Banken weinig belemmerend bij financiering bedrijven

Amsterdam – Banken vormen weinig belemmeringen bij de financiering van Nederlandse ondernemingen. Daarnaast geven ondernemers aan over het algemeen tevreden te zijn over het verloop van het financieringsproces. Dit zijn enkele conclusies uit een gezamenlijk onderzoek van het Economisch Instituut voor het Midden- en kleinbedrijf (EIM) en het Economisch Bureau van ING Groep. Het onderzoek werd gehouden onder 950 investerende bedrijven in Nederland in acht sectoren en met een bestand tot 500 werknemers. Gezien de specifieke financieringsproblemen van startende bedrijven, werden deze niet in het onderzoek meegenomen.

De aanleiding voor het diepgaande onderzoek was om meer duidelijkheid te verschaffen over de rol en houding van banken bij de financiering van bedrijven, omdat over de werkwijze van banken wel eens in negatieve zin gesproken wordt.

Van de 950 bedrijven uit het onderzoek klopte 38% bij een bank aan voor krediet, waarvan 89% ook daadwerkelijk een financiering wist te krijgen. Van de overige 11% die geen financiering van banken wist te verkrijgen, heeft iets minder dan de helft de geplande investering afgeblazen. Circa 56% van de bedrijven die een financiering kreeg, zag echter wel één of meerdere knelpunten, zoals de administratieve rompslomp, duur van de aanvraag en het verstrekken van zekerheden. Ondanks de knelpunten is de waardering van bedrijven voor de rol en houding van banken goed. Het rapportcijfer voor banken bedroeg gemiddeld 7,7 ondanks het feit dat het onderzoek in een periode van economische stagnatie plaatsvond.

Uit het onderzoek blijkt tevens dat banken begrijpelijkerwijs terughoudend zijn met kredietverlening aan bedrijven of sectoren waar zich aanhoudend lage rendementen voordoen. Voorbeelden zijn de detailhandel en de transportsector. De kredietverlening aan industriële en ook bouwbedrijven verliep echter soepel. Met betrekking tot de bouw kan dit wellicht gedeeltelijk worden toegeschreven aan het feit dat de negatieve effecten van de bouwfraude en de opgelegde boetes door de NMA zijn overwonnen.

Opvallend is dat het veelgehoorde idee dat vrouwelijke ondernemers worden gediscrimineerd door banken, niet uit dit onderzoek blijkt. Vrouwen stappen eerder naar een bank dan hun mannelijke collega’s, maar worden relatief even vaak afgewezen door een bank.

62% van de 950 bedrijven financierde hun investeringen met andere middelen dan bankkrediet. Bij 89% van de bedrijven werden eigen middelen ingezet (vooral ingehouden winsten). De overige 11% klopte bij een andere externe financier aan. Interessant is dat 5% van de bedrijven wel aan de bank als financier heeft gedacht, maar vanwege eerdere negatieve ervaringen besloot om niet naar de bank te gaan.

Tenslotte leverde een vergelijking van banken met andere financiers op dat het selecteren van een bank veel minder moeilijk is dan de selectie van een andere financier. De bankenwereld is kennelijk veel transparanter. Wel worden de banken als veel trager beoordeeld bij de behandeling van kredietaanvragen, terwijl niet-bancaire financiers veel kritischer zijn op de persoonskenmerken van de ondernemer en het zakelijke verleden van bedrijf en ondernemer.

Op 14 december 2005 wordt tijdens het seminar “Financiering: hoe moeilijk doen banken nu echt?” het eerste exemplaar van het rapport aangeboden aan de heer Bernard Wientjes, voorzitter Vereniging VNO-NCW en de heer Loek Hermans, voorzitter MKB Nederland.