de muurhagedis zijn 50 meter lange muren van gestapelde natuurstenen gemaakt met voldoende kieren en gaten. De muren dienen voor de muurhagedis om zich op te warmen, zich in te verschuilen en in te overwinteren. Deze speciale muren zijn 1,5 à 2 meter hoog en staan verspreid over een afstand van ongeveer 1500 meter langs de spoorlijn, afgewisseld met struiken en andere begroeiing waarin de muurhagedis zijn voedsel kan vinden.

Daarnaast zullen er langs het hele spoortraject stevige houtstapels worden aangelegd waarin vooral de levendbarende hagedis en de hazelworm zich thuis voelen. Verder gaat ProRail op een bijzondere manier om met de begroeiing. Zo wordt vooral de groei van grassen en kruiden rond de speciale muren en houtwallen bevorderd om er voor te zorgen dat er altijd voldoende voedsel zoals insecten, wormen en slakken voor de dieren aanwezig zijn. Ook wordt in de toekomst zoveel mogelijk handmatig gemaaid, zodat hagedissen maximaal beschermd blijven. Het maaien gebeurt in fases om te voorkomen dat te veel beplanting ineens verdwijnt. Als het spoorwerk gereed is wordt ook de andere zijde van het spoortalud ingericht voor de beschermde dieren.

Amfibienguard

Tussen het nieuw aangelegde leefgebied en het spoor dat nu vernieuwd gaat worden staat een speciaal ontwikkeld reptielenscherm. De Amfibienguard bestaat uit glad materiaal met een overhellende rand waar de dieren niet overheen kunnen klimmen.

Het tijdelijke reptielenscherm scheidt hen van de spoorwerkzaamheden, zodat ze tijdens de werkzaamheden geen gevaar lopen. Na de werkzaamheden wordt het scherm verwijderd.

Maastricht-Lanaken

De spoorlijn Maastricht-Lanaken is sinds 1990 niet meer bereden en wordt met behulp van Europese subsidie vernieuwd. Tijdens en na de werkzaamheden wordt rekening gehouden met de beschermde flora en fauna in het gebied.

In 2009 kan weer grensoverschrijdend goederenvervoer over dit traject plaatsvinden.

Omdat sinds 1990 geen onderhoud aan de baan is gepleegd en snoeiwerk ook achterwege is gebleven, is rond het spoor een geschikte leefomgeving voor hagedissen ontstaan. Op verzoek van ProRail heeft de Stichting RAVON – gespecialiseerd in de bescherming van inheemse vissen, reptielen en amfibieën – het leefgebied van de beschermde muurhagedis, de levendbarende hagedis en de hazelworm op en rondom het spoortalud onderzocht. ProRail heeft het advies dat RAVON heeft gegeven over hoe deze diersoorten tijdens en na de werkzaamheden beschermd kunnen worden geïntegreerd in haar projectwerkzaamheden.

Feitjes en Weetjes

Financier: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, ministerie van Economische Zaken, Provincie Limburg, gemeente Maastricht, bijdrage uit Interreg IIIA programma, Euregio Benelux Middengebied

Opdrachtgever: ProRail

Investeringsbedrag: 14,5 miljoen euro

Lengte tracé: 4 kilometer (Nederlands deel)

Lengte hagedissenmuur: 1,5 kilometer

Aantal dwarsliggers: 16.000

Aantal kunstwerken: 5

Beschermde diersoorten: Levendbarende hagedis, muurhagedis, hazelworm

Beschermde plantensoorten: Wilde Marjolein en Rapunzelklokje

Gereed: 2009